Janina Ipohorska
polska malarka i dziennikarka Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
polska malarka i dziennikarka Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Janina Ipohorska, właściwie Janina Nosarzewska, ps. „Jan Kamyczek”, „Alojzy Kaczanowski”, „Bracia Rojek” (ur. 15 sierpnia 1914 we Lwowie, zm. 20 września 1981 w Rabce) – polska malarka, dziennikarka, scenarzystka, autorka poradnika Grzeczność na co dzień (1955).
Data i miejsce urodzenia |
15 sierpnia 1914 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
20 września 1981 |
Narodowość |
polska |
Alma Mater | |
Dziedzina sztuki |
malarstwo, scenografia, literatura (scenopisarstwo) |
Była córką Jana Nosarzewskiego i Stefanii z domu Ipohorskiej-Lenkiewicz[1].
Skończyła Gimnazjum Humanistyczne im. Królowej Jadwigi we Lwowie, po czym dostała się na romanistykę na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Jana Kazimierza. Po jej ukończeniu odbyła trzyletnie (1936–1939) studia malarskie w pracowni prof. Felicjana Kowarskiego w ASP w Warszawie. Po studiach wróciła do Lwowa, gdzie pod radziecką okupacją pracowała w Teatrze Miniatur. Reżyserem był tam Marian Eile, Ipohorska tworzyła scenografię i kostiumy. Podczas okupacji niemieckiej pracowała, jako pracownica administracyjno-biurowa, w Instytucie prof. Rudolfa Weigla[2]. W 1943, zagrożona aresztowaniem przez Gestapo, uciekła ze Lwowa zmieniając nazwisko na Ipohorska (nazwisko panieńskie jej matki)[3].
Po II wojnie światowej przyjechała do Krakowa, gdzie razem z Eilem stworzyli tygodnik „Przekrój”. Projektowali również razem scenografię i kostiumy dla wielu teatrów: Starego, Syreny, Śląskiego, Dramatycznego, Młodego Widza, Małego i innych[3][4]. Ukończyła studia na wydziale scenografii krakowskiej ASP, gdzie później przez trzy lata prowadziła wykłady z kostiumologii[3][5]. Była współzałożycielką, wraz z Marianem Eilem, kabaretu Siedem Kotów w Krakowie[3].
W „Przekroju” najbardziej znana była pod pseudonimem Jan Kamyczek, zajmując się tematyką savoir-vivre’u[3][6]. Pisała też książki z tego zakresu: Grzeczność na co dzień, Savoir vivre dla nastolatków. Jako „Bracia Rojek” pisała felietony, a pod pseudonimem Alojzy Kaczanowski była scenarzystką pierwszego polskiego kryminalnego serialu telewizyjnego Kapitan Sowa na tropie (1965)[3][7] i autorką jednej powieści kryminalnej (Rozkoszne przedpołudnie); pisała też zamieszczane w „Przekroju” krótkie zagadki kryminalne[8]. Była nadto autorką znanych aforyzmów („Jaka to oszczędność czasu zakochać się od pierwszego wejrzenia”, „Wymieniaj doświadczenia. Ale tylko na lepsze!”).
Grzeczność na co dzień ukazała się po rosyjsku[9] oraz w tłumaczeniu na język ormiański.
Jest pochowana na Cmentarzu Podgórskim w Krakowie (kw. XLI–8–9 w grobie rodziny Lenkiewiczów)[10].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.