Kościół św. Marcina w Zawadzie

Kościół św. Marcina Biskupa – niewielki drewniany kościół z XV wieku, znajdujący się w Zawadzie niedaleko Tarnowa.

Kościół św. Marcina Biskupa w Zawadzie

nr rej. 101 z dnia 19.12.1961 r. oraz A-273 z 09.11.1985 r.[1]
kościół parafialny
Elewacja południowa
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Miejscowość	Zawada
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
parafia	św. Marcina w Zawadzie
Wezwanie	św. Marcina Biskupa
Historia Data zakończenia budowy XV wiek
Dane świątyni Świątynia • materiał bud. • drewno
Położenie na mapie Polski Zawada, kościół drewniany
Położenie na mapie województwa małopolskiego Zawada, kościół drewniany
Położenie na mapie powiatu tarnowskiego Zawada, kościół drewniany
Położenie na mapie gminy wiejskiej Tarnów Zawada, kościół drewniany
49°59′04,46″N 21°00′44,00″E

Historia

Najwcześniejsze wzmianki o istnieniu parafii w dzisiejszej Zawadzie pochodzą z 1326 roku. W tym czasie funkcjonowała na tym terenie organizacja kościelna założona przez benedyktynów z opactwa w Tyńcu. Od patrona parafii pochodzi też nazwa góry, na której znajduje się wieś i kościół. Obecny kościół powstał w XV wieku, w I połowie XVII wieku został gruntownie odremontowany, wtedy też dobudowana została wieża konstrukcji słupowej o lekko pochyłych ścianach z nadwieszoną izbicą.

Autorstwo znajdującego się w kościele, sporych rozmiarów (3mx2m) obrazu Święty Marcin poleca księdza Andrzeja Tarłę Chrystusowi przypisywane jest Tomaszowi Dolabelli^[2][3].

W 1968 roku kościół przeszedł gruntowną renowację, w czasie której wzmocniono konstrukcję, wyremontowano wieżę i soboty oraz wymieniono szalunek ścian i pokrycie gontem.

• 
  Elewacja frontowa
• 
  Dzwonnica
• 
  Wnętrze

Architektura

Jest to drewniany, gotycki kościół konstrukcji zrębowej, jednonawowy, z węższym prezbiterium. Dach świątyni pokryty jest gontem. Nawa otoczona jest przez charakterystyczne soboty, dodane prawdopodobnie w XVIII lub XIX wieku. Wnętrze, przykryte płaskim stropem, posiada barokowy wystrój. W ołtarzu głównym z I połowy XVII wieku znajduje się obraz z wizerunkiem patrona kościoła i rzeźby świętych Wojciecha i Stanisława. Na belce tęczowej barokowy krucyfiks z XVIII wieku. Organy (usytuowane w szafie o rokokowo-klasycystycznym prospekcie) wykonała na przełomie XIX i XX wieku firma Rieger z Karniowa.

Przypisy

1. Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2024-01-01].
2. RobertR. Noga RobertR., Niezwykłe odkrycie na Górze św. Marcina [online], TEMI.pl - Strefa wolna od cenzury, 12 lutego 2020 [dostęp 2021-04-03] (pol.).
3. RobertR. Noga RobertR., Niezwykłe odkrycie na Górze św. Marcina, „tygodnik TEMI”, 12 lutego 2020. Brak numerów stron w czasopiśmie

Bibliografia

• AndrzejA. Leo AndrzejA., Tarnowskie kościoły, Tarnów: „S-CAN” Wydawnictwo, 2000, ISBN 83-87785-00-8, OCLC 749578286. Brak numerów stron w książce
• Strona internetowa wsi Zawada. zawada.net.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-05-13)]. [dostęp 2009-04-03]
• Zabytkowe kościoły diecezji tarnowskiej [dostęp 2012-09-03]