Konwencje haskie z 1899 i 1907 roku

Konwencje haskie z 1899 i 1907 roku – umowy międzynarodowe zawierane w Hadze dotyczące prawa konfliktów zbrojnych.

Ten artykuł dotyczy umów prawa konfliktów zbrojnych. Zobacz też: inne konwencje haskie.

Delegaci konwencji z 1899 roku

Konwencje haskie z 29 lipca 1899 roku

• I konwencja haska – pokojowe rozstrzyganie sporów międzynarodowych, utworzenie Stałego Trybunału Rozjemczego.
• II konwencja haska – zwyczaje i prawa podczas wojny lądowej, wzorowana na deklaracji brukselskiej z 1874 roku.
• III konwencja haska – zastosowanie konwencji genewskiej z 1864 roku do wojny na morzu.

Konwencja haska z 21 grudnia 1904 roku

• dotyczyła ochrony okrętów szpitalnych^[1].

Konwencje haskie z 18 października 1907 roku

Zobacz w Wikiźródłach tekst konwencji haskiej III z 18 października 1907 dotyczącej rozpoczęcia kroków nieprzyjacielskich (notyfikacji stanu wojny)

Zobacz w Wikiźródłach tekst konwencji haskiej IV z 18 października 1907 dotyczącej praw i zwyczajów wojny lądowej

Zobacz w Wikiźródłach tekst konwencji haskiej V z 18 października 1907 dotyczącej praw i obowiązków mocarstw i osób neutralnych w razie wojny lądowej

Rozszerzała zakres konwencji haskich z 1899 roku i ustanawiała nowe przepisy; podczas konferencji przyjęto 13 konwencji (z czego ratyfikowano 12), dotyczących m.in.:

• pokojowego załatwiania sporów międzynarodowych (konwencja haska I) – zmiana I konwencji z 1899 r.^[2][3];
• ograniczenia użycia siły w celu ściągnięcia długów zawarowanych umową (konwencja haska II) zwana od nazwisk inicjatorów konwencją Drago–Portera^[4];
• sposobu rozpoczęcia konfliktu (konwencja haska III)^[5][6];
• praw i zwyczajów wojny lądowej (konwencja haska IV), zmiana II konwencji z 1899 r.^[7][8];
• sposobu zachowania się mocarstw neutralnych (konwencja haska V);
• sposobu traktowania statków handlowych należących do nieprzyjaciela na początku wojny (konwencja haska VI)^[9];
• przemiany statków handlowych na okręty wojenne (konwencja haska VII)^[10]'
• zakładania min podwodnych, wybuchających automatycznie za dotknięciem oraz używania torped, które nie stają się nieszkodliwe, gdy chybią celu (konwencja haska VIII)^[11]'
• bombardowania przez morskie siły zbrojne w czasie wojny (IX konwencja haska)^[12]'
• zastosowania do wojny morskiej zasad konwencji genewskiej z 1906 r. (X konwencja haska)^[13] zmiana III konwencji z 1899 r.;
• ograniczeń w wykonywaniu prawa zaboru w wojnie morskiej (XI konwencja haska)^[14];
• utworzenia Międzynarodowego Trybunału Łupów (XII konwencja haska) jako instancji odwoławczej od orzekających konfiskaty wyroków sądów kaperskich, ustanawianych przez państwa uczestniczące w wojnie morskiej^[15] – nie została ratyfikowana, zasady dopracowała Deklaracja londyńska;
• praw i obowiązków mocarstw neutralnych w razie wojny morskiej (XIII konwencja haska)^[16].

Reguły haskie z 19 lutego 1923 roku

Na konferencji tej ustalono reguły wojny powietrznej, wobec braku ratyfikacji zostały normami wewnętrznymi państw uczestniczących^[17].