Loading AI tools
polski polityk, poseł na Sejm, publicysta, minister w kolejnych rządach Donalda Tuska, Beaty Szydło i Mateusza Morawieckiego Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jarosław Adam Gowin (ur. 4 grudnia 1961 w Krakowie) – polski polityk, filozof i publicysta, doktor nauk humanistycznych.
.jpg) Jarosław Gowin (2017) | |
| Pełne imię i nazwisko |
Jarosław Adam Gowin |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
4 grudnia 1961 |
| Wiceprezes Rady Ministrów | |
| Okres |
od 16 listopada 2015 |
| Przynależność polityczna | |
| Minister rozwoju, pracy i technologii | |
| Okres |
od 6 października 2020 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca |
Mateusz Morawiecki (p.o.) |
| Minister nauki i szkolnictwa wyższego | |
| Okres |
od 16 listopada 2015 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Minister sprawiedliwości | |
| Okres |
od 18 listopada 2011 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Prezes Porozumienia | |
| Okres |
od 4 listopada 2017 |
| Przynależność polityczna | |
| Następca | |
| Prezes Polski Razem | |
| Okres |
od 7 grudnia 2013 |
| Przynależność polityczna | |
| Przewodniczący Klubu Parlamentarnego Zjednoczona Prawica | |
| Okres |
od 11 lipca 2014[b] |
| Przynależność polityczna | |
 | |
Senator VI kadencji (2005–2007), poseł na Sejm VI, VII, VIII i IX kadencji (2007–2023). Minister sprawiedliwości (2011–2013), przewodniczący klubu parlamentarnego Zjednoczona Prawica (2014–2015), minister nauki i szkolnictwa wyższego (2015–2020), wiceprezes Rady Ministrów (2015–2020 oraz 2020–2021), minister rozwoju, pracy i technologii (2020–2021). Założyciel i prezes Polski Razem (2013–2017) oraz Porozumienie (2017–2022).
Jest synem Ludwika i Aliny[1]. Jego rodzice po wojnie działali w Zrzeszeniu „Wolność i Niezawisłość”[2].
Uczęszczał do Liceum Ogólnokształcącego im. Króla Stanisława Leszczyńskiego w Jaśle. Przez dziewięć lat był bramkarzem drużyny juniorów piłkarskiego klubu Czarni 1910 Jasło[3]. Studiował historię filozofii na Uniwersytecie Jagiellońskim. Na uczelni był członkiem „Solidarności” i Niezależnego Zrzeszenia Studentów[2]. Podczas studiów brał udział w wykładach w Dominikańskim Duszpasterstwie Akademickim „Beczka”. Tam poznał Jana A. Kłoczowskiego i Macieja Ziębę, jak również osoby z kręgu Jerzego Turowicza[2]. W 1985 uzyskał tytuł zawodowy magistra.
W latach 80. przebywał w ramach stypendium na Uniwersytecie Cambridge. Pracę zawodową rozpoczął w Instytucie Nauk Społecznych Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Krakowie. Następnie był zatrudniony w Społecznym Instytucie Wydawniczym „Znak”. W latach 1994–2005 pełnił funkcję redaktora naczelnego wydawanego przez Instytut miesięcznika „Znak”. Zasiadał też w zarządzie wydawnictwa[2]. 21 lipca 2017 został usunięty z redakcji miesięcznika „Znak”, co uzasadniono wspieraniem „działań obozu rządzącego (...) zmierzających do pozbawienia niezależności władzy sądowniczej”[4].
W 2001 w Instytucie Studiów Politycznych PAN uzyskał stopień naukowy doktora rozprawą zatytułowaną Kościół w czasach wolności 1989–1999. Promotorem pracy był Wojciech Roszkowski[5].
Jest autorem książek, m.in. analizy sporów ks. Józefa Tischnera o Kościół katolicki pt. Religia i ludzkie biedy. Razem z Manfredem Spiekerem jest autorem publikacji pt. Zaangażowanie czy defensywa – katolicy w życiu Polski i Niemiec. Razem z Dorotą Zańko współtworzył wywiady rzeki z arcybiskupem Józefem Życińskim (Niewidzialne światło) oraz z ks. Józefem Tischnerem (Przekonać Pana Boga). Napisał kilkaset artykułów filozoficznych, politologicznych, recenzji i wspomnień. W latach 90. zajmował się problemami Kościoła katolickiego w Polsce oraz pontyfikatem Jana Pawła II. Należy do pomysłodawców „Dni Tischnerowskich” i Uniwersytetu Latającego Znak-u. Zorganizował mający służyć studentom fundusz stypendialny „Józek Szkolny”. Był współtwórcą i od 2003 do 2011 rektorem Wyższej Szkoły Europejskiej im. ks. Józefa Tischnera[6]. Został członkiem rady patronackiej Krakowskiego Hospicjum dla Dzieci imienia księdza Józefa Tischnera. Był wśród założycieli Stowarzyszenia Siemacha[7].
