Loading AI tools
amerykański aktor Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Billy Bob Thornton, właśc. William Robert Thornton (ur. 4 sierpnia 1955 w Hot Springs) – amerykański aktor, reżyser i scenarzysta filmowy, także perkusista i wokalista zespołu The Boxmasters.
.jpg) Billy Bob Thornton (2008) | |
| Imię i nazwisko |
William Robert Thornton |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
4 sierpnia 1955 |
| Zawód |
aktor, reżyser, scenarzysta, muzyk |
| Lata aktywności |
od 1986 |
| Strona internetowa | |
Przyszedł na świat w rodzinie metodystów jako najstarszy z czterech synów Billy’ego Raya Thorntona (ur. 14 listopada 1929, zm. 8 sierpnia 1974), nauczyciela historii i trenera koszykówki, i Virginii Roberty Faulkner Thornton[1]. Jego rodzina była pochodzenia angielskiego, a także miała korzenie szkockie i irlandzkie[2]. Wychowywał się z trzema młodszymi braćmi – Jimmym Donem (ur. 12 kwietnia 1958, zm. 3 października 1988), Jamesem „Jimem” Beanem i Johnem Davidem (ur. 1969)[3]. Dzieciństwo spędził w Alpine i Malvern, w stanie Arkansas, a także w małej chacie w lesie u swojego dziadka, Otisa Thorntona. W 1973 ukończył szkołę średnią Malvern High School, gdzie był uznanym graczem w baseball i myślał o tym, by zagrać w Kansas City Royals. Przez krótki okres pracował przy układaniu asfaltu dla Wydziału Transportu Stanu Arkansas (Arkansas State Transportation Department)[4]. Następnie podjął studia psychologiczne na Henderson State University[5] w Arkadelphia, w stanie Arkansas, jednak przerwał studia po dwóch semestrach.
W 1981 zamieszkał w Los Angeles, aby wraz ze swoim wieloletnim przyjacielem, Tomem Eppersonem, zapoczątkować karierę jako aktor i scenarzysta. Grał na perkusji i śpiewał w zespole Tres Hombres w miejscowych barach, a także współpracował z muzykiem z RPA Jackiem Hammerem. Dorabiał w telemarketingu, na farmie wiatrowej i restauracji typu fast food. Kiedy pracował jako kelner, spotkał reżysera Billy’ego Wildera, który zachęcił go do kariery scenarzysty.
Po raz pierwszy pojawił się na planie filmowym dreszczowca Krew łowcy (Hunter’s Blood, 1986) u boku Sama Bottomsa, a następnie w serialu NBC Matlock (1987) i telefilmie HBO Człowiek, który zerwał 1000 łańcuchów (The Man Who Broke 1,000 Chains, 1987) z Valem Kilmerem, Sonią Bragą i Kyrą Sedgwick jako konduktor i sitcomie CBS Rozpalone serca (Hearts Afire, 1992-94) w roli Billy’ego Boba Davisa. Zwrócił na siebie uwagę krytyków jako złoczyńca w thrillerze Jeden fałszywy ruch (One False Move, 1992), do którego także napisał scenariusz wspólnie z Tomem Eppersonem. Zagrał potem w filmach: Niemoralna propozycja (Indecent Proposal, 1993), Szary rycerz (Grey Knight, 1993), Więzy krwi (Bound by Honor, 1993), Tombstone (1993) i Stevena Seagala Na zabójczej ziemi (On Deadly Ground, 1994).
Za swój adaptowany scenariusz do wyreżyserowanego przez siebie dramatu Blizny przeszłości (Sling Blade, 1996), w którym zagrał opóźnionego umysłowo Karla Childersa o dramatycznej przeszłości, został uhonorowany nagrodą Oscara za najlepszy scenariusz adaptowany, natomiast jego kreacja przyniosła mu nominację do Oscara dla najlepszego aktora pierwszoplanowego[6]. Kolejną nominację do Oscara, Złotego Globu i Saturna zdobył za drugoplanową rolę nierozgarniętego Jacoba w dramacie kryminalny Sama Raimi Prosty plan (A Simple Plan, 1998). Był reżyserem i producentem westernu Rącze konie (All the Pretty Horses, 2000) wg powieści Cormaca McCarthy’ego[7].
Nagrał trzy albumy: „Private Radio” (2001), „The Edge of the World” (2003) i „Hobo” (2005).
7 października 2004 otrzymał gwiazdę na Hollywood Walk of Fame.
