Kocudza (gmina)

Kocudza (od 1973 Dzwola) – dawna gmina wiejska istniejąca w latach 1916–1954^[2] w woj. lubelskim. Siedzibą gminy była Kocudza^[3] (Kocudza Dolna)^[4].

Kocudza

gmina wiejska
1919–1954[1]
Państwo	Polska
Województwo	1919–39: lubelskie (II RP) 1945–54: lubelskie
Powiat	biłgorajski
Siedziba	Kocudza (Kocudza Dolna)
Szczegółowy podział administracyjny (1952)
Liczba gromad 13
Położenie na mapie powiatu

Gmina Kocudza została utworzona w ramach carskiej reformy administracyjnej 1864 roku jako jedna z 14 gmin powiatu biłgorajskiego guberni lubelskiej Królestwa Polskiego. Po podziale powiatu biłgorajskiego między gubernię lubelską i chełmską w 1912 gmina została włączona do powiatu janowskiego. Po zajęciu tych terenów przez Austro-Węgry w 1915 przywrócono poprzedni podział administracyjny. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 gmina znalazła się w powiecie biłgorajskim województwa lubelskiego.

Według stanu na 30 września 1921 gmina Kocudza obejmowała miejscowości Andrzejówka, Bukowa, Celinki, Dzwola, Kapronie, Kocudza, Kocudza Górna, Kocudza Dolna, Konstantów, Korytków Mały, Korytków Wielki, Władysławów i Zdzisławice. Gmina liczyła 6404 mieszkańców^[5].

Według stanu na 1 lipca 1952 gmina Kocudza składała się z 13 gromad: Andrzejówka, Bukowa, Dzwola, Kapronie, Kocudza I, Kocudza II, Kocudza III, Kocudza Górna, Konstantów, Korytków Duży, Korytków Mały, Władysławów i Zdzisławice^[6][7]. 1 stycznia 1953 roku z gminy Kocudza wyłączono gromady Andrzejówka, Bukowa i Korytków Duży i włączono je do gminy Puszcza Solska^[8].

W reformie administracyjnej 1954 roku^[9] dotychczasowa gmina Kocudza została podzielona na gromady Dzwola i Kocudza. 1 stycznia 1956 obie gromady przeniesiono do odtworzonego powiatu janowskiego^[10].

W kolejnej reformie administracyjnej 1 stycznia 1973^[11] gmina Kocudza nie została odtworzona, a jej obszar podzielono między utworzone wówczas gminy Dzwola powiatu janowskiego (wsie Celinki, Dzwola, Kapronie, Kocudza, Konstantów, Władysławów i Zdzisławice) i Biłgoraj powiatu biłgorajskiego (wsie Andrzejówka, Bukowa i Korytków Duży) oraz gminę Frampol (Korytków Mały).