Lusina (województwo małopolskie)

Lusina – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Mogilany.

Zobacz też: Lusina w innych znaczeniach tego słowa.

Lusina

wieś
Szkoła w Lusinie
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Powiat	krakowski
Gmina	Mogilany
Liczba ludności (2022)	1343[1]
Strefa numeracyjna	12
Kod pocztowy	30-698[2]
Tablice rejestracyjne	KRA
SIMC	0327014
Położenie na mapie gminy Mogilany Lusina
Położenie na mapie Polski Lusina
Położenie na mapie województwa małopolskiego Lusina
Położenie na mapie powiatu krakowskiego Lusina
49°58′10″N 19°55′51″E[3]

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krakowskiego.

Położenie

Pod względem geograficznym miejscowość znajduje się na Pogórzu Wielickim^[4]. Należy do aglomeracji krakowskiej. Usytuowana jest od południowej strony Krakowa, na wschodniej stronie trasy Kraków – Zakopane, na wzgórzu, z którego roztacza się panorama Krakowa. Dobrze widoczne są Łagiewniki i Kliny Borkowskie.

W 2002 roku w Lusinie zostały wprowadzone nazwy ulic.

Do Lusiny można dojechać autobusami MPK Kraków linii 255 (kończy bieg w Lusinie) i 265 (przejeżdża przez Lusinę i kończy bieg w sąsiednich Konarach).

Części wsi

Integralne części wsi Lusina^[5][6]

SIMC	Nazwa	Rodzaj
0327020	Brzegi	część wsi
-|037	Dobrzeczyny	część wsi
0327043	Działy	część wsi
0327050	Kapinoska	część wsi
0327066	Krzywica	część wsi
0327072	Przymiarki	część wsi
0327089	Wymysłówka	część wsi

Opis miejscowości

W Lusinie są dwie szkoły: podstawowa im. św. Jadwigi Królowej oraz prywatna, międzynarodowa szkoła International School of Kraków. Miejscowość dzielona jest na Lusinę Górną i Dolną.

Zabytki

Obiekt wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego^[7].

• Zespół dworski: dwór, spichlerz, park;
• dawne założenie folwarczne nr 38: rządcówka, ogród.

Poliptyk z Lusiny, ołtarz otwarty - odsłona świąteczna, zestawienie stanu obecnego z historycznym (widoczne zaginione elementy nastawy). Bazą ilustracji jest fotografia z Zakładu Ignacego Kriegera, przed 1900.

W dawnej kaplicy dworskiej w Lusinie został odkryty średniowieczny, późnogotycki poliptyk z rzeźbionymi i malowanymi przedstawieniami, składającymi się na trzy odsłony: codzienną, niedzielną i świąteczną. Na skrzydłach retabulum przedstawieni zostali święci, sceny Pasji oraz sceny z życia Marii i Chrystusa. Zabytek znajduje się obecnie w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie jako Poliptyk z Lusiny pod numerem inwentarzowym MNK-I-80^[8]. Wewętrzne skrzydła i szafa poliptyku zostały zdekompletowane w okresie II wojny światowej: do strat wojennych należą centralna płaskorzeźba, przestawiająca Świętą Rodzinę oraz scena z Legendy świętego Teofila z Adany^[9].

Centralne, zaginione przedstawienie poliptyku zawierało przedstawienie Dzieciątka Jezus, Marii tkającej sukienkę Chrystusa oraz Józefa, ukazanego jako cieśla obrabiający drewno siekierą. Na zaginionej bocznej kwaterze widoczna była scena, gdy Maria wyzwala pokutnika z cyrografu, w którym wcześniej zaparł się Chrystusa i Matki Bożej, przebaczając mu winy i pomagając w ten sposób przygotować się do śmierci.

Pomimo że niekompletny, poliptyk z Lusiny stanowi jeden z ważnych przykładów małopolskich rzeźby i malarstwa pierwszych dekad XVI wieku, którego układ kompozycyjny i detale zdradzają między innymi wpływy sztuki Wita Stwosza^[10].