Język wietnamski

Język wietnamski (wiet. tiếng Việt, tiếng Việt Nam lub Việt ngữ) – narodowy i oficjalny język Wietnamu. Jest językiem ojczystym Wietnamczyków (người Việt), stanowiących ok. 87% populacji tego kraju, oraz ok. dwóch milionów wietnamskich emigrantów. Jako drugi język używany jest przez mniejszości narodowe Wietnamu.

tiếng Việt

Obszar	Wietnam, Laos, Kambodża i diaspory Wietnamczyków m.in. w USA
Liczba mówiących	70 mln[1]
Pismo/alfabet	łacińskie (alfabet wietnamski), dawniej chữ nôm
Klasyfikacja genetyczna
Języki austroazjatyckie Języki mon-khmer Języki muong-viet Język wietnamski
Status oficjalny
język urzędowy	Wietnam
UNESCO	1 bezpieczny↗
Ethnologue	1 narodowy↗
Kody języka
ISO 639-1	vi
ISO 639-2	vie
ISO 639-3	vie
IETF	vi
Glottolog	viet1252
Ethnologue	vie
GOST 7.75–97	вье 140
Linguist List	vie
WALS	vie
SIL	VIE
Występowanie
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata Wikipedia w języku wietnamskim Słownik języka wietnamskiego w Wikisłowniku
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Schemat tonów w języku wietnamskim

Porównanie języka wietnamskiego, chińskiego, japońskiego i koreańskiego

Język wietnamski zawiera wiele zapożyczeń z chińskiego i pierwotnie zapisywany był za pomocą znaków chińskich^[2]. Z punktu widzenia klasyfikacji genetycznej jest jednak przedstawicielem rodziny języków austroazjatyckich, podczas gdy chiński należy do rodziny sinotybetańskiej^[3][4]. Wietnamski ma największą liczbę użytkowników spośród języków austroazjatyckich^[5]. Podobnie jak chiński, jest językiem tonalnym, izolującym i analitycznym.

Dialekty

Istnieją trzy główne dialekty języka wietnamskiego: północny (Hanoi), centralny (dawna stolica cesarska Huế) oraz południowy (Ho Chi Minh, dawniej Sajgon). Użytkownicy dialektów bez trudu rozumieją się wzajemnie. Różnice między nimi dotyczą zwłaszcza wymowy, w niektórych przypadkach występują także różnice w słownictwie. Praktycznie nie ma różnic w gramatyce i ortografii. Język standardowy oparty jest na dialektach północnych.

Gramatyka

Wietnamski jest językiem izolującym, o szyku zdania SVO (podmiot-orzeczenie-dopełnienie).

Słownictwo

Poza wielką liczbą dawnych zapożyczeń chińskich, język wietnamski przejął w okresie kolonialnym pewną liczbę wyrazów z języka francuskiego^[6]. Ich zapis jest fonetyczny, dostosowany do zasad ortografii wietnamskiej:

• sơ-mi – chemise
• cà vạt – cravate
• măng tô – manteau
• bành tô – paletot
• sô cô la – chocolat
• bích quy – biscuit
• bia – bière
• an-ten – antenne
• đầm – dâme
• cà phê – café
• pho mát – fromage
• xi nê – cinéma
• ban công – balcon
• các đăng – cardan
• ô tô – auto
• ghi đông – guidon
• bu lông – boulon
• búp-bê – poupée
• xà bông – savon
• áp phích – affiche
• gá – gare

Alfabet wietnamski

Osobny artykuł: Alfabet wietnamski.

Obecnie język wietnamski zapisywany jest za pomocą alfabetu łacińskiego, z dużą liczbą znaków diakrytycznych. Ze względu na to, że jest to język tonalny, przy każdej literze oznaczającej samogłoskę może dodatkowo wystąpić jeden z pięciu znaków tonalnych.

Zobacz też

• Wikipedia wietnamskojęzyczna