Kukułka szerokolistna
gatunek rośliny Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kukułka szerokolistna, stoplamek szerokolistny (Dactylorhiza majalis) – gatunek byliny należący do rodziny storczykowatych (Orchidaceae). Inne nazwy zwyczajowe: stoplamek szerokolistny, storczyk szerokolistny. Występuje w Europie i Azji na obszarach o klimacie suboceanicznym, od niżu po położenia górskie. W Polsce roślina pospolita (ostatnio coraz rzadsza).
 | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | |||
| Klasa | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
kukułka szerokolistna | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Dactylorhiza majalis (Rchb.) P.F. Hunt & Summerh. 1965 | |||
| Synonimy | |||
| |||
Morfologia
- Pokrój
- Bylina osiągająca 50 cm wysokości.
- Łodyga
- Prosta, pusta w środku. Część odziomkowa pokryta skórzastymi łuskami
- Liście
- Jajowo-lancetowate z krótką pochwą, na wierzchu liści często występują nieregularne, ciemne plamki. Zwykle od 4–8 liści na łodydze, najwyższe z nich sięgają do kwiatostanu.
- Kwiaty
- Fioletowopurpurowe, zebrane w grono na końcu łodygi. Pod kwiatami zielone lub czerwonawe przysadki. Zewnętrzne boczne listki okwiatu wąskie i wzniesione. Warżka wyraźna, o długości 8–10 mm i szerokości do 15 mm, trójłatkowa. Ostroga warżki krótsza od skręconej zalążni. Na warżce występują ciemniejsze plamy. Zalążnia jest wydłużona, skręcona i swoim wyglądem przypomina szypułkę.
- Część podziemna
- Posiada korzenie oraz dwie głęboko wcinane pozorne bulwy. Z bulw tych czerpie podczas kwitnienia substancje zapasowe. W wyniku tego ulegają one silnemu pomarszczeniu. W nowych młodych bulwach białej barwy gromadzi substancje zapasowe na przyszły sezon wegetacyjny.
- Owoc
- Torebka zawierająca bardzo liczne i bardzo drobne nasiona. Nie zawierają one żadnych substancji odżywczych. Ich kiełkowanie i dalszy rozwój jest uzależniony od grzybni, której strzępki znajdują się już w nasionach. Grzybnia rozrastając się wewnątrz tkanek rośliny dostarcza jej substancji odżywczych[3].
Pokrój
Kwiatostan
Kwiaty
_-_Dactylorhiza_majalis.JPG)
Biologia i ekologia
Roślina kwitnie od maja do czerwca. Powstanie nasion możliwe jest wyłącznie w wyniku zapylenia krzyżowego, samozapylenie jest niemożliwe[3].
Rośnie na wilgotnych glebach torfowych środkowej Europy, głównie na wilgotnych łąkach. W górach występuje po regiel górny. Na podłożu wapiennym rzadko. Geofit. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Ass. Juncetum subnodulosi[4].
Zagrożenia i ochrona
W latach 1983–2014 gatunek znajdował się pod ochroną ścisłą. Od 2014 roku roślina jest objęta w Polsce częściową ochroną gatunkową[5]. Umieszczona na polskiej czerwonej liście w kategorii NT (bliski zagrożenia)[6].
Zmienność
Tworzy mieszańce z gatunkami: gółka długoostrogowa (Gymnadenia conopsea), kukułka bzowa (Dactylorhiza sambucina), kukułka krwista (Dactylorhiza incarnata), kukułka Fuchsa (Dactylorhiza fuchsii), kukułka plamista (Dactylorhiza maculata), kukułka Russowa (Dactylorhiza russovii), storczyk błotny (Orchis laxiflora), storczyk cuchnący (Orchis coriophora), storczyk męski (Orchis mascula), storczyk samiczy (Orchis morio)[7].
Przypisy
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
