Loading AI tools
polski geolog i hydrogeolog Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Józef Gołąb (ur. 18 czerwca 1904 w Żurawicy, zm. 30 września 1968 w Warszawie) – polski geolog i hydrogeolog.
Józef Gołąb (Rzeszów, lata gimnazjalne) | |
Data i miejsce urodzenia |
18 czerwca 1904 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
30 września 1968 |
Profesor nauk geologicznych | |
Specjalność: hydrologia | |
Alma Mater | |
Doktorat |
1930 |
Profesura |
1955 |
Uczelnia |
Uniwersytet Poznański |
Pochodził z rodziny chłopskiej. Do szkoły podstawowej uczęszczał w Rzeszowie, do gimnazjum natomiast w Wiedniu i w Rzeszowie. 22 maja 1922 ukończył I Gimnazjum Państwowe w Rzeszowie[1]. Podczas nauki założył w tej szkole drużynę harcerską, którą kierował[2].
W tym też roku wstąpił na Wydział Matematyczno-Przyrodniczy Uniwersytetu Poznańskiego. Specjalizował się w geologii i paleontologii u profesorów Wilhelma Friedberga i K. Wójcika. W 1924 objął stanowisko asystenta w Katedrze Geologii Uniwersytetu Poznańskiego. Studia ukończył w 1926 egzaminem dyplomowym na nauczyciela szkół średnich.
W latach 1929–1934 brał udział w badaniach geologicznych w dorzeczu Styru i Horynia, z ramienia Biura Projektu Melioracji Polesia.
W 1930 uzyskał na Uniwersytecie Poznańskim stopień doktora filozofii w zakresie geologii i paleontologii na podstawie pracy Przyczynki do znajomości wapienia tortońskiego w Niechobrzu[3]. W 1934 został starszym asystentem na tym uniwersytecie. Na stanowisku tym był do 1937.
W 1937 przeniósł się na Uniwersytet Jagielloński, gdzie został starszym asystentem w Katedrze Geologii u profesora Jana Nowaka. Od 1936 prowadził badania naukowe głównie na Podhalu, ale również w Tatrach. Jest autorem szczegółowego zdjęcia geologicznego i hydrogeologicznego Podhala, a także twórcą nowej koncepcji jego budowy geologicznej. Dzięki wynikom jego badań cieplicy w Jaszczurówce, postawiono hipotezę o istnieniu głębokich wód termalnych u podnóża Tatr pod fliszem podhalańskim. Wraz ze Stanisławem Sokołowskim był pomysłodawcą wykonania na Antałówce w Zakopanem głębokiego odwiertu (1961-63), co dało nie tylko ciepłą wodę, ale również pozwoliło wyjaśnić geologiczną budowę podnóża Tatr.
Po wybuchu wojny został 6 listopada 1939 aresztowany wraz z grupą profesorów krakowskich w ramach Sonderaktion Krakau[4], więziony w obozie koncentracyjnym Sachsenhausen, a następnie w Dachau. Po 14 miesiącach, powrócił schorowany na początku 1941 do Krakowa. Tam najpierw leczył się, potem pracował jako inkasent na targowisku miejskim w Krakowie, a następnie został zatrudniony jako geolog w niemieckim Amt für Bodenforschung, utworzonym na miejscu Państwowego Instytutu Geologicznego.
Po wyzwoleniu pracował do 1947 na stanowisku radcy-geologa w Państwowym Instytucie Geologicznym w Krakowie, prowadząc równocześnie wykłady i ćwiczenia na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1947 przeniósł się wraz z Instytutem do Warszawy, gdzie pełnił obowiązki inspektora, a następnie kierownika zorganizowanej przez siebie Pracowni Hydrogeologicznej, wreszcie zastępcy naczelnika Wydziału.
Zatrudniony był jednocześnie także w innych instytucjach. W latach 1949–1951 był wykładowcą i kierownikiem Katedry Geologii Politechniki Warszawskiej; w latach 1949–1966 był zastępcą profesora, a następnie profesorem geologii na Uniwersytecie Łódzkim; w latach 1950–1953 był kierownikiem Zespołu Hydrogeologicznego Przedsiębiorstwa Metroprojekt, a w latach 1951–1953 – kierownikiem badań hydrogeologicznych na terenie budowy Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie.
W 1953 przeniósł się na Wydział Geologii Uniwersytetu Warszawskiego. Został tam samodzielnym pracownikiem naukowym, obejmując kierownictwo dwóch zakładów: Kartografii Geologicznej i Hydrogeologii. W 1955 został mianowany profesorem nadzwyczajnym. W 1957 zorganizował Katedrę Hydrogeologii i został jej kierownikiem. Na tym stanowisku pozostał do końca życia.
Był promotorem 8 przewodów doktorskich i wyszkolił ponad 120 magistrów hydrogeologii. Opublikował 45 prac; opracował też 25 prac niepublikowanych oraz ponad setkę ekspertyz dla potrzeb gospodarki narodowej.
Był członkiem rad naukowych, m.in. Państwowego Instytutu Hydrologiczno-Meteorologicznego, Instytutu Melioracji i Użytków Zielonych, członkiem Komitetu Geofizyki oraz Komitetu Bilansów Wodnych Polskiej Akademii Nauk, a także członkiem towarzystw naukowych, w tym Polskiego Towarzystwa Geologicznego.
Był synem Jana[1] (ur. 31.05.1871 w Zagródkach /pow. Lwów/ – zm. 4.03.1917 w Krakowie) oraz Reginy z d. Kapusta (ur. 23.09.1885 w Mokrej Stronie pow. Przeworsk - zm. 22.07.1969 w Krakowie). Józef Gołąb miał młodszą siostrę, Marię ur. w Balicach (wieś na Ukrainie, w rejonie mościskim obwodu lwowskiego) 8.07.1905 – zm. 11.10.1992 w Krakowie. Był dwukrotnie żonaty (z Janiną Suchorzepską oraz Józefą Sowińską) - nie pozostawił potomstwa.
Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kw. 209–V–30)[5]. Na jego grobie umieszczono granitowy głaz z okolic Tatr[6].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.