Józef Trojok (powstaniec)

Józef Trojok (ur. 5 lutego 1890 w Nowej Wsi Królewskiej, zm. 21 stycznia 1972 w Świętochłowicach) – polski działacz narodowy, powstaniec śląski, polityk, poseł na Sejm Śląski IV kadencji.

Józef Trojok

Józef Trojok (przed 1936)
Data i miejsce urodzenia	5 lutego 1890 Nowa Wieś Królewska
Data i miejsce śmierci	21 stycznia 1972 Świętochłowice
Burmistrz Kędzierzyna-Koźla
Okres	od 1945 do 1948
Poseł IV kadencji Sejmu Śląskiego (II RP)
Okres	od 1935 do 1939
Przynależność polityczna	Narodowo-Chrześcijańskie Zjednoczenie Pracy
Odznaczenia

Życiorys

Jego ojciec - Jan był działaczem Polskiej Partii Socjalistycznej. Po jego urodzeniu rodzina przeniosła się do Królewskiej Huty. Józef Trojok jako młodzieniec wstąpił do Zjednoczenia Zawodowego Polskiego. W 1909 był współzałożycielem polskiego Towarzystwa Śpiewu „Echo” w Chropaczowie. W tym samym czasie należał do Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Lipinach.

Podczas I wojny światowej brał udział w walkach frontowych. Po wojnie wspólnie z Wiktorem Wiechaczkiem organizował Polską Organizację Wojskową. Jako działacz polski w pierwszym powstaniu śląskim był ścigany przez Grenzschutz, uszedł z życiem dzięki wprowadzeniu niemieckiej władzy w błąd. W III powstaniu śląskim był dowódcą chropaczowskiej kompanii powstańczej (ok. 200 powstańców), która zdobyła Chorzów. Jego kompania została później włączona do pułku Karola Gajdzika.

Po wojnie i powstaniach działał w strukturach samorządowych. Od 1923 był urzędnikiem w Urzędzie Gminnym w Chropaczowie. W 1935 został wybrany posłem do Sejmu Śląskiego. W 1939 organizował powstańczą samoobronę, która strzegła granicy i odpierała ataki „Freikorpsu” do nocy z 2 na 3 września 1939.

Po wojnie był burmistrzem Kędzierzyna w latach 1945–1948.

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Niepodległości (6 czerwca 1931)^[1]
• Złoty Krzyż Zasługi (28 grudnia 1936)^[2]
• Order Virtuti Militari^[3]

Upamiętnienie

Jest bohaterem odcinka „Józef Trojok – dowódca z Chropaczowa” z serii „Filmowa Encyklopedia Powstań Śląskich” (2017).

Przypisy

1. M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
2. M.P. z 1936 r. nr 301, poz. 532 „za zasługi na polu pracy narodowej i społecznej”.
3. Wojskowe Biuro Historyczne: Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari 83. wbh.wp.mil.pl. [dostęp 2025-02-05]. (pol.).

Bibliografia

• E. Brzozowski i J. Helik, Ludzie Świętochłowic. Świętochłowicki słownik biograficzny, t. I. Świętochłowice, 1982.
• Sylwetka kandydata na posła - „Gazeta Świętochłowicka” 31.08.1935.