Hinrich Brunsberg

Hinrich Brunsberg^{[uwaga 1]} (ur. ok. 1350 na obszarze Prus Zakonnych, zm. po 1428 prawdopodobnie w Szczecinie^{[potrzebny przypis]}) – niemiecki budowniczy i architekt, twórca pomorskiej szkoły gotyckiego budownictwa sakralnego.

Hinrich Brunsberg

Data i miejsce urodzenia	ok. 1350 Prusy Zakonne
Data i miejsce śmierci	po 1428 Szczecin
Narodowość	niemiecka
Dziedzina sztuki	architektura
Epoka	gotyk

Życiorys

W końcu XIV wieku działał w Marchii Brandenburskiej, na początku następnego stulecia przeniósł się na Pomorze Zachodnie, gdzie był aktywny w latach około 1400-1430.

Na kaplicy Mariackiej przy kościele św. Katarzyny w Brandenburgu zachowała się tablica z inskrypcją z 1401 roku:

Anno domini/MCCCCI co/nstructa est hec/ ecclesia in die/ assupcionis/ marie vir/ginis per/ magistrum/ hinricum brunsber/gh d stetin

Styl mistrza Henryka cechuje się ażurową dekoracją maswerków, użyciem glazury (np. przy ceramicznej dekoracji lizen w katedrze świętego Jakuba w Szczecinie). Jego szkoła wywarła wpływ na rozwój form architektonicznych także w Wielkopolsce. Lista dzieł, których jest przypuszczalnym autorem jest przedmiotem trwającej od kilkudziesięciu lat dyskusji historyków sztuki.

Główne dzieła

• kaplica Mariacka przy kościele św. Katarzyny w Brandenburgu
• kościół Mariacki w Chojnie (tylko chór)
• chór w kościele Najświętszej Marii Panny w Stargardzie
• ratusz w Tangermünde (ob. teren Niemiec)
• kaplice południowe przy katedrze świętego Jakuba w Szczecinie

Atrybucje niepewne

• południowy szczyt ratusza w Chojnie - przypuszczalnie
• kościół św. Piotra i św. Pawła w Szczecinie - przypuszczalnie
• chór kościoła św. Szczepana w Gartz (Oder) - przypuszczalnie
• Ratusz Staromiejski w Szczecinie - prawdopodobnie zbudowano go po połowie XV wieku czyli po śmierci Brunsberga^[1] 

Dzieła powstałe pod wpływem lub przy współudziale Brunsberga

• kościół Najświętszej Marii Panny w Poznaniu, wzniesiony 1432–1444 przez zespół muratorów mistrza Hanusza Prusa już po śmierci Brunsberga

• Hinrich Brunsberg (dzieła)
• 
  Kaplica w kościele św. Katarzyny w Brandenburgu
• 
  Ratusz w Tangermünde
• 
  Chór Kościoła Mariackiego w Chojnie
• 
  Chór kolegiaty w Stargardzie
• 
  Bazylika archikatedralna pw. św. Jakuba w Szczecinie.
• 
  Dawny ratusz w Chojnie

Uwagi

1. także Heinrich Brunsberg, Henryk Brunsberg, w starszej polskiej literaturze znany też jako Henryk z Braniewa

Przypisy

1. Radacki 2007 ↓.

Bibliografia

• Michał Gierke (red.): Innowacja i tradycja. Henryk Brunsberg i późnogotycka architektura ceglana Pomorza i Brandenburgii. Chojnie: Stowarzyszenie Historyczno-Kulturalne „Terra Incognita”, 2015. ISBN 978-83-940636-4-1. Brak numerów stron w książce
• Max Säume, Hinrich Brunsberg, ein spätgotischer Baumeister, [w:] Baltische Studien. Neue Folge Bd. 28, Leon Saunier, Stettin 1926, S. 215–326
• Nikolaus Zaske, Hinrich Brunsberg, [w:] Ule Lammert (Hrsg): Große Baumeister, Berlin 1990, Band 2, S. 9 ff., ISBN 3-362-00455-5
• E. Badstübner, Berlin und Königsberg in der Neumark – Stationen des Heinrich Brunsberg, „Studien zur Backsteinarchitektur“, t. 1, 2000.
• W. Clasen, Hinrich Brunsberg und die Parler, [w:] Neue Beiträge zur Archäologie und Kunstgeschichte Schwabens, Julius Baum zum 70-Geburtstag, Stuttgart 1952
• Poszukiwanie kryteriów działalności twórczej Henryka Brunsberga ze Szczecina. W: Zbigniew Radacki: Materiały Zachodniopomorskie. T. t. IV/V z. 2: Historia sztuki. 2007, seria: Nowa Seria.

Linki zewnętrzne

• Dohm: Brunsberg, Heinrich. W: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). T. 3. 1876, s. 452–453. (niem.).Sprawdź autora rozdziału:1.

Kontrola autorytatywna (osoba):

• ISNI: 0000000080131369
• VIAF: 120785466
• ULAN: 500061199
• LCCN: nr92044300
• GND: 122406206
• PLWABN: 9810649665005606