Józef Jachowicz

Józef Jachowicz (ur. 16 lutego 1862 w Strażowie, zm. 26 czerwca 1941 tamże) – polityk ludowy, poseł do austriackiej Rady Państwa, na Sejm Ustawodawczy i senator II RP.

Józef Jachowicz

Data i miejsce urodzenia	16 lutego 1862 Strażów
Data i miejsce śmierci	26 czerwca 1941 Strażów
poseł do austriackiej Rady Państwa kadencja XI i XII
Okres	od 17 lutego 1907 do 28 października 1918
Przynależność polityczna	Polskie Stronnictwo Ludowe od 1913 Polskie Stronnictwo Ludowe „Piast”
Poseł na Sejm Ustawodawczy (II RP)
Okres	od 26 stycznia 1919 do 27 listopada 1922
Przynależność polityczna	Polskie Stronnictwo Ludowe „Piast”
Senator I kadencji (II RP)
Okres	od 28 listopada 1922 do 13 lutego 1927
Przynależność polityczna	Polskie Stronnictwo Ludowe „Piast”
Odznaczenia

Życiorys

Urodził się w rodzinie chłopskiej jako syn Stanisława i Agnieszki z domu Dziubek. Ukończył gimnazjum niższe i seminarium nauczycielskie w Rzeszowie^[1]. Przez 6 lat służył w 90. pułku piechoty armii austro-węgierskiej, jako podoficer rachunkowy^[2]. Następnie prowadził odziedziczone gospodarstwo rolne w Strażowie. Przez 30 lat wójt gminy Strażów, prezes kółka rolniczego, Kasy Raiffeisena i spółki mleczarskiej w Strażowie^[3] oraz przewodniczący Rady Szkolnej gminnej. Członek Rady Powiatowej i Wydziału Powiatowego w Łańcucie (1912–1914)^[4], Był także prezesem składnicy kółek rolniczych w Łańcucie i członkiem Rady Szkolnej powiatowej.

Od 1888 roku związany z ruchem ludowym. W latach 1908–1913 członek Rady Naczelnej Polskiego Stronnictwa Ludowego. Po rozłamie od 1913 członek PSL „Piast” w latach 1914–1918 członek Rady Naczelnej^[5].

Był posłem do austriackiej Rady Państwa XI kadencji (17 lutego 1907 – 30 marca 1911) i XII kadencji (17 lipca 1911 – 28 października 1918) wybieranym z listy PSL w okręgu wyborczym nr 47 (Łańcut - Leżajsk - Przeworsk)^[6]. W parlamencie austriackim był członkiem grupy posłów PSL, od 1914 PSL „Piast”, a od 1908 Koła Polskiego w Wiedniu^[4].

W 1918 komisarz Polskiej Komisji Likwidacyjnej na powiat łańcucki^[7].

W wolnej Polsce był nadal działaczem PSL „Piast”, członkiem Zarządu Głównego (1918–1920) i Rady Naczelnej (1927–1930). Po zjednoczeniu ruchu ludowego (1931) członek Stronnictwa Ludowego i jego Rady Naczelnej (1933–1935). Był także działaczem Centrolewu – uczestniczył w organizowaniu wieców i manifestacji przeciw rządom sanacji^[5].

Z ramienia PSL „Piast” był posłem na Sejm Ustawodawczy (1919–1922) - mandat uzyskał w 1919 roku z listy nr 5 okręg wyborczy 45 (Jarosław)^[2]. Był także senatorem RP I kadencji (1922–1927) wybranym w 1922 roku z listy nr 1, województwo lwowskie^[8].

Honorowy obywatel Łańcuta (1910)^[9] i Leżajska (1922)^[10].

Żonaty z Anielą z domu Kluz, mieli dziewięcioro dzieci^[4].

Ordery i odznaczenia

• Srebrny Krzyż Zasługi (11 listopada 1936)^[11]

Przypisy

1. Słownik biograficzny działaczy ruchu ludowego (makieta), Warszawa 1989, s. 150.
2. Tadeusz Rzepecki, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w 1919 roku, Poznań 1920, s. 208.
3. Kalendarz Przyjaciel Ludu na rok 1909, online.
4. Parlament Österreich Republik, Kurzbiografie Jachowicz, Józef - Parlamentarier 1848–1918 online
5. Słownik biograficzny działaczy ruchu ludowego..., s. 150.
6. Józef Buszko, Polacy w parlamencie wiedeńskim – 1848–1918, Warszawa 1996, s. 427, 435.
7. Marek Przeniosło, Polska Komisja Likwidacja 1918–1919, Kielce 2010, s. 42, 53, 65, 323.
8. Sejm i Senat 1922–1927: podręcznik dla wyborców, zawierający wyniki wyborów w powiatach, okręgach, województwach, podobizny senatorów i posłów sejmowych oraz mapy poglądowe, oprac. Karol i Tadeusz Rzepeccy, Poznań 1923, s. 407.
9. Kronika. Obywatelstwo honorowe. „Nowa Reforma”, s. 2, Nr 427 z 20 września 1910.
10. Senat Rzeczypospolitej Polskiej: Odkrywamy Senat: "Senatorowie II RP". youtube.com, 14 lutego 2020. [dostęp 2023-08-04].
11. M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 470 „za zasługi na polu pracy społecznej”.

Bibliografia

• Słownik biograficzny działaczy ruchu ludowego (makieta), Warszawa 1989, s. 150.