W 1990 podjął współpracę z Forum Prawicy Demokratycznej założonym przez Aleksandra Halla, później był przez kilka lat związany ze środowiskiem Unii Demokratycznej i Unii Wolności[2].
W 2005 z ramienia Platformy Obywatelskiej w okręgu krakowskim został wybrany do Senatu[8]. Po rezygnacji Jana Rokity ze startu w wyborach parlamentarnych w 2007 został umieszczony na pierwszym miejscu listy PO do Sejmu, po czym wstąpił do partii. Uzyskał mandat poselski, otrzymując 160 465 głosów[9]. Wkrótce po wyborach wszedł w skład zarządu krajowego Platformy Obywatelskiej (zasiadał w nim do października 2010). W wyborach w 2011 z powodzeniem ubiegał się o reelekcję, dostał 62 570 głosów[10].
18 listopada 2011 prezydent Bronisław Komorowski powołał go na urząd ministra sprawiedliwości w drugim rządzie Donalda Tuska[11]. 29 kwietnia 2013 prezes Rady Ministrów zapowiedział odwołanie Jarosława Gowina ze stanowiska ministra sprawiedliwości[12]. Do odwołania przez prezydenta doszło tydzień później.
W tym samym roku Jarosław Gowin wystartował jako jedyny kontrkandydat Donalda Tuska w bezpośrednich wyborach na stanowisko przewodniczącego PO. W głosowaniu przegrał z dotychczasowym liderem, otrzymując 4114 głosów ważnych (20,42%)[13]. 9 września 2013 poinformował o opuszczeniu Platformy Obywatelskiej, zostając posłem niezrzeszonym. Rozpoczął następnie organizowanie konwencji regionalnych, uruchamiając akcję społeczną „Godzina dla Polski”, z której wyłonił się ruch społeczny[14]. W projekt zaangażowali się m.in. dwaj inni posłowie niezrzeszeni, którzy opuścili PO. Jarosław Gowin podjął także współpracę programową z gronem ekspertów[15] oraz z partią Polska Jest Najważniejsza[16] i ze Stowarzyszeniem „Republikanie” (założonym przez posła Przemysława Wiplera)[17].
7 grudnia 2013 ogłosił powstanie na bazie ruchu społecznego „Godzina dla Polski” nowej partii Polska Razem (pełna nazwa przyjęta przez ugrupowanie do 6 marca 2015 brzmiała „Polska Razem Jarosława Gowina”, następnie „Polska Razem – Zjednoczona Prawica”)[18]. Objął funkcję jej prezesa.
W wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2014 otwierał listę swojej partii w okręgu małopolsko-świętokrzyskim, jego ugrupowanie nie osiągnęło progu wyborczego. W lipcu tego samego roku został przewodniczącym nowo powołanego klubu parlamentarnego Sprawiedliwa Polska, skupiającego posłów oraz senatora z Polski Razem i Solidarnej Polski (w marcu 2015 klub przyjął nazwę „Zjednoczona Prawica”). W tym samym miesiącu obie te partie nawiązały ponadto współpracę z Prawem i Sprawiedliwością[19]. 9 września 2014 prezydent Bronisław Komorowski powołał go w skład Rady Bezpieczeństwa Narodowego[20].
W wyborach parlamentarnych w 2015 kandydował do Sejmu z ostatniej pozycji listy Prawa i Sprawiedliwości w okręgu krakowskim. Uzyskał mandat posła VIII kadencji, otrzymując 43 539 głosów[21] (zgodnie z wcześniejszą umową, wraz z innymi parlamentarzystami Polski Razem zasiadł w klubie PiS). 16 listopada 2015 objął urzędy wicepremiera oraz ministra nauki i szkolnictwa wyższego w rządzie Beaty Szydło[22].
