Inspektorat Graniczny nr 8

Inspektorat Graniczny nr 8 – jednostka organizacyjna Straży Granicznej pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-niemieckiej w latach 1928–1939.

Inspektorat Graniczny nr 8

Obwód Straży Granicznej „Nakło”

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1928
Rozformowanie	1939
Organizacja
Dyslokacja	Nakło
Formacja	Straż Graniczna
Podległość	Pomorski Inspektorat Okręgowy SG Pomorski Okręg SG

Formowanie i zmiany organizacyjne

Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego z 22 marca 1928 roku, do ochrony północnej, zachodniej i południowej granicy państwa, a w szczególności do ich ochrony celnej, powoływano z dniem 2 kwietnia 1928 roku Straż Graniczną^[1]. Rozkazem nr 2 z 19 kwietnia 1928 roku w sprawach organizacji Pomorskiego Inspektoratu Okręgowego dowódca Straży Granicznej gen. bryg. Stefan Pasławski zatwierdził dyslokację, granice i strukturę inspektoratu granicznego nr 8 „Nakło”^[2]. Rozkazem nr 12 z 10 stycznia 1930 roku w sprawie reorganizacji Pomorskiego Inspektoratu Okręgowego komendant Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski zmienił nazwę komisariatu „Rudna” na „Wysoka”^[3]. Rozkazem nr 3 z 29 listopada 1933 roku w sprawach organizacyjnych', komendant Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski utworzył placówkę II linii „Nakło”^[4]. Rozkazem nr 2 z 8 września 1938 roku w sprawie terminologii odnośnie władz i jednostek organizacyjnych formacji, komendant Straży Granicznej płk Jan Gorzechowski nakazał zmienić nazwę Inspektoratu Granicznego „Nakło” na Obwód Straży Granicznej „Nakło”^[5].

Służba graniczna

Dowódca Straży Granicznej gen. bryg. Stefan Pasławski swoim rozkazem nr 2 z 19 kwietnia 1928 roku w sprawach organizacji Pomorskiego Inspektoratu Okręgowego określił granice inspektoratu granicznego: od północy: placówka Straży Granicznej „Witkowo” wyłącznie, od południa: placówka Straży Granicznej „Kalinka Blok 48” włącznie^[2]. W 1928 roku biura inspektoratu mieściły się przy ulicy Sienkiewicza 350. Kierownik Pomorskiego Inspektoratu Okręgowego Straży Granicznej mjr Józef Zończyk w rozkazie organizacyjnym nr 2 z 8 czerwca 1928 roku udokładnił linie rozgraniczenia inspektoratu. Granica północna: kamień graniczny nr D 239; granica południowa: kamień graniczny nr F 003^[6].

Sąsiednie inspektoraty graniczne

• Inspektorat Graniczny „Chojnice” ⇔ Inspektorat Graniczny „Wronki” − 1928

Kierownicy/komendanci inspektoratu

stopień	imię i nazwisko	okres pełnienia służby	kolejne stanowisko
nadkomisarz	Wacław Pachecka	był w 1935[7] –
nadkomisarz	H. Leśkiewicz	był w VII 1936 –
kprt./nkom.	Tadeusz Wróbel	16 XII 1937[8][9] –
inspektor	Wiktor Gębalski	1 VII 1939[10] -

Struktura organizacyjna

Organizacja inspektoratu w kwietniu 1928^[11]:

• komenda − Nakło
• komisariat Straży Granicznej „Sypniewo”
• komisariat Straży Granicznej „Łobżenica”
• komisariat Straży Granicznej „Rudna”
• komisariat Straży Granicznej „Kaczory”

Organizacja inspektoratu w styczniu 1930^[12]:

• komenda − Nakło
• komisariat Straży Granicznej „Sypniewo”
• komisariat Straży Granicznej „Łobżenica”
• komisariat Straży Granicznej „Wysoka”
• komisariat Straży Granicznej „Kaczory”

Organizacja inspektoratu w 1936:

• Komisariat Sypniewo
• Komisariat SG Łobżenica
• Komisariat SG Wysoka
• Komisariat SG Kaczory

Przypisy

1. Goryński 2012 ↓, s. 226.
2. Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 18.
3. Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 75.
4. Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 89.
5. Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 124-128.
6. Kopie rozkazów PIOSG ↓, s. 45.
7. Wykazy imienne IG „Nakło” ↓, s. 15.
8. Rozkazy KG SG ↓, s. 1938/4.
9. Wykazy imienne IG „Nakło” ↓, s. 74.
10. Rozkazy KG SG ↓, s. 48/39.
11. Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 20.
12. Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 74.

Bibliografia

• Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Tom II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-77-3.
• Grzegorz Goryński: Powstanie, organizacja i funkcjonowanie straży granicznej w latach 1928-1939. 2012. [dostęp 2016-12-31].
• Wykazy imienne oficerów i szeregowych Inspektoratu Granicznego „Nakło” i podległych komisariatów w latach 1929–1938 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin. (sygn.189/456.)
• Rozkazy Komendy Głównej Straży Granicznej 1928–1939 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin. (sygn.187/30 do 187/41.)
• Rozkazy, materiały dotyczące dyslokacji, organizacji służby, wywiadu wojskowego i przeciwprzemytniczego, budżetu PIOSG → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.