Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jakub Antoni Grzegorz Romaszkan, baron herbu własnego (ur. 18 lipca 1843 w Burakówce, zm. 14 czerwca 1922 w Meuer pod Wiedniem) – ziemianin, poseł do austriackiej Rady Państwa.
| Jakub Antoni Grzegorz Romaszkan | |
 herb Romaszkan - baron | |
| baron | |
| Rodzina | |
|---|---|
| Ojciec |
Mikołaj Romaszkan (1811-1882) |
| Matka |
Teresa z Plohlów. |
| Żona |
Helena z Petrowiczów (1850-1938) |
| Dzieci |
Maria Teresa Lasocka (1869-1961), Joanna Antonina Brunicka (1870-1940), Anna Franciszka Strohschneide (ur. 1874) |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
14 czerwca 1922 |
| członek Rady Powiatu w Horodence | |
| Okres | |
| burmistrz miasta Horodenka | |
| Okres | |
| poseł do austriackiej Rady Państwa kadencja VI i VII | |
| Okres |
od 4 grudnia 1884 |
| Odznaczenia | |
  | |
W latach 1855–1862 uczył się w Theresianum w Wiedniu, gdzie uzyskał maturę[1].
Ziemianin, właściciel od 1857 dóbr Koszyłowce, Popowce, Sadki, w pow. zaleszczyckim[2], a następnie klucza dóbr Horodenka[1], którym zaczął zarządzać jeszcze pod koniec życia swego ojca. Wprowadził w nich uprawę buraków cukrowych i hodowlę nowych ras bydła mlecznego, oraz rozwinął tradycyjne uprawy (kukurydza, chmiel, tytoń)[3]. Modernizując gospodarstwo zbudował rafinerię cukru, browar, fabrykę cykorii i kawy zbożowej, gorzelnię w Horodence a także gorzelnię w Siemakowcach[3]. Założył także stadninę i hodowlę rasowych półarabów. Konie z niej pochodzące nie tylko startowały i wygrywały w wielu gonitwach konnych, ale także stały się zaczątkiem hodowli w wielu stadninach Europy Południowo-Wschodniej[3]. Był rzecznikiem postępu w rolnictwie, w jego wzorowo prowadzonym majątku odbywali praktykę młodzi ziemianie z Galicji. Od 1861 członek a następnie członek (1867-1914) i prezes (1874-1883, 1885-1889) oddziału pokuckiego, w l. 1870-1873 był także członkiem oddziału buczacko-zaleszczyckiego Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego[4]. Organizator wystawy rolniczej w Horodence (1869)[3]. Członek Wydziału Okręgowego w Zaleszczykach (1878-1882) i Horodence (1869-1914) oraz delegat na ogólne zgromadzenia (1869-1871) Galicyjskiego Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego[5]. Członek kuratorium niższej szkoły rolniczej w Horodence (1886-1899)[6]. Swoje zyski z majątku inwestował także w innych dziedzinach gospodarki, m.in. 2 latach 1883-1884 otrzymał dwie koncesje na budowę linii kolejowych z Horodenki (do Załucza i Śniatynia)[3]. Wiceprezes zarządu kolei Delatyn-Kołomyja-Stefanówka (1906-1908)[7]. Był także członkiem Centralnego Związku Galicyjskiego Przemysłu Fabrycznego.
Członek Krajowego Komitetu dla spraw chowu koni w Galicji (1883-1887)[8]. Członek Powiatowej Komisji Szacunkowej podatku gruntowego w Horodence (1871-1888)[9] oraz zastępca członka Powiatowej Komisji Szacunkowej podatku gruntowego w Zaleszczykach (1871-1876)[10]. W latach 1867–1874, 1876-1891 i 1902-1910 członek Rady Powiatu oraz zastępca członka (1867-1874, 1879-1881) i członek (1886-1891) Wydziału Powiatowego w Horodence[11]. Członek Rady Powiatu (1869-1873, 1876-1882) oraz członek (1869-1873) Wydziału Powiatowego w Zaleszczykach[12] i członek Okręgowej Rady Szkolnej w Zaleszczykach (1880-1882)[13]. Burmistrz miasta Horodenka (1874-1890)[14]. Mieszkańcy zarzucali mu w skargach do Wydziału Krajowego liczne nadużycia, niesprawiedliwości i „absolutny, despotyczny rząd”. W rezultacie w kwietniu 1890 roku Wydział Krajowy rozwiązał radę gminną z uwagi na nadużycia finansowe[3].
Był posłem do austriackiej Rady Państwa VI kadencji (4 grudnia 1884 - 23 kwietnia 1885) i VII kadencji (22 września 1885 - 23 stycznia 1891) wybieranym w kurii I (wielkiej własności ziemskiej) w okręgu wyborczym nr 18 (Kołomyja-Horodenka-Śniatyn-Kosów-Nadwórna)[15]. Pierwszy raz został wybrany w wyborach uzupełniających po rezygnacji Mikołaja Krzysztofowicza w 1885. W parlamencie austriackim należał do grupy posłów konserwatywnych - Koła Polskiego[1]. Podczas pobytu w Wiedniu zaprzyjaźnił się ze znanym hulaką i jednocześnie ministrem Oliverem Bacquehem i wraz z nim prowadził bujne życie towarzyskie[16].
Zaangażowanie w działalność polityczną, ale przede wszystkim jego nieostrożna a zarazem mało profesjonalna gra na giełdach – wiedeńskiej i budapesztańskiej spowodowała zubożenie a zarazem zadłużenie właściciela Horodenki. Na początku XX wieku spłaty procentów i sum kredytowych pochłaniały zyski z klucza dóbr. Zagrożony przymusową licytacją w 1912 roku sprzedał majątek braciom Andrzejowi i Kazimierzowi Lubomirskim (transakcja ta wysunęła tę rodzinę pod względem posiadania majątków ziemskich na czoło galicyjskiego ziemiaństwa)[3]. W tym okresie rozpadło się także jego małżeństwo, jego żona pozostała w Galicji, sam zaś Jakub związał się z Leopoldyną Rossow i zamieszkał na stałe w Wiedniu, gdzie był właścicielem domu, posiadłości w Sitzenbergu, oraz kolekcji obrazów, w tym portretów rodzinnych. Był także nadal właścicielem dóbr Babińce pod Dźwinogrodem w Galicji[3].
Otrzymał order Żelaznej Korony 3 klasy (1873)[17] kawaler orderu Franciszka Józefa (1895)[18].
Urodził się w ormiańskiej rodzinie ziemiańskiej pochodzącej z Mołdawii, której potwierdzono szlachectwo 8 lipca 1789. Jego ojcem był Mikołaj Romaszkan (1811-1882) i Teresa z Plohlów. Ożenił się w 1868 z Heleną z Petrowiczów (1850-1938) będąca córką pierwszego burmistrza Czerniowiec Jakuba Petrowicza. Mieli trzy córki: Marię Teresę (1869-1961), żonę Józefa Lasockiego (1861-1931), Joannę Antoninę Stefanię (1870-1940), żonę Juliana Brunickiego (1864-1924), i Annę Franciszkę (ur. 1874), żonę Eduarda Strohschneidera[19][20][21][22].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