Był pięciokrotnie żonaty; z Melissą Lee Gatlin (1978–1980), z którą ma córkę Amandę, Toni Lawrence (1986–1988), Cyndą Williams (1990-1992), Pietrą Dawn Cherniak (od 18 lutego 1993 do kwietnia 1997), z którą ma dwóch synów: Williama i Henry’ego Jamesa[8] i Angeliną Jolie (od 5 maja 2000 do 27 maja 2003), z którą zaadoptował syna Maddoxa Chivana, sierotę z Kambodży, który otrzymał nazwisko Thornton Jolie[9]; po rozstaniu Jolie pozbawiła go praw rodzicielskich do syna[10]. Dla piątej żony napisał dwie piosenki – „Your Blue Shadow” i „Angelina”[11], a także wytatuował sobie jej imię na lewym ramieniu[12]; po rozstaniu przerobił tatuaż na słowo „Angel” i umieścił przy nim rysunek anioła[13]. Spotykał się także z Laurą Dern (1997-2000) i modelką Danielle Dotzenrod (2002-2003)[14]. W 2003 związał się z krawcową Connie Angland, z którą ma córkę Bellę (ur. 22 września 2004). Para wzięła ślub 22 października 2014[15].
Cierpi na lęk przed lataniem samolotem (akrofobię)[16] i lęk przed antykami[8]. Zmaga się z zaburzeniami obsesyjno-kompulsywnymi[8].
| Rok | Tytuł | Rola | Reżyser |
|---|---|---|---|
| 1986 | Krew łowcy (Hunter’s Blood) | Billy Bob | Robert C. Hughes |
| 1987 | Człowiek, który zerwał 1000 łańcuchów (The Man Who Broke 1,000 Chains, TV-HBO) | konduktor | Daniel Mann |
| 1988 | Na południe od Reno (South of Reno) | barman | Mark Rezyka |
| 1989 | Ahoj dziewczyny (Going Overboard) | Dave | Valerie Breiman |
| Zmotoryzowane laski w Krainie Zombich (Chopper Chicks in Zombietown) | Tommy | Dan Hoskins | |
| 1991 | Ciemna strona (The Dark Backward) | właściciel Sloppy’s | Adam Rifkin |
| Dla naszych chłopców (For the Boys) | sierżant Marine w Korei | Mark Rydell | |
| Widespread Panic: Live from the Georgia Theatre (film krótkometrażowy) |
Billy Bob Thornton | ||
| 1992 | Jeden fałszywy ruch (One False Move) | Ray Malcolm (także scenariusz) | Carl Franklin |
| 1993 | Kłopotliwy bagaż (Trouble Bound) | Coldface | Jeffrey Reiner |
| Tombstone | Johnny Tyler | George Pan Cosmatos | |
| Ghost Brigade | Langston | George Hickenlooper | |
| Niemoralna propozycja (Indecent Proposal) | Day Tripper | Adrian Lyne | |
| Bound by Honor (Blood In Blood Out) | Lightning | Taylor Hackford | |
| 1994 | Na zabójczej ziemi (On Deadly Ground) | Homer Carlton | Steven Seagal |
| Floundering | Gun Clerk | Peter McCarthy | |
| Some Folks Call It a Sling Blade (film krótkometrażowy) |
Karl Childers (także scenariusz) | George Hickenlooper | |
| 1995 | Truposz (Dead Man) | Big George Drakoulious | Jim Jarmusch |
| Pod niebem Henrietty (The Stars Fell on Henrietta) | Roy | James Keach | |
| 1996 | Blizny przeszłości (Sling Blade) | Karl Childers | Billy Bob Thornton (także scenariusz) |
| Wygrany (The Winner) | Jack | Alex Cox | |
| Nie oglądaj się za siebie (Don’t Look Back, TV-HBO) | Marshall | Geoff Murphy | |
| Wszystko zostaje w rodzinie (A Family Thing) | scenarzysta | Richard Pearce | |
| 1997 | Apostoł (The Apostle) | Troublemaker | Robert Duvall |
| Droga przez piekło (U Turn) | Darrell | Oliver Stone | |
| Księżniczka Mononoke (Princess Mononoke) | Jigo (głos) | Hayao Miyazaki | |
| Spalić Hollywood (Burn Hollywood Burn) | w roli samego siebie | Alan Smithee | |
| 1998 | Barwy kampanii (Primary Colors) | Richard Jemmons | Mike Nichols |
| Armageddon | Dan Truman, administrator NASA | Michael Bay | |
| Amatorzy w konopiach (Homegrown) | Jack Marsden | Stephen Gyllenhaal | |
| Prosty plan (A Simple Plan) | Jacob Mitchell | Sam Raimi | |
| 1999 | Zmęczenie materiału (Pushing Tin) | Russell Bell | Mike Newell |
| 2000 | Dotyk przeznaczenia (The Gift) | scenarzysta | Sam Raimi |
| The Last Real Cowboys (film krótkometrażowy) |
