Królewska Marynarka Wojenna Omanu

Oman ma bardzo długą (ok. 2900 km) linię brzegową oraz współdzieli z Iranem wody cieśniny Ormuz, jednej z najbardziej strategicznych dróg wodnych świata – przez którą przechodzi znaczna część ropy naftowej eksportowanej przez państwa Zatoki Perskiej. Zadaniem Królewskiej Marynarki Wojennej Omanu (arab. البحرية السلطانية العمانية) są: obrona wybrzeża, ochrona omańskiej strefy ekonomicznej (w szczególności łowisk ryb) i zapobieżenie próbom przerwania transportu przez cieśninę Ormuz. Marynarka omańska jest stosunkowo dobrze wyposażona i wyszkolona, ma znaczny potencjał bojowy, aczkolwiek nie jest w stanie samodzielnie pokonać najsilniejszych flot w regionie jak np. irańskiej. Może jednak liczyć na wsparcie Royal Navy i United States Navy, z którymi utrzymuje bliskie kontakty i często uczestniczy we wspólnych ćwiczeniach^[3].

Królewska Marynarka Wojenna Omanu البحرية السلطانية العمانية

Państwo	Oman
Data utworzenia	1970
Bandera
Najwyższe dowództwa
Cywilne	(stan na 2016 r.) Sułtan Kabus ibn Sa’id (głównodowodzący oraz minister obrony)[1] Badr bin Saud bin Harin al Busaidi (minister odpowiedzialny za sprawy obronności)[2]
Wojskowe	(stan na 2016 r.) kadm. Abdullah Bin Khasim Bin Abdullah Al Rais[1]

Historia

Oman ma długą tradycję morską, lecz w latach 60. XX wieku jego siły morskie zredukowane były do niewielkiej liczby pomocniczych jednostek typu dau, prowadzących przybrzeżne patrole antyprzemytnicze. W 1970 roku Królewska Marynarka Wojenna została oficjalnie powołana do życia, jako jeden z głównych rodzajów sił zbrojnych Omanu. Pierwszą jednostką zbudowaną dla floty był „Al Said”, przewidziany jako jacht królewski, ale wykorzystywany w czasie konfliktu w Zufarze^[4].

W latach 70. nastąpiła szybka budowa floty: w 1973 roku pozyskano trzy szybkie okręty patrolowe („Al Bushra”, „Al Mansur” i „Al Najah”) oraz przeniesiono główną bazę floty do Chaur al-Mukalla w Maskacie. Dwa lata później do służby weszły dwa trałowce, przebudowane na patrolowce; kolejnymi jednostkami były trzy okręty desantowe („Sulhafat Al Bahr”, „Al Sansool” i „Al Doghs”). Pod koniec dekady, w 1978 roku w Sur zostało otworzone centrum treningowe marynarki^[4]. Początkowo kadra oficerska składała się głównie z Brytyjczyków, a podoficerska – z Pakistańczyków, ale dzięki rozwojowi szkolenia morskiego, w latach 80. ograniczano obcy personel do specjalizacji technicznych^[5].

W następnych dekadach marynarka szybko się rozwijała. Personel zwiększył się z 2000 w latach 80. do 3200 w 1992 i 4200 w 1995 roku^[6]. Oprócz bazy w Maskacie, stworzono kolejne: na wyspie Al-Ghanam, w Mina Rajsut koło Salali, Wuzam Alwa i Chasab; główną bazą, zbudowaną w latach 1977–1988, stała się Al-Masna’a al-Wuzam^[7].

W latach 80. podstawową siłą uderzeniową były cztery szybkie jednostki rakietowe typu Dhofar, zbudowane w Wielkiej Brytanii przez Vosper Thornycroft, wypierające ok. 400 ton, uzbrojone w armatę OTO Melara 76 mm, podwójne działo Breda kal. 40 mm i 6–8 pocisków rakietowych MM-40 Exocet. W latach 1996–1997 dołączyły do nich dwie pełnomorskie korwety typu Qahir, także produkcji Vosper Thornycroft. Były to odpowiednio „Qahir Al Amwaj” i „Al Mua’zzar”, o wyporności pełnej ok. 1500 ton, przenoszące oprócz pocisków Exocet także rakiety bliskiej obrony przeciwlotniczej Crotale i mające możliwość przyjęcia na pokład helikoptera. Ze względu na koszty remontu zrezygnowano natomiast z leasingu fregaty „Oliver Hazard Perry”^[8].

