Kościół Matki Bożej Zwycięskiej w Rzymie

Kościół Matki Bożej Zwycięskiej w Rzymie (wł. Santa Maria della Vittoria, łac. Sanctae Mariae de Victoria^[2]) – barokowa świątynia rzymskokatolicka na Kwirynale, kościół tytularny kard. Seána O’Malleya.

Kościół Matki Bożej Zwycięskiej

Santa Maria della Vittoria

Kościół tytularny
Państwo	Włochy
Miejscowość	Rzym Via XX Settembre 17[1]
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	św. Kamila de Lellis
Historia Data rozpoczęcia budowy 1608 Data zakończenia budowy 1620
Dane świątyni Styl barok Architekt Carlo Maderno Giovanni Battista Soria Świątynia • długość • szerokość 35 m 19 m
Położenie na mapie Rzymu Kościół Matki Bożej Zwycięskiej
Położenie na mapie Włoch Kościół Matki Bożej Zwycięskiej
Położenie na mapie Lacjum Kościół Matki Bożej Zwycięskiej
41°54′17″N 12°29′39″E
Strona internetowa

Świątynia ta jest kościołem rektoralnym parafii św. Kamila de Lellis oraz kościołem tytularnym^[3].

Lokalizacja

Kościół znajduje się w XVII Rione Rzymu – Sallustiano przy Via XX Settembre 17.^[1]

Historia

Obecny kościół powstał w miejscu starej kaplicy św. Pawła^[3]. Teren ten kupili karmelici bosi w 1607 roku z zamiarem wybudowania nowego kościoła i klasztoru^[3]. Podczas prac odkryto starożytny posąg (obecnie znany jako Hermafrodyta Borghese), co doprowadziło do zawarcia umowy między zakonnikami a kardynałem Scipione Caffarelli-Borghese, który w zamian za rzeźbę zobowiązał się do finansowania dalszych prac^[3]. Budowa rozpoczęła się w 1608 roku pod kierownictwem Carlo Maderno, natomiast od 1624 roku w prace zaangażował się architekt kardynała Borgese Giovanni Battista Soria, który zaprojektował fasadę (wzorując się na fasadzie kościoła św. Zuzanny autorstwa Carlo Maderno)^[3]. Klasztor otwarto w 1612, z kolei kościół ukończono w 1626 roku^[3]. Początkowo nosił on wezwanie św. Pawła, w nawiązaniu do wcześniejszej kaplicy istniejącej w tym miejscu.^[3]. Wezwanie kościoła zmieniono po bitwie na Białej Górze (8 listopada 1620 roku), kiedy to wojska katolickie pokonały czeskich protestantów^[3].

Kościół poważnie ucierpiał w pożarze 29 czerwca 1833 roku, zostały wówczas zniszczone freski w apsydzie oraz spłonęła ikona uznawana za cudowną, którą miał przy sobie kapelan karmelita podczas bitwy na Białej Górze^[3].

Architektura i sztuka

Plan kościoła oparty jest na krzyżu łacińskim, z centralną kopułą, krótką nawą i apsydą^[3].

Obraz na suficie przedstawia Maryję w otoczeniu aniołów oraz upadek z nieba zbuntowanych aniołów, którym przewodzi Lucyfer^[3]. Malowidło to, z ok. 1663 roku autorstwa Giovanniego Domenico Cerriniego, jest alegorią bitwy na Białej Górze^[3]. Stiukowe anioły i putta na suficie pochodzą z początku XVIII wieku^[3]. Fresk w kopule (również autorstwa Cerriniego) kontynuuje tematykę z malowidła na sklepieniu^[3].

Wnętrze kościoła

Sufit z malowidłem Giovanniego Domenico Cerriniego z ok. 1663 r.

Malowidła w kopule

Nad ołtarzem głównym jest kopia cudownej ikony Narodzenia zniszczonej w pożarze w 1833 roku.^[3] W górnej części apsydy znajduje się XIX-wieczne malowidło przedstawiająca wprowadzenie cudownego wizerunku do Pragi (zastąpiło ono zniszczony w pożarze fresk Celliniego).^[3].

Na ścianie nad wejściem znajdują się organy i kantoria autorstwa Mattia de' Rossi^[3].

W jednej z kaplic bocznych świątyni znajduje się barokowa grupa rzeźbiarska wykonana przez Giovanniego Lorenzo Berniniego Ekstaza świętej Teresy^[4][5].

W zakrystii znajduje się kolekcja sztandarów wojskowych zdobytych podczas bitwy o Ceutę w 1415 roku oraz bitwy pod Wiedniem w 1683^[3].

Malowidło w górnej części apsydy

Organy z kantorią

Kaplica Coronaro z Ekstazą św. Teresy Berniniego

Kardynałowie prezbiterzy

Kościół Matki Bożej Zwycięskiej jest jednym z kościołów tytularnych nadawanych kardynałom-prezbiterom (Titulus Sanctae Mariae de Victoria)^[6]. Tytuł ten został ustanowiony 23 grudnia 1801 roku.^[6]

• Michelangelo Luchi (1801–1802)
• vacat (1802-1803)
• Joseph Fesch (1803–1822); (in commendam 1822–1839)
• Ferdinando Maria Pignatelli (1839–1853)
• Adriano Fieschi (1853–1858)
• Joseph Othmar von Rauscher (1858–1875)
• Godefroy Brossais-Saint-Marc (1876–1878)
• Louis-Édouard-François-Desiré Pie (1879–1880)
• Lodovico Jacobini (1880–1887)
• Elzéar-Alexandre Taschereau (1887–1898)
• Giovanni Battista Casali del Drago (1899–1908)
• François-Marie-Anatole de Rovérié de Cabrières (1911–1921)
• Alexis Charost (1922–1930)
• Angelo Maria Dolci (1933–1936)
• Federico Tedeschini (1936–1951)
• Giuseppe Siri (1953–1989)
• Giuseppe Caprio (1990–2005)
• Seán O’Malley (2006–nadal)

Zobacz też

• Tytularne kościoły kardynalskie