Józef Puchniewski
1848 - 1926 aktor; śpiewak; dyrektor teatru Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
1848 - 1926 aktor; śpiewak; dyrektor teatru Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Józef Puchniewski (ur. 1848, zm. 1 listopada 1926 w Sosnowcu)[1][2] – aktor, reżyser, dyrektor teatrów prowincjonalnych oraz warszawskich teatrów ogródkowych, organizator ruchu teatralnego.
Prawdopodobnie debiutował w zespole Fryderyka Sellina w Łodzi (1866)[1]. W kolejnych latach występował w teatrach objazdowych, m.in. w zespołach Dionizego Feliksiewicza (1870), Marcelego Czesława Knapczyńskiego (1870), Pawła Ratajewicza (1871-1872), Juliana Grabińskiego (1873-1875), Anastazego Trapszy (1878), Jana Szymborskiego i Stanisława Trapszy (1884), Łucjana Kościeleckiego (1890-1891) i Kazimierza Kamińskiego (1892-1893). Występował także warszawskich teatrach ogródkowych: "Eldorado" (1872/1873), "Allhambra" (1873, 1876), "Tivoli" (1875), "Alkazar" (1875, 1877), "Wodewil" (1899), "Fantazja" (1900). W 1875 wystąpił Warszawskich Teatrach Rządowych, jednak nie nawiązał stałej współpracy. Okresowo współpracował z Teatrem we Lwowie[3] (1876, 1886), Teatrem Ludowym w Warszawie (1900), Teatrem Ludowym w Krakowie (1902) i Teatrem Polskim w Kijowie (1914). Występował chętnie w sztukach Aleksandra Fredry m.in. w rolach: Dolskiego (Wielki człowiek do małych interesów), Janusza (Pan Jowialski), a także w innych rolach komediowych m.in. Fikalskiego (Dom otwarty) i Zdzisława (Radcy pana radcy)[4][1].
W 1878 r. zorganizował własny zespół teatralny, wraz z którym dawał przedstawienia na prowincji (m.in. w Siedlcach, Piotrkowie Trybunalskim, Kaliszu, Płocku, Kielcach, Częstochowie i Łodzi[5]) oraz w warszawskich teatrach ogródkowych. Zespół działał do ok. 1890 r. Po kilkuletniej przerwie (podczas której występował m.in. w Petersburgu, Moskwie i Rydze) Józef Puchniewski znów wystawiał przedstawienia z własnym zespołem. W 1895 r. zorganizował zespół we współpracy ze Stanisławem Staszewskim. W kolejnych latach prowadził zespoły teatralne samodzielnie, m.in. w Kijowie (1906) i Włocławku (1908). W 1886 r. przebywając przez dłuższy czas w Lublinie objął dyrekcję tamtejszego teatru[6][7]. W 1905 r. objął dyrekcję teatru w Sosnowcu[1][8][9]. W okresie I wojny światowej mieszkał w Zawierciu, gdzie reżyserował w amatorskim zespole teatralnym. Zespoły prowadzone przez Józefa Puchniewskiego miały formę teatrów wędrownych, jedynie przez krótkie okresy miały stałe siedziby w Łodzi (1886-1887) oraz Częstochowie (1898)[1]. Prezentowały głównie repertuar operowy i operetkowy. Józef Puchniewski zasłużył się jako propagator twórczości Stanisława Moniuszki[10]. Jego zespół był pierwszym, który wystawił adaptację teatralną Chaty za wsią (1884)[11].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
![Thumb](#/media/Plik:Truppa_warszawskiego_teatru_ogródkowego_"Tivoli"_(1875).jpg)
