Loading AI tools
tytuł Matki Bożej, która objawiła się św. Juanowi Diego Cuauhtlatoatzinowi na wzgórzu Tepeyac (Meksyk) w 1531 (najstarsze objawienie maryjne oficjalnie uznane przez Kościół katolicki) Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Matka Boża z Guadalupe – katolicki tytuł Marii z Nazaretu, która miała objawić się Aztekowi św. Juanowi Diego Cuauhtlatoatzinowi na wzgórzu Tepeyac, obecnie w granicach miasta Meksyk. Jak głoszą przekazy, w ostatnim dniu objawień, 12 grudnia 1531 roku doszło do powstania obrazu Matki Bożej z Guadalupe. Jest to najstarsze objawienie maryjne oficjalnie uznane przez Kościół katolicki[3].
Sanktuarium | |
---|---|
Czas powstania wizerunku |
12 grudnia 1531 |
Patronka |
Nowej Hiszpanii (1754 przez Benedykta XIV)[1], |
Data wspomnienia |
12 grudnia |
Rozmiar |
195 x 105 cm |
Koronowany |
1895 i 1945 (druga koronacja)[2] |
Od 1999 „Najświętsza Maryja Panna z Guadalupe” czczona jako Patronka obu Ameryk. Wspomnienie liturgiczne Najświętszej Maryi Panny z Guadalupe w Kościele Katolickim przypada 12 grudnia[4][5].
Nazwa Matka Boża z Guadalupe pochodzi prawdopodobnie od określenia coatlaxopueh, które w języku nahuatl oznacza „[kogoś kto] depcze węża”[6]. Zwolennicy tej interpretacji uważają, że określenie takie byłoby właściwe w ustach przemawiającej w języku nahuatl postaci, która zastępowała Quetzalcoatla (Pierzastego Węża) i innych bogów Azteków (choć wskazywane są też inne podobnie brzmiące określenia w języku nahuatl[7]). Możliwe także, że świątynię poświęcono pierwotnie Matce Bożej z Guadalupe w hiszpańskiej Estremadurze – wówczas określenie to miałoby po części korzenie arabskie i mogło oznaczać „Wilczą Dolinę” (lub „Wilczą Rzekę”)[8] albo „Rzekę Miłości”[9].
Opis objawienia z 1531 został zawarty w dziele Nican Mopohua autorstwa Antonio Valeriano. Tekst ten powstał w połowie XVI w.[10] Według Nican Mopohua, biskup Juan de Zumárraga nie dowierzając relacjom Juana Diego o ukazaniu się mu Maryi na wzgórzu Tepeyac oraz jej życzeniu, by na nim została zbudowana świątynia ku jej czci, domagał się przekonującego dowodu potwierdzającego prawdziwość jego relacji[11]. Maryja przyjęła to wyzwanie i poleciła Diego przyjść następnego dnia, wspiąć się na wzgórze i zerwać kwitnące tam kwiaty. Kiedy ten to uczynił, Maryja sama ułożyła te kwiaty w wiązankę i ukrytą pod osłoną tilmy poleciła mu zanieść ją do biskupa. Kiedy Juan Diego zjawił się w rezydencji biskupa i odsłonił tilmę, kwiaty wypadły na podłogę, a na tilmie biskup ujrzał niezwykły obraz Maryi, przed którym upadł na kolana i ze łzami skruchy przepraszał Maryję za swe niedowierzanie.
Świadkami tego wydarzenia mieli być także tłumacz biskupa, Juan Ganzalez, oraz biskup Santo Domingo Ramirez y Fuenleal, jako gość biskupa Zumarragi. Wizerunek ten zobaczyli także wszyscy obecni w rezydencji biskupa. Wkrótce dowiedzieli się o tym niezwykłym wydarzeniu mieszkańcy miasta, a z biegiem czasu coraz szersze rzesze Indian. Biskup zatrzymał ten wizerunek na tilmie u siebie w kaplicy domowej, a w kilkanaście dni potem, w uroczystej procesji przeniósł go 26 grudnia do kaplicy wybudowanej w pobliżu wzgórza Tepeyac, spełniając życzenie Maryi[12][13].
Wykonany na płótnie z agawy wizerunek o wymiarach 195 × 105 cm przedstawia Maryję w postawie stojącej. Ubrana jest w tunikę koloru różowego, spiętą pod szyją broszką, przepasana szarfą w talii i przyozdobiona kwiatami. Okryta jest ponadto płaszczem w kolorze błękitnym, ozdobionym gwiazdami. Według niektórych interpretacji obraz jest skierowany do rdzennej ludności Meksyku poprzez uchwycenie obrazowego języka religii przedchrześcijańskiej[14].
G. Gordon Henderson, SJ w tekście The Apparition of Our Lady of Guadalupe: The Image, The Origin of the Pilgrimage[15] przywołuje następujące wnioski wyciągnięte przez dr Philipa Callahana w książce The tilma under infra-red radiation:(...)[16] powstałej w wyniku badań obrazu w podczerwieni:
Z kolei G. Gordon Henderson przywołując te konkluzje, stwierdza, że najprawdopodobniej dół i krawędzie płótna zostały uszkodzone przez wodę, a wszystkie te dodatki miały przykryć uszkodzenia, podobnie jak było to z Całunem Turyńskim. Wszystkie te elementy zostały dodane w latach 1629–1634 lub po roku 1634; ponieważ nie ma linii zagięć w tle obrazu.
