Kotik

Kotik^[5] (Arctocephalus) – rodzaj ssaków z rodziny uchatkowatych (Otariidae).

Kotik

Arctocephalus
É. Geoffroy Saint-Hilaire & F. Cuvier, 1826[1]
Przedstawiciel rodzaju – kotik nowozelandzki (A. forsteri)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	drapieżne
Podrząd	psokształtne
Nadrodzina	Phocoidea
Rodzina	uchatkowate
Rodzaj	kotik
Typ nomenklatoryczny
„Phoca ursina” (= Phoca pusilla[a]. von Schreber, 1775)
Synonimy
Arctophoca W. Peters, 1866[2] Euotaria J.E. Gray, 1866[3] Gypsophoca J.E. Gray, 1866[3] Halarctus Gill, 1866[4]
Gatunki
10 gatunków (w tym wymarłe) – zobacz opis w tekście

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące na wybrzeżach Ameryki, Australii i Afryki^[6][7][8].

Morfologia

Długość ciała samic 110–171 cm, samców 150–230 cm; masa ciała samic 22–110 kg, samców 60–360 kg; długość ciała noworodków 40–80 cm przy masie ciała 3–12 kg^[7][9].

Systematyka

Rodzaj zdefiniowali w 1826 roku francuscy przyrodnicy Étienne Geoffroy Saint-Hilaire i Frédéric Cuvier w haśle poświęconym fokom opublikowanym w trzydziestym dziewiątym tomie słownika historii naturalnej^[1]. Autorzy nie wskazali gatunku typowego; w ramach późniejszego oznaczenia w 2000 roku Międzynarodowa Komisja Nomenklatury Zoologicznej na typ nomenklatoryczny wyznaczyła kotika karłowatego (A. pusillus)^[10].

Etymologia

• Arctocephalus: gr. αρκτος arktos ‘niedźwiedź’; -κεφαλος -kephalos ‘-głowy’, od κεφαλη kephalē ‘głowa’^[11].
• Arctophoca: gr. αρκτος arktos ‘niedźwiedź’; φωκη phōkē ‘foka’^[12]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Otaria philippii W. Peters, 1866.
• Euotaria: gr. ευ eu ‘dobrze, typowy’; rodzaj Otaria Péron, 1816 (uchatka)^[13]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Arctocephalus nigrescens J.E. Gray, 1850 (= Phoca australis E.A.W. Zimmermann, 1783).
• Gypsophoca: gr. γυψος gupsos ‘kreda’; rodzaj Phoca Linnaeus, 1758 (foka)^[14]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Otaria cinerea Quoy & Gaimard, 1826 (= Otaria forsteri Lesson, 1828).
• Halarctus: gr. ἁλς hals, ἁλος halos ‘morze’; αρκτος arktos ‘niedźwiedź’^[15]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Arctocephalus delalandii J.E. Gray, 1859 (= Phoca pusilla von Schreber, 1775).

Podział systematyczny

Badania przeprowadzone przez Bertę i Churchilla w 2012 wykazały, że Arctocephalus wydaje się być parafiletyczny, ponieważ A. pusillus nie wydaje się być blisko spokrewniony z innymi przedstawicielami tego rodzaju, w związku z tym wszystkie inne gatunki Arctocephalus powinny zostać przeniesione do innego rodzaju (Arctophoca), a A. pusillus powinien pozostać w Arctocephalus, ponieważ jest gatunkiem typowym rodzaju^[16][6]; jednak analizy przeprowadzone w 2020 roku wykazały, że rodzaj jest monofiletyczny, a rzekoma parafiletyczność wynikała z niepełnego sortowania linii^[17]. Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki^[18][9][6]:

Grafika	Gatunek	Autor i rok opisu	Nazwa zwyczajowa[5]	Podgatunki[7][6][9]	Rozmieszczenie geograficzne[7][6][9]	Podstawowe wymiary[7][9][b]	Status IUCN[19]
	Arctocephalus gazella	(W. Peters, 1875)	kotik antarktyczny	gatunek monotypowy	wody subantarktyczne i antarktyczne (na południe lub na północ od strefy konwergencji antarktycznej) oraz rozproszone wyspy (głównie Georgia Południowa), obszary rozrodu obejmują Półwysep Antarktyczny	DC: do 200 cm MC: 22–204 kg	LC
	Arctocephalus philippii	(W. Peters, 1866)	kotik chilijski	gatunek monotypowy	południowy Ocean Spokojny, w archipelagach Juan Fernandez i Desventuradas (Isla San Félix), które leżą 600 km na północ	DC: około 200 cm MC: około 140 kg	LC
	Arctocephalus townsendi	Merriam, 1897	kotik meksykański	gatunek monotypowy	Ggłównie wyspa Gwadelupa, także Islas San Benito (zachodnia Kalifornia Dolna, Meksyk), Channel Islands (San Miguel Island) i Wyspy Farallońskie (Stany Zjednoczone), wędruje na północ do stanu Waszyngton) i południowej Alaski)	DC: około 200 cm MC: 40–170 kg	LC
	Arctocephalus galapagoensis	E. Heller, 1904	kotik galapagoski	gatunek monotypowy	Galapagos (na prawie wszystkich wyspach)	DC: 110–160 cm MC: 27–68 kg	EN
	Arctocephalus australis	(A.E.W Zimmermann, 1783)	kotik południowy	gatunek monotypowy	Ameryka Południowa od Urugwaju na południe do przylądka Horn, Falklandów i regionu Magallanes, regularnie do południowej Brazylii, także od środkowego Peru do północnej Kolumbii	DC: do 190 cm MC: 40–160 kg	LC
	Arctocephalus forsteri	(Lesson, 1828)	kotik nowozelandzki	gatunek monotypowy	Nowa Zelandia (Wyspa Północna i Południowa, wszystkie wyspy subantarktyczne), południowo-zachodnia i południowa Australia oraz Tasmania	DC: do 190 cm MC: 30–160 kg	LC
	Arctocephalus tropicalis	(J.E. Gray, 1872)	kotik subantarktyczny	gatunek monotypowy	szeroko rozpowszechniony w wodach subantarktycznych, głównie na północ od strefy konwergencji antarktycznej z południowo-wschodniego Oceanu Atlantyckiego i Oceanu Indyjskiego	DC: do 180 cm MC: 25–165 kg	LC
	Arctocephalus pusillus	(von Schreber, 1775)	kotik karłowaty	2 podgatunki	wybrzeże południowej Afryki, od Angoli na południe do zatoki Algoa (Południowa Afryka), wybrzeże południowo-wschodniej Australii w Wiktorii, Nowej Południowej Walii, Tasmanii i Cieśninie Bassa (w tym Wyspa Kangura)	DC: 120–230 cm MC: do 360 kg	LC

Kategorie IUCN:  LC  – gatunek najmniejszej troski,  EN  – gatunek zagrożony.

Opisano również gatunki wymarłe:

• Arctocephalus fischerii H. Gervais & Ameghino, 1880^[20] (miocen)
• Arctocephalus holmbergi Ameghino, 1898^[21] (plejstocen)

Uwagi

1. Nie Phoca ursina Linnaeus, 1758.
2. DC – długość ciała; MC – masa ciała