Loading AI tools
gatunek ssaka Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Manat rzeczny[6], manat mały[6] (Trichechus inunguis) – gatunek ssaka z rodziny manatowatych (Trichechidae) występujący w Amazonii.
Po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego gatunek ten opisał w 1839 roku austriacki przyrodnik Johann Natterer, nadając mu nazwę Manatus exunguis; opis ten pojawił się w formie przypisu w artykule autorstwa austriackiego przyrodnika Karla Moritza Diesinga[1]. Nazwa exunguis została w 1985 roku decyzją ICZN zniesiona dla celów „zasady pierwszeństwa” (ang. Principle of Priority), ale nie dla celów „zasad homonimii” (ang. Principle of Homonymy)[7]. Jednocześnie ICZN uznała za ważną nazwę Manatus inunguis, której autorstwo Nattererowi przypisał w 1883 roku austriacki ornitolog August von Pelzeln[2]. Miejsce typowe to Borba, dolny bieg rzeki Madeira, Amazonia, Brazylia[8][9][10]. Okazy typowe (syntypy), które stanowiło pięć okazów ze zbiorów Muzeum Historii Naturalnej w Wiedniu, uległy zniszczeniu w 1848 roku[11]. Jednakże Natterer zebrał co najmniej jedną czaszką spoza oryginalnej kolekcji, która prawdopodobnie stanowiła podstawę jego pierwotnej koncepcji opisu nowego gatunku, i którą wysłał do Rostocku, gdzie formalnego opisu dokonali niemieccy zoolodzy: Hermann Friedrich Stannius[12] i Clemens Hartlaub[13]. Odlew (sygnatura USNM 22438) ze zbiorów Narodowego Muzeum Historii Naturalnej może być odlewem właśnie tej czaszki[11]. Natterer zauważył także, że szkielet, który opisał i zilustrował francuski przyrodnik Georges Cuvier w 1809, należał do tego gatunku[1][11].
Wydaje się, że w Brazylii nie występuje geograficzne zróżnicowanie genetyczne T. inunguis, ale taka w pewnej formie występuje między kolumbijskim i peruwiańskim dorzeczem Amazonki[10]. W 2007 roku opisano nowy gatunek manata, nazywając go Trichechus pygmaeus[4] (manat mały[6]), jednak dane użyte do jego opisu nie są wystarczająco mocne, aby potwierdzić status odrębnego gatunku, zaś dane oparte o DNA wykazują, że pygmaeus to prawdopodobnie młodociany osobnik T. inunguis[9][10].
Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten gatunek za monotypowy[10].
Manat rzeczny występuje w systemie rzecznym Amazonki (w tym w jej ujściu) w Kolumbii, Brazylii, Ekwadorze i Peru[10].
Długość ciała do 300 cm; masa ciała 450 kg[17][18]. Szare zwierzę z białymi znakami na klatce piersiowej. Ciało pokryte krótkim włosiem, na wargach dłuższym i sztywnym.
Zwierzę żyje w grupach liczących 4–8 osobników. Prowadzi zarówno dzienny, jak i nocny tryb życia. Żyje wyłącznie w wodzie, na powierzchnię wysuwa jedynie nozdrza, by nabrać oddechu. Żywi się roślinnością wodną, zjada także opadłe do wody owoce palm.
Manaty rzeczne rozmnażają się raz w roku. Samica po ciąży trwającej około 10 miesięcy rodzi jedno młode. Małe pozostaje z matką przez długi czas, pływając na jej grzbiecie lub u jej boku. Zwierzęta osiągają dojrzałość płciową w trzecim roku życia. Średnia długość życia jest nieznana, ale osobniki trzymane w niewoli dożywały średnio 12,5 roku.
W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i Jej Zasobów został zaliczony do kategorii VU (ang. vulnerable ‘narażony’)[5].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
.jpg)
