Loading AI tools
polski samochód pożarniczy na bazie Stara 244L Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jelcz 005 – samochód pożarniczy wytwarzany przez Jelczańskie Zakłady Samochodowe na podwoziu samochodu ciężarowego Star 244L produkcji Fabryki Samochodów Ciężarowych w Starachowicach. Zgodnie z polskim systemem oznaczeń samochodów pożarniczych nosi oznaczenie GBA 2,5/16[1].
 Jelcz 005 | |
| Producent | |
|---|---|
| Zaprezentowany |
1972 |
| Okres produkcji |
1975–1999 |
| Miejsce produkcji | |
| Dane techniczne | |
| Silniki |
S-359 |
| Skrzynia biegów |
ZF S5-45 |
| Długość |
6930 mm |
| Szerokość |
2490 mm |
| Wysokość |
2393 mm |
| Rozstaw osi |
3900 mm |
| Masa własna |
7100 kg |
| Zbiornik paliwa |
150 l |
| Liczba miejsc |
6 |
Jelczańskie Zakłady Samochodowe produkowały samochody pożarnicze na podwoziu Star od 1958, kiedy to powstał Jelcz 001, oparty na podwoziu Stara 21[2]. W kolejnych latach wraz z uruchomieniem produkcji nowych modeli Stara powstawały nowe samochody pożarnicze oznaczane kolejną cyfrą (oraz Jelcz 028, będący modyfikacją Stara A-25P, podwozie oznaczone A-26P)[3].
Rozwój przemysłu na początku lat 70. XX wieku a szczególnie rozwój przemysłu petrochemicznego, chemicznego oraz drzewnego spowodował nowe zagrożenia pożarowe[4] Posiadane wówczas pojazdy pożarnicze były przestarzałe. Na początku 1971 opracowano pierwsze założenia konstrukcyjne nowego średniego wozu bojowego[5].
26 czerwca 1971 wybuchł pożar w rafinerii w Czechowicach-Dziedzicach. Trudności jakie napotkały jednostki gaśnicze spowodowały, że władze Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej podjęły dużą akcję unowocześniania straży pożarnej[6].
Równolegle ruszyła produkcja ciężkich samochód pożarniczych Jelcz 004 o znacznie lepszych parametrach[7]. Wozy te były zbyt duże dla ochotniczych straży pożarnych ale okazały się sukcesem w PSP.
Pierwsze dwa prototypy zostały zaprezentowane już w 1972. Do ich budowy użyto prototypowego podwozia Star 244L wyposażonego w kabinę typu 642. Pod koniec 1974 powstał prototyp finalny[8]. Oryginalna kolorystyka prototypów pojazdu składała się ze srebrnego "grilla", loga "STAR" oraz trzech sztuk loga "Jelcz", z czerwonych żaluzji, z czerwonych nadkoli oraz z czarnego zderzaka[1]. Produkcja seryjna rozpoczęła się wprawdzie w 1975, lecz na szeroką skalę pojazdy zaczęły powstawać dopiero rok później. W latach 1975–1979 wyprodukowano 638 egzemplarzy pierwszej serii[9].
Pod koniec 1979 zarówno Star, jak i Jelcz dokonały zmian w modelu. Tak zmodernizowany pojazd został nazwany Jelcz 005 M. W nowszych egzemplarzach poprawił się komfort podróży oraz zwiększono możliwości działania autopompy poprzez zwiększenie zbiornika i zmniejszenie martwej strefy[10].
W 1983 ze względu na trudności w produkcji wystarczającej liczby pojazdów powstał Jelcz 008, będący uproszczoną wersją Jelcza 005. Pojazd ten różnił się wyposażeniem, przede wszystkim zastąpieniem autopompy motopompą[11]. W 1987 dokonano kolejnej modernizacji Stara 244L, co spowodowało taką samą modernizację w Jelczu 005[12].
Podwozie pochodziło od Stara 244. Samochód był napędzany silnikiem wysokoprężnym typu S-359 o mocy 150 KM. Napędy był przenoszony przez pięciobiegową skrzynię biegów ZF S5-45[13].
Kabina również pochodziła ze Stara 244. W latach 1975–1987 była to kabina typu 642 natomiast później montowano kabinę typu 678[13].
Zabudowa składała się z przedziału pasażerskiego, dla czterech członków załogi oraz przedziału roboczego, w którym znajdował się zbiornik stalowy na wodę o pojemności 2500 l oraz szafy na wyposażenie do gaszenia pożarów[13].
Standardowe wyposażenie pojazdu to[6]:
Jelcz 005 był pierwszym w PRL-u seryjnym samochodem pożarniczym, w którym zastosowano podnoszone do góry żaluzje z profili aluminiowych. Zawdzięcza temu większość ze swych popularnych przezwisk - najczęściej porównywano go do używanych wówczas samochodów do dystrybucji napojów gazowanych, które również oparte były na podwoziach ze Starachowic i posiadały swoiste „skrytki”, zamykane podciąganymi do góry plandekami. Stąd takie nazwy jak „Cola”, „Pepsi” i ich pochodne (Koka, Pepsa, Pepsianka). Innym, dość rozpowszechnionym przezwiskiem, była nawiązująca do tego samego motywu „Tarka”[14].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