W latach 90. większość personelu floty składała się z Omańczyków, aczkolwiek marynarka wciąż była uzależniona od brytyjskich specjalistów ds. technicznych. Oprócz współpracy z Brytyjczykami, Oman zawarł też porozumienia o współpracy z Francją w 1989 roku i w następnych latach zamówił tam serię trzech szybkich, 450-tonowych patrolowców (pierwsze, „Al-Bushra” i „Al-Mansour”, dostarczono w 1995 roku), które miały zastąpić używane dotąd cztery przybrzeżne patrolowce typu Al Wafji. Dwa z tych ostatnich, dostarczonych z końcem lat 70. przez stocznię Brooke Marine, przenosiły pociski Exocet^[9].

W pierwszej dekadzie XXI w. Oman nie zakupił większych jednostek^[3], złożył jednak zamówienia^[10], które poskutkowały dostarczeniem w latach 2013–2014 dużych korwet typu Khareef, zbudowanych w Wielkiej Brytanii^[11], oraz czterech pełnomorskich okrętów patrolowych, zbudowanych w Singapurze w latach 2014–2016^[12]. W tym ostatnim roku do marynarki Omanu dołączyły też dwa szybkie katamarany transportowe^[13].

Okręty[uwaga 1]

Numer taktyczny	Nazwa[uwaga 2]	Typ	Stocznia, kraj pochodzenia	Klasa	Wyporność	Wejście do służby	Wyposażenie	Uwagi, grafika
Korwety
Q40	Al Shamikh (Asz-Szamich)	Khareef (Charif)	BAE Systems	korweta	2660 ton	2013	1 × 76 mm plot., 2 × 30 mm, 8 MM-40 Exocet, 12 VLS MBDA MICA
Q41	Al Rahmani (Ar-Rahmani)	Khareef (Charif)	BAE Systems	korweta	2660 ton	2014	1 × 76 mm plot., 2 × 30 mm, 8 MM-40 Exocet, 12 VLS MBDA MICA
Q42	Al Rasikh (Ar-Rasich)	Khareef (Charif)	BAE Systems	korweta	2660 ton	2014	1 × 76 mm plot., 2 × 30 mm, 8 MM-40 Exocet, 12 VLS MBDA MICA
Q31	Qahir Al Amwaj (Kahir al-Amwadż)	Qahir (Kahir)	Vosper Thornycroft	korweta	1185 ton	1996	1 × 76 mm plot., 2 × 20 mm, 8 MM-40 Exocet, 1 × 8 Crotale plot., 6 × 324 mm wt
Q32	Al Mua’zzar (Al-Mu’azzar)	Qahir (Kahir)	Vosper Thornycroft	korweta	1185 ton	1996	1 × 76 mm plot., 2 × 20 mm, 8 MM-40 Exocet, 1 × 8 Crotale plot., 6 × 324 mm wt
Okręty patrolowe
Q30	Al Mubrukah (Al-Mabruka)		Brooke Marine	okręt patrolowy	785 ton	1971	1 × 40 mm, 2 × 20 mm, lądowisko dla helikoptera	Dawny jacht królewski, przebudowany na okręt szkolny
B10	Dhofar (Zufar)	Dhofar (Zufar)	Vosper Thornycroft	mały okręt rakietowy	390 ton	1982	1 × 76 mm plot., 2 × 40 mm, 2 × 20 mm, 8 MM-40 Exocet
B11	Al Sharquiyah (Asz-Szarkijja)	Dhofar (Zufar)	Vosper Thornycroft	mały okręt rakietowy	390 ton	1983	1 × 76 mm plot., 2 × 40 mm, 2 × 20 mm, 8 MM-40 Exocet
B12	Al Bat’nah (Al-Batina)	Dhofar (Zufar)	Vosper Thornycroft	mały okręt rakietowy	390 ton	1984	1 × 76 mm plot., 2 × 40 mm, 2 × 20 mm, 8 MM-40 Exocet
B14	Mussandam (Musandam)	Dhofar (Zufar)	Vosper Thornycroft	mały okręt rakietowy	390 ton	1989	1 × 76 mm plot., 2 × 40 mm, 2 × 20 mm, 8 MM-40 Exocet
Z1	Al Bushra (Al-Buszra)	Al Bushra (Al-Buszra)	Francja	patrolowiec	450 ton	1995	1 × 76 mm plot., 2 × 20 mm
Z2	Al Mansoor (Al-Mansur)	Al Bushra (Al-Buszra)	Francja	patrolowiec	450 ton	1995	1 × 76 mm plot., 2 × 20 mm
Z3	Al Najah (An-Nadżah)	Al Bushra (Al-Buszra)	Francja	patrolowiec	450 ton	1996	1 × 76 mm plot., 2 × 20 mm
Z20	Al-Seeb (As-Sib)	Al-Ofouq (Ufuk)	ST Marine(inne języki), Singapur	okręt patrolowy	1100 ton	2015	1 × 76 mm plot., 2 × 30 mm
Z21	Al-Shinas (Szinas)	Al-Ofouq (Ufuk)	ST Marine	okręt patrolowy	1100 ton		1 × 76 mm plot., 2 × 30 mm	Duże okręty patrolowe do ochrony strefy ekonomicznej, oparte na powiększonym projekcie singapurskich patrolowców typu Fearless
Z22	Sadh (Sadh)	Al-Ofouq (Ufuk)	ST Marine	okręt patrolowy	1100 ton		1 × 76 mm plot., 2 × 30 mm
Z23	Khassab (Chasab)	Al-Ofouq (Ufuk)	ST Marine	okręt patrolowy	1100 ton	2016	1 × 76 mm plot., 2 × 30 mm
Okręty desantowe
L3	Fulk al Salamah (Fulk as-Salama)		Bremer Vulkan(inne języki)	okręt desantowy	10 864 ton	1987		Wielozadaniowy okręt desantowy i logistyczny, mogący pomieścić 270 żołnierzy. Przydzielony do jednostki morskiej Gwardii Królewskiej
L2	Nasr al Bahr (Nasr al-Bahr)		Brooke Marine	okręt desantowy	2500 ton pełna	1985	4 × 40 mm plot., 2 × 20 mm, 2 × 12,7 mm km	Okręt desantowy z pokładem dla śmigłowca, możliwy przewóz 7 czołgów lub 400 t zaopatrzenia, 240 żołnierzy
Jednostki pomocnicze
A2	Al Sultana		Conoship, Holandia		1380 ton	1975
S11	Al Mubshir (Al-Mubaszszir)	Al Mubshir (Al-Mubaszszir)	Austal	szybki okręt transportowy	325 ton	2016		Szybki (ponad 35 węzłów) katamaran mogący przewieźć 260 żołnierzy
S12	Al Naasir (An-Nasir)	Al Mubshir (Al-Mubaszszir)	Austal	szybki okręt transportowy	325 ton	2016

