Loading AI tools
rumuński biznesmen, tenisista i hokeista Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ion Ioan Țiriac (wym. [iˈon t͡siriˈak]; ur. 9 maja 1939 w Braszowie) – rumuński biznesmen i były tenisista oraz hokeista[4]. Jest również właścicielem turnieju Madrid Open[5][6][7] oraz honorowym obywatelem Braszowa[8].
 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
9 maja 1939 |
| Wzrost |
185 cm |
| Gra |
praworęczna |
| Status profesjonalny |
1968 (od 1962 jako amator) |
| Zakończenie kariery |
1979 |
| Gra pojedyncza | |
| Wygrane turnieje |
2 |
| Najwyżej w rankingu |
55 (3 czerwca 1974)[1] |
| Australian Open |
2R (I 1977)[2] |
| Roland Garros |
QF (1968) |
| Wimbledon |
4R (1967, 1972)[3] |
| US Open |
3R (1973) |
| Gra podwójna | |
| Wygrane turnieje |
22 |
| Najwyżej w rankingu |
19 (9 kwietnia 1979)[1] |
| Australian Open |
2R (I 1977)[2] |
| Roland Garros |
W (1970) |
| Wimbledon |
SF (1970)[3] |
| US Open |
SF (1972) |
17 grudnia 1971 wraz z Ilie Năstase został odznaczony orderem Ordinul Muncii I klasy[9].
W 2013 roku został wybrany do Międzynarodowej Tenisowej Galerii Sław[7][10][11][12].
Ojciec Țiriaca zmarł, gdy Ion miał 9 lat[13]. W wieku 14 lat[14] przyszły tenisista pracował w fabryce[13]. Mieszkał na tej samej ulicy, co Günther Bosch, który jest trenerem tenisowym[13]. Țiriac jest absolwentem bukareszteńskiego AWF-u (rum. Academia Națională de Educație Fizică și Sport București)[15]. Jako junior został też mistrzem Rumunii w tenisie stołowym[16].
Țiriac pochodzi z Transylwanii. Prawdopodobnie dlatego jego przydomek to „Hrabia Drakula”[17]. Nosił też przydomek „Braszowski Niedźwiedź”[18]. Zanim został tenisistą, uprawiał hokej, gdyż mieszkał niedaleko hali[19]. Grał w klubie Ṣtiinṭa Bukareszt[20]. W hokejowej reprezentacji Rumunii zadebiutował w wieku 16 lat[19]. Był członkiem hokejowej kadry narodowej w latach 1958-1964[21]. Jako hokeista wystąpił na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 1964[20][22][23] i mistrzostwach świata[20][21]. Niedługo później wybrał tenis jako swój główny sport. Z rodakiem Ilie Năstase wygrał French Open 1970 w deblu[24]. W finale pokonali amerykańską parę Arthur Ashe/Charlie Pasarell 6:2, 6:4, 6:3[25][26]. Był to już drugi finał wielkoszlemowy rumuńskiego debla. Cztery lata wcześniej, także w Roland Garros, para Năstase/Țiriac przegrała z amerykańskim deblem Clark Graebner/Dennis Ralston 3:6, 3:6, 0:6[26]. W grze mieszanej Rumun osiągnął dwa finały mistrzostw Francji – w 1967 roku, kiedy razem z Ann Haydon-Jones ulegli Billie Jean King i Owenowi Davidsonowi 3:6, 1:6 oraz w 1979 roku, gdy wspólnie z partnerującą mu Virginią Ruzici nie sprostali Wendy Turnbull i Bobowi Hewittowi, przegrywając wynikiem 3:6, 6:2, 3:6[26].
Po zakończeniu kariery Țiriac trenował m.in. Gorana Ivaniševicia[27][28], Marata Safina[27][29], Dinarę Safiną[27] czy Virginia Ruzici[27]. W latach 1985–1994[20][27] był także trenerem Borisa Beckera, który pod jego okiem wygrał pięć turniejów wielkoszlemowych[30]. W 1998 został prezesem Rumuńskiego Komitetu Olimpijskiego[31][32]. Był nim do 2004 roku[32][33].
| Końcowy wynik | Nr | Data | Turniej | Nawierzchnia | Partner | Przeciwnicy | Wynik finału |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Finalista | 1. | 1966 | Paryż | Ceglana |  Ilie Năstase |
 Clark Graebner Dennis Ralston |
3:6, 3:6, 0:6 |
| Zwycięzca | 1. | 1970 | Paryż | Ceglana | Ilie Năstase |
Arthur Ashe Charlie Pasarell |
6:2, 6:4, 6:3 |
| Końcowy wynik | Nr | Data | Turniej | Nawierzchnia | Partnerka | Przeciwnicy | Wynik finału |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Finalista | 1. | 1967 | Paryż | Ceglana |  Ann Haydon-Jones |
Billie Jean King Owen Davidson |
3:6, 1:6 |
| Finalista | 2. | 1979 | Paryż | Ceglana | Virginia Ruzici |
Wendy Turnbull Bob Hewitt |
3:6, 6:2, 3:6 |
Po zakończeniu kariery Țiriac został biznesmenem. W 1990 założył pierwszy prywatny bank w postkomunistycznej Rumunii, Banca Țiriac[34][35] (właśc. Banca Comercială Ion Tiriac SA[36]; od 2007 UniCredit Țiriac Bank). W 1994 założył firmę ubezpieczeniową Ion Țiriac Insurance[37], która w 2000 została włączona do grupy Allianz[38]. W 1997 założył własne linie lotnicze – „Ion Tiriac Air”[39][40]. Są to jedyne prywatne linie lotnicze w Rumunii[41]. W 1999 założył firmę leasingową Molesey Leasing Group SA, która w maju 2000 zmieniła nazwę na Tiriac Leasing SA[42]. Rumun jest także producentem kawioru[43] i właścicielem firmy Țiriac Auto obejmującej 65 biur sprzedaży samochodów na terenie Rumunii[44]. Posiada 15% udziałów w rumuńskim oddziale niemieckiej sieci supermarketów Metro[45].
W 2005 był najbogatszym Rumunem[46]. W 2007 znalazł się na 840. miejscu listy najbogatszych ludzi świata magazynu „Forbes”[47] i został trzecim najbogatszym Rumunem[48], natomiast trzy lata później znalazł się na pierwszym miejscu rankingu 300 najbogatszych Rumunów[49] i 937. na liście „Forbesa”[50]. Jest najbogatszym nieaktywnym sportowcem na świecie[51][52][53]. Był koordynatorem budowy kompleksu sportowego w Bukareszcie, który został otwarty w 2012 roku i otrzymał jego imię[54].
Ion Țiriac posiada ogromną kolekcję samochodów (Tiriac Collection), publicznie dostępną w obiekcie na przedmieściach Bukaresztu[55][56][57]. Zajął 77. miejsce na opublikowanej w 2006 roku liście najwybitniejszych Rumunów[58][59].
Țiriac w latach 1963-1965 był żonaty z piłkarką ręczną Eriką Braedt[60]. Z dziennikarką Sophie Ayad ma dwoje dzieci – Karima i Ioanę[61]. Ma też syna Alexandra Iona z modelką Mikette von Issenberg[61][62]. Uważa, że jest ojcem 33 dzieci, mimo iż jego ojcostwo zostało oficjalnie potwierdzone jedynie w trzech przypadkach[63].
W październiku 2015 wydano serię znaczków pocztowych upamiętniających Țiriaca[64][65].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
