Hutie

Hutie^[2], hutiowate^[2] (Capromyinae) – podrodzina ssaków z rodziny kolczakowatych (Echimyidae). Hutie, jak inne Hystricognathi różnią się od innych gryzoni strukturą kości czaszki. Część mięśni szczęki przechodzi przez otwory podoczodołowe i łączą się z kośćcem po drugiej stronie. Również ukształtowanie i wielkość otworu podoczodołowego odróżnia Hystricognathi od innych przedstawicieli Rodentia. Około połowa gatunków jest uznana za wymarłe.

Hutie

Capromyinae
Hamilton Smith, 1842[1]
Przedstawiciel podrodziny – hutia kubańska (Capromys pilorides)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	gryzonie
Podrząd	jeżozwierzowce
Infrarząd	jeżozwierzokształtne
Rodzina	kolczakowate
Podrodzina	hutie
Typ nomenklatoryczny
Capromys Desmarest, 1822
Plemiona
4 plemiona (w tym 2 wymarłe) + 1 rodzaj wymarły o statusie incertae sedis – zobacz opis w tekście

Zasięg występowania

Podrodzina obejmuje gatunki występujące na Karaibach^[3].

Charakterystyka

Hutiowate w niektórych aspektach przypominają nutrie. Pysk jest krótki, łuki jarzmowe silne i szerokie. Wzór zębowy członków tej podrodziny jest następujący: 1 / 1, 0 / 0, 1 / 1, 3 / 3 = 20. Masa ciała huti^[4] wynosi do ok. 7 kg. Największy gatunek Capromys pilorides jest wielkości dużego kota domowego. Mniejsze hutiowate są wielkości szczura. Długość od 20 do 60 cm. Funkcjonalność ogonów jest zależna od gatunku. Niektóre są chwytne, a u niektórych pozostały jedynie jako relikt.

Jak prawie wszystkie gryzonie, hutiowate są zwierzętami stadnymi. Żyją w parach, rodzinach lub w dużych grupach, tworząc kolonie. Często mają wspólne gniazda lub nory.

Rozród

Okres godowy trwa cały rok. Ciąża: 110 do 140 dni. Rodzi się zazwyczaj od 1 do 6 młodych – przeciętnie 2

Środowisko naturalne

Niektóre gatunki hutiowatych są naziemne, inne są częściowo nadrzewne. Nie kopią nor, ale najczęściej mieszkają w dziuplach drzew lub szczelinach skalnych. Kilka gatunków jest uznawanych za szkodniki w rolnictwie.

Odżywianie

Większość gatunków hutiowatych jest roślinożercami, choć niektóre żywią się małymi zwierzętami (bezkręgowcami, a nawet jaszczurkami).

Hutiowate jako pożywienie

Na hutiowate poluje się na Kubie, gdzie często są gotowane w garnku z dzikimi orzechami i miodem. Jednym z kulinarnych specjałów jest gulasz z hutii: sauté z zieloną papryką, cebulą, sosem pomidorowym i dużą ilością czosnku.

Podział systematyczny

Do podrodziny należą następujące współczesne plemiona^[5][6][2]:

• Plagiodontini Ellerman, 1940 – domingohutie
• Hexolobodontini G.S. Miller, 1929 – pseudohutie – takson wymarły, jedynym przedstawicielem był rodzaj Hexolobodon G.S. Miller, 1929 – pseudohutia – z jednym gatunkiem Hexolobodon phenax G.S. Miller, 1929 – pseudohutia podstępna
• Isolobodontini Woods, 1989 – eremohutie – takson wymarły
• Capromyini Hamilton Smith, 1842

Opisano również rodzaj wymarły o niepewnej pozycji systematycznej i nie klasyfikowany w żadnej z podrodzin^[7][8]:

• Zazamys MacPhee & Iturralde-Vinent, 1995 – jedynym przedstawicielem był Zazamys veronicae MacPhee & Iturralde-Vinent, 1995.

Przypisy

1. Ch.E.H. Smith: Mammalia. W: W. Jardine: The naturalist’s library. Cz. 15. Edinburgh: W. H. Lizars, 1842, s. 308. (ang.).
2. Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 296–297. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
3. P.-H. Fabre, J. Patton & Y. Leite: Family Echimyidae (Hutias, Coypu South and American Spiny-rats). W: D.E. Wilson, T.E. Lacher, Jr & R.A. Mittermeier: Handbook of the Mammals of the World. Cz. 6: Lagomorphs and Rodents I. Barcelona: Lynx Edicions, 2016, s. 552–641. ISBN 978-84-941892-3-4. (ang.).
4. P. Myers: Capromyidae. Animal Diversity Web. [dostęp 2020-12-21]. (ang.).
5. N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-18]. (ang.).
6. C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 568–570. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
7. J.S.J.S. Zijlstra J.S.J.S., Capromyinae Smith, 1842, Hesperomys project (Version 23.8.1), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-10-18] (ang.).
8. R.D.E. MacPhee & M.A. Iturralde-Vinent. Origin of the Greater Antillean land mammal fauna, 1: New Tertiary fossils from Cuba and Puerto Rico. „American Museum Novitates”. 3141, s. 3, 1995. (ang.).

Encyklopedie internetowe (takson):

• SNL: hutiaer

Identyfikatory zewnętrzne:

• ITIS: 584592
• CoL: J9Y