Pierwsze badania tkaniny zostały przeprowadzone w 1936 przez Richarda Kuhna, laureata Nagrody Nobla w 1938 w dziedzinie chemii[17]. Stwierdził on, że „przeanalizowane włókna nie zawierają barwników roślinnych, zwierzęcych ani mineralnych”[18]. W 1946 wykonano badania mikroskopowe obrazu. Na ich podstawie nie stwierdzono podpisu, wstępnego szkicu ani nawet śladów pędzla[19]. Analizy przeprowadzone w 1954 i 1963 przez Francisco Camps Ribera nie wykazały „śladów pędzla ani świadectw, by tkanina została zagruntowana”[18][20]. Według badaczy prowadzących dalsze ekspertyzy, w źrenicach Matki Bożej występuje zjawisko potrójnego odbicia, właściwe jedynie źrenicom organizmów żywych, a krzywizna wizerunków postaci w obu oczach (przy 2500-krotnym powiększeniu[21] dostrzeżono ich 12) odpowiada krzywiźnie rogówki[18]. Obraz określany jest mianem „nieustającego cudu” z racji przekonania, że indiańskie płótno z agawy, na którym powstał obraz, jest w stanie przetrwać najwyżej 20 lat. Po tym czasie ulega biodegradacji. Natomiast obraz pochodzi co najmniej z 1556[22]. Istnieje także pośrednie pisemne źródło mogące świadczyć o objawieniu maryjnym. Biskup Zumárragi w liście datowanym przez historyków na grudzień 1531, napisał: „Nowiny już rozgłosiłem, wysłałem posłańca do Cuernavaca, Indianina do Brata Toribio; przygotowuję uroczystości… Jakież to będzie wspaniałe! Radość wszystkich jest nie do opisania. Powiedz Wasza Miłość, Markizie, że ostatecznie chcę poświęcić moją katedrę Niepokalanemu Poczęciu, ponieważ to właśnie w czasie trwania tego święta Bóg i Jego Błogosławiona Matka raczyli obdarzyć tę ziemię, którą Wasza Miłość zdobyłeś, tak wielką łaską. Tyle na razie. Przepełniony radością biskup elekt”[23]. O pochodzeniu obrazu z 1531 świadczy również miniaturka obrazu w tzw. Kodeksie Saville[24].
Konserwator zabytków, José Sol Rosales, po przeprowadzeniu badań stwierdził: „nie jest on [obraz] wynikiem cudu, lecz został namalowany ręką ludzką z użyciem standardowych materiałów i techniki charakterystycznej dla okresu, w którym powstał”[18]. W 1999 roku Leoncio Garza-Valdes przeprowadził badanie, w czasie którego wskazał na istnienie trzech obrazów nałożonych na siebie. Ostatni z nich miał pochodzić z 1895 roku, a inny mieć niewyraźną datę i podpis. Zostały wtedy także ukazane retusze maskujące ubytki farby oraz ślady pędzla[18], jednak tylko przy księżycu, złoceniu i czole, gdzie kiedyś była korona[25]. Stwierdził, że obraz został wykonany na zagruntowanym płótnie, wbrew przekonaniu, że odbił się na surowej tkaninie, choć inni badacze, jak Philip Callahan, biofizyk i konsultant NASA[17] oraz specjalista w prześwietlaniu w infraczerwieni, który także badał tkaninę, sprzeciwia się temu[25]. Rosales uważał, że podważył koronny argument na jego cudowne pochodzenie, wedle którego w źrenicach Matki Boskiej dostrzec można klęczącą postać Juana Diego[26]: „przy zastosowaniu dużych powiększeń obraz rozpada się na mnóstwo bezładnych punktów, które można interpretować wedle uznania, a przy odrobinie wyobraźni można w źrenicach la Virgen [czyli Maryi] dopatrzyć się 30 postaci”[18].
Pierwszy kościół, który zbudowano na pamiątkę objawienia, był skromny. Wykonano go z cegły suszonej na słońcu. Ze względu jednak na tłumy pielgrzymów, kościół kilkakrotnie przebudowywano i powiększono w kolejnych stuleciach. Ostatniej przebudowy dokonano w 1895 roku. Obecna bazylika ma cztery wieże i 40-metrową kopułę. W środku masywne korynckie kolumny podtrzymujące dach. Do wykonania balustrad przy ołtarzu i innych ozdób zużyto 62 tony srebra. Aż do lat siedemdziesiątych XX wieku znajdował się tu złoty relikwiarz, zawierający płaszcz Juana Diego. Relikwiarz stał na wysokim ołtarzu z marmuru i brązu, za nim znajdował się posąg klęczącego Juana Diego. W święta na głowę Matki Boskiej wkładano koronę wysadzaną klejnotami. Nowa bazylika została poświęcona w 1974 r. Bazylika Matki Bożej z Guadalupe jest aktualnie największym sanktuarium maryjnym na świecie – rocznie przybywa do Meksyku 12 milionów pielgrzymów. Dla porównania – kolejnymi co do wielkości ruchu pielgrzymkowego sanktuariami są: Lourdes – 6 mln, Fátima – 5 mln, Jasna Góra w Częstochowie – 4 mln pielgrzymów rocznie[potrzebny przypis].
Najbardziej znaną piosenką o Matce Bożej jest piosenka zespołu La Compagnie Créole – Santa Maria de Guadelupe. Piosenka powstała pod koniec lat osiemdziesiątych XX wieku[30].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.