Kun Can

Kun Can (chiń. upr. 髡残; chiń. trad. 髡殘; pinyin Kūn Cán; ur. 1612, zm. 1673) – chiński malarz, tworzący we wczesnych latach panowania dynastii Qing, jeden z najwybitniejszych artystów tego okresu.

Kun Can, Świątynia Bao’en

Biografia

Pochodził z Hunanu. Podobnie jak współcześni mu Zhu Da i Shitao był pod głębokim wpływem buddyzmu chan; do klasztoru wstąpił w 1638 roku i przyjął dharmiczne imię Zutang Dagao (祖堂大杲). W 1658 roku został spadkobiercą Dharmy mistrza chan Juelanga Daoshenga (1592–1659). Większość życia spędził w różnych ośrodkach religijnych, wśród intelektualistów, którzy wycofali się z życia oficjalnego po upadku dynastii Ming. Najbardziej religijny wśród wczesnych mistrzów qingowskich, na starość został opatem klasztoru w Nankinie. Opisywany jako człowiek prosty, bezstronny, głęboko moralny i pozbawiony ambicji^[1]. Ze względu na swój przydomek (Shixi, 石谿, dosł. Kamienny Strumyk) nazywany wraz z Shitao (石涛, Kamienna Fala) Dwa kamienie; nie wiadomo jednak czy byli przyjaciółmi^[2].

Malował suchym pędzlem, jakby nieporadnie, nie starając się zadowolić widzów^[2]. Jego obrazy są dość posępne, mocno wypełnione elementami, złożone i kontrastowe; równocześnie zaś przebija przez nie pewna szczerość, która może się wiązać z charakterem autora. Odbija się w nich własne doświadczenie, osobisty kontakt z przyrodą. Zbliża to Kun Cana do mistrzów malarstwa songowskiego^[1].

Linki zewnętrzne

• Góry we mgle obraz Kun Cana i biogram autora; University of Maine. hua.umf.maine.edu. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-07)]. (ang.)

Przypisy

1. Laurence Sickman, Aleksander Soper: Sztuka i architektura w Chinach. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1984, s. 357. ISBN 83-01-03592-7.
2. Michael Sullivan: The Arts of China. Berkeley: University of California Press, 1984, s. 233. ISBN 0-520-04918-7.

Kontrola autorytatywna (osoba):

• ISNI: 000000039184151X
• VIAF: 285786911
• ULAN: 500320887
• NTA: 238570592

Encyklopedie internetowe:

• Britannica: biography/Kuncan
• Universalis: gong-et-kuncan