4 listopada 2017 ogłosił utworzenie na bazie głównie Polski Razem nowego ugrupowania pod nazwą Porozumienie[23]. 11 grudnia 2017 został ponownie powołany na urzędy wicepremiera oraz ministra nauki i szkolnictwa wyższego w nowo utworzonym rządzie Mateusza Morawieckiego[24]. W 2018 z jego inicjatywy przeprowadzono reformę szkolnictwa wyższego i nauki poprzez uchwalenie nowej ustawy – prawa o szkolnictwie wyższym i nauce, określanego też jako „Ustawa 2.0” i „Konstytucja dla Nauki”[25]. Reforma zebrała zróżnicowane opinie. Podnoszono w znacznej mierze trafną diagnozę problemów, z drugiej strony wskazując na nieprzemyślane i tworzone w pośpiechu sposoby ich rozwiązania. Zwracano też uwagę, że – dysponując pozycją polityczną wicepremiera – Jarosław Gowin mógł w znacząco większym stopniu przyczynić się do rozwoju nauki w Polsce[26].
W wyborach w 2019 z powodzeniem ubiegał się o poselską reelekcję, otrzymując 15 802 głosy[27]. 15 listopada 2019 objął ponownie dotychczasowe stanowiska rządowe, wchodząc w skład drugiego gabinetu dotychczasowego premiera[28].
Na początku kwietnia 2020, w okresie sporów co do możliwości i sposobu przeprowadzenia wyborów prezydenckich w obliczu pandemii COVID-19, podał się do dymisji z zajmowanych stanowisk w rządzie[29]. Postanowieniem z 8 kwietnia prezydent Andrzej Duda na wniosek premiera odwołał Jarosława Gowina z dniem 9 kwietnia z urzędów wicepremiera oraz ministra[30].
6 października 2020 Jarosław Gowin powrócił do rządu – prezydent Andrzej Duda na wniosek premiera Mateusza Morawieckiego powołał go wówczas na urzędy wiceprezesa Rady Ministrów oraz ministra rozwoju, pracy i technologii[31]. Latem 2021 jego ugrupowanie krytykowało propozycje zmian dotyczące rynku mediów oraz propozycje podatkowe w ramach ogłoszonego rządowego programu „Polski Ład”[32].
10 sierpnia 2021 premier Mateusz Morawiecki złożył do prezydenta wniosek o odwołanie Jarosława Gowina z zajmowanych stanowisk rządowych[33]. Następnego dnia Andrzej Duda odwołał go z tych funkcji[34], a kierowana przez Jarosława Gowina partia ogłosiła opuszczenie koalicji rządowej[35]. W tym samym miesiącu, w związku z decyzją o wystąpieniu parlamentarzystów Porozumienia z KP PiS, współtworzył nowo powstałe koło parlamentarne swojej partii[36].
Pod koniec listopada 2021 w wyniku depresji trafił do szpitala, który opuścił w drugiej połowie grudnia tego samego roku[37][38]; w związku z tym zawiesił czasowo aktywność publiczną. 10 grudnia 2022 na kongresie nadzwyczajnym Porozumienia złożył rezygnację z funkcji prezesa partii[39]; jego następczynią została dotychczasowa wiceprezes ugrupowania Magdalena Sroka. W lipcu 2023 został posłem niezrzeszonym, gdy koło Porozumienia rozwiązało się po przystąpieniu jego pozostałych posłów do klubu Koalicji Polskiej[40][41]. Nie startował w wyborach w tym samym roku; decyzję o niekandydowaniu do parlamentu ogłosił kilka miesięcy przed głosowaniem[42]. Został później członkiem zespołu doradczego w Głównym Urzędzie Miar[43].
W styczniu 2024 zeznawał przed sejmową komisją śledczą ds. wyborów korespondencyjnych[44][45][46].
Jest żonaty z Anną. Ma troje dzieci: Zbigniewa, Weronikę i Ziemowita[47].
W 2010 otrzymał medal z okazji 100-lecia istnienia klubu Czarni 1910 Jasło[48]. W 2013 otrzymał honorowe obywatelstwo Stowarzyszenia Ludzi Aktywnych „Horyzonty”[49].
| Wybory | Komitet wyborczy | Organ | Okręg | Wynik | |
|---|---|---|---|---|---|
| 2005 | Platforma Obywatelska | Senat VI kadencji | nr 12 | 157 083 (25,47%) [8] | |
| 2007 | Sejm VI kadencji | nr 13 | 160 465 (28,58%)[9] | ||
| 2011 | Sejm VII kadencji | 62 570 (12,35%)[10] | |||
| 2014 | Polska Razem | Parlament Europejski VIII kadencji | nr 10 | 40 699 (4,45%) [50] | |
| 2015 | Prawo i Sprawiedliwość | Sejm VIII kadencji | nr 13 | 43 539 (8,02%)[21] | |
| 2019 | Sejm IX kadencji | 15 802 (2,43%)[27] | |||
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