Uwagi

1. Kompilacja wg stanu z 2016 roku na podstawie: Royal Navy of Oman (RNO) Equipment, GlobalSecurity.org, 2016, https://www.globalsecurity.org/military/world/gulf/oman-navy-equip.htm; Oman, The Institute for National Security Studies, 2016; R. Ridzwan, ST Marine delivers Oman’s final Al-Ofouq patrol vessel, 2016; Austal delivers second High Speed Support Vessel to Royal Navy of Oman, 2016.
2. Nazwy podane są w angielskiej transkrypcji języka arabskiego, z transkrypcją polską w nawiasach pod spodem, ze względu na bardzo częste stosowanie transkrypcji angielskiej w literaturze, także polskojęzycznej.

Przypisy

1. Oman. The Institute for National Security Studies, 2016-03-01. [dostęp 2017-03-17]. (ang.).
2. Denise Youngblood Coleman. Political Overview. „Oman Country Review”, s. 60–63, 2016. CountryWatch, Inc.. ISSN 1-60523-893-5. (ang.).
3. Anthony Cordesman: Gulf military forces in an era of asymmetric wars. Westport, Conn: Praeger Security International, 2007, s. 132–134. ISBN 0-275-99399-X. (ang.).
4. About Royal Navy of Oman. Ministry of Defence Oman, 2014. [dostęp 2017-03-17]. (ang.).
5. John Pike: Royal Navy of Oman (RNO). GlobalSecurity.org, 2013-01-11. [dostęp 2017-03-17]. (ang.).
6. Cordesman 1997 ↓, s. 186.
7. Cordesman 1997 ↓, s. 186–187.
8. Cordesman 1997 ↓, s. 187.
9. Cordesman 1997 ↓, s. 190.
10. Tomasz Grotnik: Projekt Khareef – korwety dla Omanu. [w:] Nowa Technika Wojskowa [on-line]. Magnum-X, 2011-12. [dostęp 2017-04-05].
11. New Warship Handed Over To The Royal Navy Of Oman. BAE Systems, 2014-05-28. [dostęp 2017-03-17]. (ang.).
12. Ridzwan Rahmat: ST Marine delivers Oman’s final Al-Ofouq patrol vessel. IHS Jane’s Defence Weekly, 2016-06-27. [dostęp 2017-04-05]. (ang.).
13. Austal delivers second High Speed Support Vessel to Royal Navy of Oman. Austal, 2016-08-16. [dostęp 2017-04-05]. (ang.).

Bibliografia

• Anthony Cordesman: Bahrain, Oman, Qatar, and the UAE: challenges of security. Boulder, Colorado: Westview Press, 1997. ISBN 978-0-7867-4235-6. (ang.).
• John Pike: Royal Navy of Oman (RNO) Equipment. GlobalSecurity.org, 2013-04-22. [dostęp 2017-03-17]. (ang.).
• Oman. The Institute for National Security Studies, 2016-03-01. [dostęp 2017-03-17]. (ang.).