Jaskinia Krubera

Jaskinia Krubera (Jaskinia Wronia, ru. Пещера Крубера-Воронья) – obecnie pierwsza najgłębsza znana jaskinia na świecie^[1].

Jaskinia Krubera

Państwo	Abchazja /  Gruzja
Położenie	Masyw Arabika
Długość	16 058 m m
Deniwelacja	2224 m[1]
Wysokość otworów	2256 m m n.p.m.
Data odkrycia	1960
Położenie na mapie Abchazji Jaskinia Krubera
Położenie na mapie Gruzji Jaskinia Krubera
43°24′35″N 40°21′44″E

Przekrój Jaskini Krubera

Różnica wysokości między najwyższym wejściem do jaskini (Arabika) a jej najgłębszym zbadanym punktem wynosi 2199 ± 20 metrów.^[2] Stała się najgłębszą znaną jaskinią na świecie w 2003 roku, kiedy Ukraińskie Towarzystwo Speleologiczne osiągnęło głębokość 1910 m. To przekroczyło poprzedni rekord, Lamprechtsofen w Alpach Austriackich, o 80 metrów. W 2006 roku, po raz pierwszy w historii speleologii, ekspedycja Ukraińskiego Towarzystwa Speleologicznego osiągnęła głębokość większą niż 2000 m i zbadała jaskinię do -2080 m. Ukraiński nurek Giennadij Samochin(inne języki) rozszerzył jaskinię, nurkując w zbiorniku końcowym do głębokości 46 metrów w 2007 roku, a następnie do 52 metrów w 2012 roku, ustanawiając kolejne światowe rekordy wynoszące odpowiednio 2191 m i 2197 m.^[3][4] W 2017 roku tytuł ten przypadł Jaskini Werowkina, ale w 2024 roku głębokość Jaskini Krubera została ponownie oceniona i ustanowiono obecny rekord. Jaskinia Krubera jest jedną z dwóch znanych jaskiń głębszych niż 2000 metrów, drugą jest Jaskinia Werowkina w tym samym paśmie górskim.

Polskie ekspedycje

Pierwszymi Polakami, którzy zeszli na dno jaskini, przekraczając głębokość 2000 m w roku 2005, byli Łukasz Wójtowicz oraz Artur Nowak.

W sierpniu 2006 roku odbyła się do tej jaskini jedna z ekspedycji eksploracyjnych, w której wśród ponad 60 grotołazów z różnych państw znalazło się 7 Polaków:

• Marcin Furtak, Tomasz Kuźnicki, Daniel Oleksy, Rafał Wójcik – Speleoklub Bobry Żagań
• Marcin Przybyszewski, Krzysztof Furgał – Sekcja Grotołazów Wrocław
• Maciej Pętlicki – Sudecki KW / Sekcja Grotołazów Wrocław

W czasie ekspedycji 4 grotołazów z Polski (Krzysztof Furgał, Maciej Pętlicki, Marcin Przybyszewski, Marcin Furtak) przekroczyło głębokość 2000 m. Polacy po Rosjanach i Ukraińcach stali się trzecią narodowością pod względem liczby ludzi, która zeszła w jaskiniach tak głęboko.

14 sierpnia 2014 grupa polskich grotołazów z Wielkopolskiego Klubu Taternictwa Jaskiniowego w składzie Amadeusz Lisiecki, Michał Macioszczyk, Dorota Drzewiecka (pierwsza Polka na „Game Over”), Wojtek Hołysz i Bogdan Guzik dotarła do dna jaskini zwanego „Game Over” znajdującego się na głębokości 2080 m^[5][1]. Dwa dni później, 16 sierpnia 2014, miejsce to osiągnęli również Kazimierz Szych (mając 62 lata, stał się najstarszą osobą na „Game Over”) oraz Miłosz Forczek^[1].

13 sierpnia 2015 r. trzyosobowa grupa grotołazów z Polski w składzie Amadeusz Lisiecki, Tomasz Krotowski i Maciej Janiszewski dotarła na głębokość -2140 m do miejsca, gdzie rozpoczyna się syfon wodny Dva Kapitana. Dotarcie tam wymagało nurkowania w syfonach wodnych Bermuda, Kvitochka oraz Podnyr.

W sierpniu 2016 r. wyruszyła wyprawa Wielkopolskiego Klubu Taternictwa Jaskiniowego, która miała na celu pobicie polskiego rekordu głębokości. W dniu 8 sierpnia 2016 r. zespół grotołazów w składzie: Michał Macioszczyk, Michał Amborski i Kuba Kujawski dotarł do syfonu Dva Kapitana (-2140 m), w którym to Michał Macioszczyk wykonał 24-minutowe nurkowanie na głębokość 20 metrów, przez co jako pierwszy Polak osiągnął -2160 m^[6].