Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Język pisany – reprezentacja języka naturalnego lub języka sztucznego wyrażona za pomocą pisma. Język pisany jest wtórną reprezentacją języka naturalnego, którego pierwotną postacią jest język mówiony[1]. Dobrze wypracowana i ustabilizowana forma piśmiennicza, podlegająca normom językowym i ortograficznym, zwana jest grafolektem[2][3].
Język pisany, w przeciwieństwie do mowy, ma charakter trwały; umożliwia komunikację w czasie i przestrzeni. Pod względem struktury jest bardziej uporządkowany i logiczny; cechuje się dbałością stylistyczną i urozmaiceniem składniowym (występują rozbudowane zdania złożone, konstrukcje bierne, imiesłowy itp.). Ze względów estetycznych w tekstach pisanych unika się powtórzeń, dąży się zaś do zachowania ładu kompozycyjnego i spójności tekstu. W zakresie leksyki dominują rzeczowniki i przymiotniki; słownictwo jest pozbawione nacechowania emocjonalnego, pojawiają się wyrazy abstrakcyjne i elementy rejestru wysokiego (wyrazy książkowe). Język pisany pozbawiony jest mimiki i gestykulacji, kodu niewerbalnego[4]. Nie zawiera także omyłek słownych charakterystycznych dla mowy, jest produktem dłuższej refleksji[5]. Językiem pisanym w silnym stopniu rządzą przepisy normatywne i zwyczaje pisarskie (obowiązujące normy ortografii i interpunkcji, użycie szablonowych zwrotów grzecznościowych, dbałość o przejścia między akapitami)[6]. Język pisany jest bardziej konserwatywny od języka mówionego[7][1].
W kontekście internetowym mówi się o tzw. cyberjęzyku. Stosunek języka internetu do lepiej poznanych form języka (języka ustnego i tradycyjnego języka pisanego) stanowi przedmiot dyskusji[8].
Język pisany zawsze występuje jako element towarzyszący pewnemu językowi mówionemu[9]. Wiele języków wymarłych znanych jest wyłącznie dzięki zabytkom pisanym. Zdarza się, że język pisany istnieje samodzielnie, gdy znajduje zastosowanie w pewnych sferach życia, ale nie jest znany jako język ojczysty (np. łacina, klasyczny język chiński)[10].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.