Tar | Jeff Lester | |
| Rącze konie (All the Pretty Horses) | – | Billy Bob Thornton (także producent) | |
| 2001 | Na południe od nieba, na zachód od piekła (South of Heaven, West of Hell) | brygadier Smalls | Dwight Yoakam |
| Zdrowie taty (Daddy and Them) | Claude Montgomery | Billy Bob Thornton (także scenariusz) | |
| Czekając na wyrok (Monster’s Ball) | Hank Grotowski | Marc Forster | |
| Włamanie na śniadanie (Bandits) | Terry Lee Collins | Barry Levinson | |
| Człowiek, którego nie było (The Man Who Wasn’t There) | Ed Crane | Joel i Ethan Coenowie | |
| Kamuflaż (Camouflage) | scenarzysta (jako Reginald Perry) | James Keach | |
| 2002 | Obudzić się w Reno (Waking Up in Reno) | Lonnie Earl Dodd | Jordan Brady |
| Odznaka (The Badge) | szeryf Darl Hardwick | Robby Henson | |
| 2003 | Zły Mikołaj (Bad Santa) | Willie T. Soke | Terry Zwigoff |
| To właśnie miłość (Love Actually) | prezydent USA | Richard Curtis | |
| Okrucieństwo nie do przyjęcia (Intolerable Cruelty) | Howard D. Doyle | Joel i Ethan Coenowie | |
| Skazany na wolność (Levity) | Manuel Jordan | Ed Solomon | |
| 2004 | Światła stadionów (Friday Night Lights) | trener Gary Gaines | Peter Berg, Josh Pate |
| Alamo (The Alamo) | Davy Crockett | John Lee Hancock | |
| Chrystal | Joe | Ray McKinnon | |
| 2005 | Zimne dranie (The Ice Harvest) | Vic Cavanaugh | Harold Ramis |
| Drużyna specjalnej troski (Bad News Bears) | Morris Buttermaker | Richard Linklater | |
| 2006 | Szkoła dla drani (School for Scoundrels) | dr P / Dennis Sherman | Todd Phillips |
| 2007 | Ranczer w kosmosie (The Astronaut Farmer) | Charles Farmer | Michael Polish |
| Facet od WF-u (Mr. Woodcock) | Jasper Woodcock | Craig Gillespie, David Dobkin | |
| 2008 | Eagle Eye | Thomas Morgan | D.J. Caruso |
| Informers (The Informers) | William | Gregor Jordan | |
| 2009 | My Run | Narrator (głos) | Tim VandeSteeg |
| Zapach sukcesu (The Smell of Success) | Patrick | Michael Polish | |
| 2010 | W pogoni za zemstą (Faster) | policjant | George Tillman Jr. |
| 2011 | Król wojowników (The King of Luck, dokumentalny) | – | Billy Bob Thornton |
| Nashville Rises | Narrator | Zac Adams | |
| Kot w butach (Puss in Boots) | Jack (głos) | Chris Miller | |
| 2012 | Samochód Jayne Mansfield (Jayne Mansfield’s Car) | Skip Caldwell | Billy Bob Thornton (także scenariusz) |
| Bracia Oodie (The Baytown Outlaws) | Carlos | Barry Battles | |
| 2012 | Parkland | agent tajnych służb Forrest Sorrels | Peter Landesman |
| 2014 | Miasteczko Cut Bank (Cut Bank) | Stan Steeley | Matt Shakman |
| Sędzia (The Judge) | Dwight Dickham | David Dobkin | |
| 2015 | Into the Grizzly Maze | Douglas | David Hackl |
| Ekipa (Entourage) | Larsen McCredle | Doug Ellin | |
| Kryzys to nasz pomysł (Our Brand Is Crisis) | Pat Candy | David Gordon Green | |
| 2016 | Whiskey Tango Foxtrot | Gen Hollanek | Glenn Ficarra, John Requa |
| London Fields | Samson Young | Mathew Cullen | |
| Zły Mikołaj 2 (Bad Santa 2) | Willie T. Soke | Mark Waters | |
| 2017 | Hunter Killer | Donovan Marsh |
| Rok | Film | Rola |
|---|---|---|
| 1987 | Matlock | Pawnshop clerk |
| 1990 | Miasteczko Evening Shade (Evening Shade) | ogrodnik |
| 1992 | Knots Landing | Timberman |
| 1992–1995 | John, Georgie i cała reszta (Hearts Afire) | Billy Bob Davis |
| 2000–2005 | Kotopies (CatDog) | ojciec kotopsa |
| 2014 | Fargo | Lorne Malvo |
| 2014 | Robot Chicken | dziadek Shlorp (głos) |
| 2014 | Teoria wielkiego podrywu (The Big Bang Theory) | doktor Oliver Lorvis |
| 2016 | Amerykański tata (American Dad!) | w roli samego siebie (głos) |
| 2016- | Goliath | Billy McBride |
| 2017 | Fargo | narrator |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
