Hłusk

Hłusk (biał. Глуск, Hłusk; ros. Глуск, Głusk) − osiedle typu miejskiego na Białorusi, w obwodzie mohylewskim, siedziba rejonu hłuskiego.

Hłusk

Глуск

Herb Flaga
Państwo	Białoruś
Obwód	mohylewski
Rejon	hłuski
Wysokość	123 m n.p.m.
Populacja (2010) • liczba ludności	7400[1]
Nr kierunkowy	2230
Kod pocztowy	213879
Położenie na mapie obwodu mohylewskiego Hłusk
Położenie na mapie Białorusi Hłusk
52°53′28″N 28°41′19″E

Zobacz w indeksie Słownika geograficznego Królestwa Polskiego hasło Hłusk

Położone nad rzeką Ptycz, 170 km południowy zachód od Mohylewa, 33 km od stacji kolejowej Ratmirowicze na linii Bobrujsk – Oktiabrski. Węzeł drogowy szlaków biegnących w kierunku Bobrujska, Starych Doroh, Oktiabrskiego, Lubani. Liczy 7 400 mieszkańców (2010).

Historia

Kościół bernardynów na starej fotografii

Wzmiankowane w dokumentach pisanych z drugiej połowy XV wiek]u jako Stary Hłusk (później Hłusk Spalony). W 1525 roku król Zygmunt Stary nadał miastu przywilej targowy. Właścicielem osady był Jan Holszański. Współczesny Hłusk powstał w XVI wieku na terytorium wcześniejszej osady Hłusk-Dubrowicki, gdzie na prawym brzegu rzeki Ptycz zbudowano bastionowy zamek obronny. Miasteczko było początkowo własnością Połubickich, a potem Czartoryskich i od 1690 roku Radziwiłłów. W 1616 roku podczas wyprawy na Smoleńsk obawiający się grabieży mieszczanie zaatakowali przechodzących żołnierzy rotmistrza Sienkiewicza, za co po skończonej wojnie został wytoczony proces, w wyniku którego właściciele miasta musieli zapłacić odszkodowanie. W 1667 roku z fundacji Aleksandra Połubińskiego bernardyni założyli tu klasztor i wybudowali kościół. Wielki pożar w 1775 roku strawił miasto prawie całkowicie, w związku z czym Sejm w Warszawie zwolnił miasto od wszelkich podatków na 10 lat.

Miasto magnackie położone było w końcu XVIII wieku w hrabstwie głuskim w powiecie nowogródzkim województwa nowogródzkiego^[2].

Po II rozbiorze Polski w 1793 roku Hłusk wszedł w skład ujezdu bobrujskiego Imperium Rosyjskiego. Po powstaniu listopadowym, skasowano klasztor bernardynów. W roku 1897 w miasteczku było 500 domów, 5328 mieszkańców, 2 cerkwie, kościół i 5 synagog.

Podczas okupacji hitlerowskiej, w sierpniu 1941 roku Niemcy utworzyli getto dla żydowskich mieszkańców. Przebywało w nim około 1000 osób. W grudniu 1941 roku Niemcy zlikwidowali getto, a Żydów zamordowali^[3].

W 1944 roku wysadzono w powietrze barokowy kościół i klasztor bernardynów^[kto?].

Zabytki

• pozostałości ziemnych umocnień z przełomu XVI i XVII wieku.

Przypisy

1. Численность населения по Республике Беларусь, областям и г. Минску (тысяч человек) на 1 января 2010 года. belstat.gov.by. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-09-18)]. (ros.).
2. Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 111.
3. Geoffrey P.G.P. Megargee Geoffrey P.G.P. (red.), Encyclopedia of camps and ghettos, 1933-1945, t. II, part B, s. 1672.

Zobacz też

• gmina Hłusk

Linki zewnętrzne

• Hłusk, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 78.
• Archiwalne widoki miejscowości w bibliotece Polona

Kontrola autorytatywna (urban settlement in Belarus):

• VIAF: 126875634
• LCCN: n2004148899
• NKC: ge563467
• J9U: 987007477924105171