Loading AI tools
amerykański aktor Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
John Paul Cusack[1] (ur. 28 czerwca 1966[2] w Evanston[3] w stanie Illinois) – amerykański aktor, scenarzysta i producent filmowy.
Urodził się w rodzinie katolickiej irlandzkich Amerykanów[4] jako czwarte z pięciorga dzieci reżysera filmów dokumentalnych Dicka Cusacka (ur. 29 sierpnia 1925, zm. 2 czerwca 2003 na raka trzustki)[5] i nauczycielki matematyki i aktywistki politycznej Nancy Cusack[6]. Ma trzy siostry – dwie starsze, Ann (ur. 22 maja 1961) i Joan (ur. 11 października 1962), jedną młodszą, Susie (ur. 1971), oraz starszego brata Billa (ur. 1964).
Uczęszczał do szkoły założonej przez rodziców jego przyjaciela Piven Theatre Workshop w Evanston[7]. Występował w lokalnych przedstawieniach i reklamach. Po ukończeniu Evanston Township High School w Evanston, w stanie Illinois, kontynuował naukę na Uniwersytecie Nowojorskim[8] na Manhattanie.
Mając siedemnaście lat zadebiutował w komediodramacie Klasa (Class, 1983) u boku Jacqueline Bisset, Roba Lowe i Andrew McCarthy[9]. W 1986 roku w Chicago założył zespół teatralny New Criminals Theatre Company, który stał się jednym z czołowych teatrów w kraju, wyreżyserował cztery sztuki dla New Criminals m.in. Alagazam After the Dog Years i Methusalem, za które w Chicago otrzymał nagrodę im. Josepha Jeffersona.
Zyskał rozgłos dzięki występom w komedii romantycznej Johna Hughesa Szesnaście świeczek (Sixteen Candles, 1984) z Molly Ringwald jako Bryce, komedii Roba Reinera Pewna sprawa (The Sure Thing, 1985)[10] jako zakochany autostopowicz, komedii romantycznej Szalone lato (One Crazy Summer, 1986) z Demi Moore, komedii sensacyjnej Stevena Lisbergera Szaleńczy pościg (Hot Pursuit, 1987) z Benem Stillerem, komedii Tytuł taśmy (Tapeheads, 1988) z Timem Robbinsem, dramacie sportowym Spisek ośmiu (Eight Men Out, 1988) z Nancy Travis, Christopherem Lloydem i Charlie Sheenem w roli baseballisty z drużyna ‘White Sox’ w Chicago i czarnej komedii Stephena Frearsa Naciągacze (The Grifters, 1990) jako mistrz drobnych przekrętów i syn wytrawnej oszustki (Anjelica Huston). Za rolę wierzącego w prostą i czystą miłość Lloyda Doblera, zakochanego w najzdolniejszej uczennicy w szkole w melodramacie Camerona Crowe Nic nie mów (Say Anything..., 1989) został uhonorowany nagrodą krytyków filmowych w Chicago. Pojawił się w dwóch produkcjach Woody’ego Allena – Cienie we mgle (Shadows and Fog, 1992) i Strzały na Broadwayu (Bullets Over Broadway, 1994).
Był także współautorem scenariusza do filmu New Crime Productions Zabijanie na śniadanie (Grosse Point Blank, 1997)[11]. Za postać szeryfa federalnego Vince Larkina w thrillerze Con Air – lot skazańców (Con Air, 1997) dostał w Los Angeles nagrodę Blockbuster Entertainment. W 1998 znalazł się w obsadzie wielkiej epopei z okresu II wojny światowej – ekranizacji głośnej powieści Jamesa Jonesa Cienka czerwona linia (The Thin Red Line) w reżyserii Terrence’a Malicka. W komediodramacie Mike’a Newella Zmęczenie materiału (Pushing Tin, 1999) z Cate Blanchett, Angeliną Jolie i Billym Bobem Thorntonem był kontrolerem lotu w nowojorskiej przestrzeni powietrznej. Zebrał dobre recenzje i zdobył nominację do nagrody Independent Spirit Award dla Najlepszego Aktora za rolę lalkarza, zdesperowanego urzędnika w niewielkiej firmie LesterCorp, który przenosi się do głowy tytułowego gwiazdora Johna Malkovicha w komedii Być jak John Malkovich (Being John Malkovich, 1999). Jego kreacja właściciela niewielkiego sklepiku muzycznego w Chicago w adaptacji powieści Nicka Hornby’ego Przeboje i podboje (High Fidelity, 2000) w reż. Stephena Frearsa przyniosła mu nominację do nagrody Złotego Globu w kategorii najlepszy aktor. W thrillerze Mikaela Håfströma 1408 (2007) wg opowiadania Stephena Kinga wystąpił w roli udręczonego pisarza.
Jest jednym z założycieli Freedom of the Press Foundation (Fundacji Wolności Prasy), mającej na celu wspieranie dziennikarstwa, m.in. WikiLeaks, które demaskuje korupcję i nielegalne działania rządów.
Spotykał się z Janice Dickinson, Huma Abedin, Gabrielą Spanic, Melissą Gilbert (1983), Jami Gertz (1983), Lili Taylor (1988), Susannah Melvoin (1992-95), Giną Gershon (1992), Umą Thurman (1992), Minnie Driver (1996-97), córką Clinta Eastwooda – Alison Eastwood (1997), Claire Forlani (1997-98), Coriną Katt (1998), Neve Campbell (1998-2002), Shoshanną Lonstein Gruss (2001), Meg Ryan (2002-2003), Jodi Lyn O’Keefe (2003-2009), Jennifer Love Hewitt (2003), Rebeccą Romijn (2004), Alexandrą Kerry (2004) i Brooke Burns (2010–2011)[12].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.