Makabi Warszawa

Makabi Warszawa, właśc. Żydowskie Towarzystwo Gimnastyczno-Sportowe „Makabi Warszawa”^[2] – polski klub sportowy z siedzibą w Warszawie. Był największym wielosekcyjnym żydowskim klubem sportowym w II RP.

Makabi Warszawa

Drużyna koszykówki, 1935
Pełna nazwa	Żydowskie Towarzystwo Gimnastyczno-Sportowe „Makabi” w Warszawie
Data założenia	1915, 2014 (reaktywacja)
Państwo	Polska
Siedziba	Warszawa
Adres	ul. Długa 50 (1915–1922), ul. Nalewki 2 (1923–1939)
Prezes	Zelik Weizmann (1915–1919), Jadwiga Rawet i Stenia Eizenberg (1920–1921), Zelman Bychowski (1922–1923), Borys Ferber (1923–1939)[1]
Strona internetowa

Plakat zapowiadający mecz piłki nożnej drużyny Makabi z drużyną Sarmaty Warszawa na stadionie „Skry” 23 kwietnia 1927

Makabi zawiesił działalność w 1940 po tym, jak niemieckie władze okupacyjne zakazały działalności wszystkich związków, stowarzyszeń i klubów sportowych^[3]. Został reaktywowany w 2014.

Opis

1915–1940

Nazwa „Makabi” pochodzi od Judy Machabeusza, jednego z przywódców żydowskiego powstania Machabeuszy przeciwko Seleucydom^[4]. Celem utworzonego w 1915 Żydowskiego Towarzystwa Gimnastyczno-Sportowego „Makabi” było „racjonalne wychowanie fizyczne młodzieży żydowskiej”^[5]. Klub m.in. sprawował opiekę nad żydowskimi szkołami, organizował wycieczki i obozy sportowe, szkolił instruktorów sportu, przywiązywał także dużą wagę do turniejów organizowanych z okazji świąt żydowskich oraz igrzysk żydowskich (tzw. makabiad)^[6].

W latach 1915–1922 siedziba klubu mieściła się przy ul. Długiej 50, a od 1922 w Pasażu Simonsa (tam znajdowały się również sale: gimnastyczna i bokserska)^[1]. W 1919 powstała sekcja piłkarska^[2]. Klub posiadał m.in. boisko z bieżnią lekkoatletyczną przy al. Zielenieckiej^[1], a także własną przystań pływacką z basenem w Porcie Praskim^[7].

W 1932 Makabi Warszawa miał ok. 2000 członków^[1]. Był największym wielosekcyjnym żydowskim klubem sportowym w II RP^[8].

Zawodnikiem Makabi był od 1925 Józef Klotz, zdobywca w 1922 (jako piłkarz Jutrzenki Kraków) pierwszej bramki w historii reprezentacji Polski w piłce nożnej mężczyzn^[9].

Sekcja wioślarska

Osobny artykuł: Makabi Warszawa (wioślarstwo).

Pozostałe sekcje

• piłki nożnej
• gimnastyczna
• bokserska
• gier sportowych (siatkówki, koszykówki i hazeny)
• szermiercza
• żeglarska
• pływacka
• lekkoatletyczna
• ciężkoatletyczna
• tenisa stołowego
• samochodowa
• kolarska
• motorowa
• kajakarska
• hokejowa
• strzelecka

W Makabi działały także sekcje niesportowe: turystyczno-narciarska, rytmiki i tańca, fotograficzna, a także dwie orkiestry^[6].

Zawodnicy

Z tym tematem związana jest kategoria: Sportowcy Makabi Warszawa.

Od 2014

W 2014 klub został reaktywowany^[10]. Posiadała początkowo pięć sekcji^[10]. W 2017 zawodnicy Makabi Warszawa wzięli udział w 20. Żydowskich Igrzyskach Olimpijskich w Izraelu^[10], na których zdobyli dwa złote i jeden brązowy medal^[11].

Przypisy

1. Robert Gawkowski: Encyklopedia klubów sportowych Warszawy i jej najbliższych okolic w latach 1918–39. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2007, s. 97. ISBN 978-83-235-0382-8.
2. Jarosław Zieliński, Jerzy S. Majewski: Spacerownik po żydowskiej Warszawie. Warszawa: Agora SA i Muzeum Historii Żydów Polskich, 2014, s. 100. ISBN 978-83-268-1283-5.
3. Tomasz Szarota: Okupowanej Warszawy dzień powszedni. Warszawa: Czytelnik, 2010, s. 339. ISBN 978-83-07-03239-9.
4. Grażyna Pawlak, Daniel Grinberg, Maciej Sadowski: Bądź silny i odważny. Żydzi – sport – Warszawa. Warszawa: Fundacja im. prof. Mojżesza Schorra, 2013, s. 29. ISBN 978-83-936384-1-3.
5. Grażyna Pawlak, Daniel Grinberg, Maciej Sadowski: Bądź silny i odważny. Żydzi – sport – Warszawa. Warszawa: Fundacja im. prof. Mojżesza Schorra, 2013, s. 31. ISBN 978-83-936384-1-3.
6. Robert Gawkowski: Encyklopedia klubów sportowych Warszawy i jej najbliższych okolic w latach 1918–39. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2007, s. 96. ISBN 978-83-235-0382-8.
7. Grzegorz Mika. Józef Steinberg − architekt zapomniany. „Skarpa Warszawska”, s. 11, kwiecień 2024.
8. Grażyna Pawlak, Daniel Grinberg, Maciej Sadowski: Bądź silny i odważny. Żydzi – sport – Warszawa. Warszawa: Fundacja im. prof. Mojżesza Schorra, 2013, s. 35. ISBN 978-83-936384-1-3.
9. Stefan Szczepłek. Sportowa Praga. „Skarpa Warszawska”, s. 31, marzec 2019.
10. Beata Chomątowska. Makabi – polskie flagi w Jerozolimie. „Gazeta Stołeczna”, s. 8, 11 sierpnia 2017.
11. Beata Chomątowska: Makabi. Żydowski klub sportowy z Warszawy zdobywa laury w Izraelu. warszawa.wyborcza.pl, 13 sierpnia 2017. [dostęp 2020-07-07].

Linki zewnętrzne

• Strona internetowa