Marcel Szytenchelm

Marcel Romuald Szytenchelm (ur. 20 października 1956^[1][2] w Gdyni^[2][3]) – polski aktor, reżyser i animator kultury związany z Łodzią.

Marcel Szytenchelm

Marcel Szytenchelm w Łodzi (2012)
Data i miejsce urodzenia	20 października 1956 Gdynia
Zawód	aktor, reżyser teatralny, animator życia kulturalnego
Lata aktywności	od 1978
Odznaczenia

Życiorys

Jest absolwentem VIII Liceum Ogólnokształcącego im. Adama Asnyka w Łodzi. Powołał do życia (działające przy Widzewskich Domach Kultury) Studio Teatralne „Słup”, w którym pełni funkcje reżysera i dyrektora artystycznego. W 1990 ukończył kulturoznawstwo (specjalność: teatrologia) na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. W tym samym roku w Warszawie zdał egzamin dla aktorów dramatu oraz otrzymał najwyższą kategorię instruktorską „S” w dziedzinie teatru przyznawaną przez Ministerstwo Kultury i Sztuki. W 2000 w Warszawie zdał egzamin ZASP dla reżyserów dramatu.

Jako aktor znany głównie dzięki roli Mariana Koniuszki w serialu Stanisława Barei Zmiennicy (1986).

Zainicjował obchody Dnia Tuwima i Dnia Reymonta. Jest autorem lub współautorem pomników należących do Galerii Wielkich Łodzian na ulicy Piotrkowskiej^[4][5][6]:

• 2000: Fortepian Rubinsteina
• 2001: Kufer Reymonta – we współpracy z Robertem Sobocińskim
• 2002: Twórcy Łodzi Przemysłowej
• 2006: Fotel Jaracza – we współpracy z Jerzym Sobocińskim i Robertem Sobocińskim
• 2007: Pomnik Lampiarza

Jest również pomysłodawcą (1999) Ławeczki Tuwima^[7].

Od 2014 roku nagrywa autorskie teledyski „Taxi Mariana” nawiązujące do serialu Zmiennicy^[8], „Niemrawa Cyganeczka”^[9], „Menela”^[10], „Galaktyczny Reymont”^[11], a także „Ulica palce lizać”^[12].

Dziennikarz śledczy Mariusz Zielke opisał jego praktyki wobec aspirujących do kariery artystycznej młodych kobiet. Osiem kobiet twierdzi, że były przez niego nagabywanie, a pięć z nich - molestowane^[13].

Galeria pomników

• 
  Fortepian Rubinsteina
• 
  Twórcy Łodzi Przemysłowej
• 
  Kufer Reymonta
• 
  Fotel Jaracza
• 
  Pomnik Lampiarza

Filmografia

• 1984: Alabama jako student
• 1985: Republika Ostrowska
• 1986: Zmiennicy jako Marian Koniuszko
• 1986: Republika nadziei jako uczeń
• 1986: Kryptonim „Turyści” jako syn Stańczaka (odc. 2)
• 1987: Ucieczka z miejsc ukochanych jako listonosz Szuścik (odc. 4 i 5)
• 1988: Pogranicze w ogniu jako Thomas, inwalida w Podgajach (odc. 3 i 4)
• 1988: Nowy Jork, czwarta rano jako strażak
• 1988: Amerykanka jako garbus, pracownik pana Kazia
• 1989: Powrót wabiszczura jako syn burmistrza
• 1989: Porno jako mężczyzna w przychodni wenerologicznej
• 1989: Kanclerz jako sługa Heidensteina
• 1989: Gdańsk 39 jako bojówkarz SA
• 1989: Bal na dworcu w Koluszkach jako młody pasażer na dworcu
• 1990: Zabić na końcu jako strajkujący robotnik
• 1990: Kanalia jako gach Tamary
• 1990: Dziewczyna z Mazur jako Kazik, majster w WZPRTV
• 1991: Skarga jako robotnik w kolejce do kasy
• 1991: Cynga jako chory na oddziale psychiatrycznym
• 1992: Kawalerskie życie na obczyźnie
• 1993: Dwa księżyce jako bagażowy
• 1993: C'est mon histoire jako pielęgniarz w zakładzie medycyny sądowej
• 1994–1995: Spółka rodzinna jako duch w nowym domu Derków
• 1995: Z piosenką na Belweder jako niezawodny reporter
• 1997: Księga wielkich życzeń jako recepcjonista sanatorium
• 1999: Tygrysy Europy jako hydraulik
• 1999: Torowisko jako uczestnik teleturnieju w tv
• 2000: Noc świętego Mikołaja jako Mikołaj
• 2000: Dom jako ksiądz na Oddziale Dializ (odc. 23)
• 2000: Człowiek wózków jako ordynator szpitala psychiatrycznego
• 2000: Bajland jako narzeczony
• 2001: Świat według Kiepskich jako asystent wodzireja (odc. 100)
• 2002: Na dobre i na złe jako Gustaw „Wąsik”, organizator walk bokserskich (odc. 98)
• 2004: Pierwsza miłość jako fotograf na ślubie i weselu Emilii Śmiałek i Andrzeja Pałkowskiego
• 2005: Rozmowa kwalifikacyjna jako członek komisji kwalifikacyjnej
• 2008: Jan z drzewa jako Janusz
• 2009: Świat według Kiepskich jako inteligent (odc. 309)
• 2010: Świat według Kiepskich jako Tadek (odc. 347)
• 2010: Świat według Kiepskich jako Franek (odc. 339)
• 2011: Świat według Kiepskich jako lodziarz (odc. 359)
• 2011: Pokaż, kotku, co masz w środku jako kierownik kostnicy
• 2012: Świat według Kiepskich jako fryzjer (odc. 389)
• 2012: Komisarz Alex jako sprzedawca waty cukrowej (odc. 16)
• 2014: Serce, serduszko jako portier w szkole baletowej
• 2015: Komisarz Alex jako inspektor (odc. 91)
• 2017: Komisarz Alex jako dozorca (odc. 116)
• 2019: Komisarz Alex jako psychiatra (odc. 147)

Nagrody i odznaczenia

• 1997: Nagroda Specjalna „Złota Maska” za działalność Studia Teatralnego Słup
• 1999 i 2020: Nagroda Miasta Łodzi^[14]
• 1999: „Sprężyna” – nagroda łódzkiego miesięcznika „Tygiel Kultury”
• 2001: „Łodzianin Roku” 2000
• 2003: Srebrny Krzyż Zasługi^[15]
• 2004: Odznaka „Za Zasługi Dla Miasta Łodzi”^[16]
• 2005: Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej”
• 2006: medal „Zasłużony Dla Kultury Polskiej w Kanadzie” za wkład i rozwój kultury polskiej w Kanadzie
• 2012: Złoty Krzyż Zasługi^[17][18]
• 2013: Nagroda Marszałka Województwa Łódzkiego 2013 za osiągnięcia w dziedzinie kultury za całokształt działalności^[19]
• 2015: Statuetka „Skrzydła Wyobraźni”^[20]
• 2015: Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”^[21][22]
• 27 marca 2023: Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”^[23][22]