Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
HMS Mohawk – brytyjski niszczyciel z okresu II wojny światowej, typu Tribal, w służbie Royal Navy w latach 1938–1942. Nosił znaki taktyczne L31, F31, G31. Podczas wojny służył w kampanii norweskiej i na Morzu Śródziemnym, gdzie został zatopiony 16 kwietnia 1941 przez włoskie okręty, w bitwie pod Safakisem.
 | |
| Historia | |
| Stocznia |
Thornycroft, Southampton |
|---|---|
| Położenie stępki | |
| Wodowanie | |
 Royal Navy
| |
| Wejście do służby | |
| Zatopiony | |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność |
standardowa: 1854 t |
| Długość |
114,9 m |
| Szerokość |
11,12 m |
| Zanurzenie |
3,96 m |
| Napęd | |
| 2 turbiny parowe o mocy łącznej 44 000 KM, 3 kotły parowe, 2 śruby | |
| Prędkość |
36 w |
| Zasięg |
5700 Mm przy 15 w |
| Uzbrojenie | |
| 8 dział 120 mm (4xII), 4 działka 40 mm plot (1xIV), 8 wkm plot Vickers 12,7 mm (2xIV), 4 wt 533 mm (1xIV), 20 bg, 2 mbg (stan na 1939-40, szczegóły w tekście) | |
| Załoga |
190 |
Za przebieg służby HMS „Mohawk” otrzymał 7 wyróżnień bitewnych (battle honours): Norwegia 1940, Kalabria 1940, Libia 1940, Morze Śródziemne 1940-41, bitwa koło przylądka Matapan 1941, konwoje maltańskie 1941, Sfax 1941[1].
Okręt zamówiono 10 marca 1936 w ramach programu budowy na 1935 rok i stępkę pod jego budowę położono 16 lipca 1936 w stoczni Thornycroft w Woolston (Southampton; w tej samej stoczni budowano bliźniaczy „Nubian”). Kadłub wodowano 15 października 1937[2], a okręt wszedł do służby w Royal Navy 7 września 1938. Był to jedenasty okręt noszący nazwę „Mohawk” (od plemienia Mohawków), m.in. po niszczycielu z I wojny św. Koszt budowy bez uzbrojenia i wyposażenia łączności wyniósł £339.585[1].
„Mohawk” wszedł do służby w składzie 4. Flotylli Niszczycieli Floty Śródziemnomorskiej stacjonującej na Malcie (do kwietnia 1939 noszącej nazwę 1. Flotylli Niszczycieli Tribal). W grudniu 1938 zmieniono mu numer taktyczny z L31 na F31.
W marcu 1939 uczestniczył w patrolach na wodach Hiszpanii, gdzie dobiegała końca hiszpańska wojna domowa. 23 marca uratował 5 lotników niemieckich z rozbitego samolotu pod Barceloną[1].
Tuż po wybuchu II wojny światowej, we wrześniu 1939 skierowany został na Morze Czerwone w celu kontrolowania ruchów włoskich statków koło włoskiego Somali (Włochy nie przystąpiły jeszcze wówczas do wojny)[a]. W pierwszej połowie października został przeniesiony na wody brytyjskie – do Floty Metropolii (Home Fleet), razem z 4. Flotyllą. Następnie niszczyciele flotylli głównie patrolowały i osłaniały konwoje na Morzu Północnym oraz działały z siłami głównymi floty, bazując w Scapa Flow.
16 października „Mohawk” został uszkodzony bliskimi wybuchami dwóch bomb podczas nalotu niemieckich bombowców Junkers Ju 88 z I./KG.30 na Firth of Forth[3]. Od odłamków i z ran zginęło 13 członków załogi, w tym dowódca, a 30 zostało rannych[4] (według innych źródeł, zginęło 16 członków załogi[5]). Dowódca, kmdr por. Richard Jolly, mimo ciężkiej rany, doprowadził okręt 56 kilometrów do portu, za co pośmiertnie został odznaczony Empire Gallantry Medal[b]. Okręt był następnie remontowany w stoczni Hawthorn Leslie w Hebburn do 14 grudnia. Po powrocie do służby, podczas patrolu 15 grudnia odholował uszkodzony na minie niszczyciel HMS „Kelly”.
„Mohawk” wziął udział w kampanii norweskiej w 1940. Tuż przed niemieckim atakiem na Norwegię, wieczorem 7 kwietnia wypłynął na patrol w rejonie Stavanger z krążownikami i niszczycielami brytyjskimi oraz polskimi[c], poszukując niemieckich okrętów, lecz bez kontaktu z nieprzyjacielem. Następnie 9 kwietnia wyruszył w eskorcie 4 krążowników, które miały zaatakować niemieckie okręty pod Bergen, lecz operacja została odwołana i okręty dołączyły do sił głównych Home Fleet, atakowane po drodze przez lotnictwo (zatopiono wówczas niszczyciel HMS „Gurkha”)[d]. W toku dalszych działań m.in. 13 maja był atakowany przez lotnictwo pod Ålesund, a 14 maja wspierał lądowanie pod Namsos (operacja Henry).
11 czerwca „Mohawk” (z HMS „Vansittart”) ewakuował dyplomatów i uchodźców z Holandii do Wielkiej Brytanii.
15 czerwca „Mohawk” został przydzielony do 14. Flotylli Niszczycieli i przebazowany na Morze Śródziemne (z HMS „Jervis”, „Janus”, „Juno” i „Nubian”). 29 czerwca przybył do bazy w Aleksandrii, w skład Floty Śródziemnomorskiej. Znak burtowy zmieniono mu wówczas z F31 na G31[1].
„Mohawk” następnie brał udział w operacjach sił floty na wschodnim Morzu Śródziemnym, m.in. osłonie sił głównych i eskorcie konwojów. 9 lipca 1940 brał udział w bitwie koło przylądka Stilo z flotą włoską (bitwa pod Kalabrią). Pod koniec sierpnia wraz z „Nubian”" i „Janus” przebazowano go do Gibraltaru, w skład Zespołu H. Osłaniał stamtąd pancernik HMS „Valiant”, lotniskowiec „Illustrious” i krążowniki „Coventry” i „Calcutta” podczas ich przejścia do Aleksandrii (operacja Hats). 5 września powrócił z zespołem do Aleksandrii.
21 września wraz z niszczycielami „Janus”, „Jervis” i „Juno” bombardował Sidi Barrani. W nocy 12 listopada 1940 wraz z 3 krążownikami i"”Nubianem” uczestniczył w akcji zespołu X, zakończonej zatopieniem włoskiego konwoju 4 statków w rejonie Sazan. „Mohawk” przy tym uszkodził stary torpedowiec „Niccolò Fabrizi”[e].
Od 7 do 15 stycznia 1941 „Mohawk” brał udział w eskorcie sił głównych Floty Śródziemnomorskiej osłaniających konwoje na Maltę MW-5½, ME-5½ i ME-6 (operacja MC-4), w tym od 10 stycznia osłaniał konwój z zachodu WS-5A (operacja Excess). Podczas tego, 10 stycznia holował uszkodzony niszczyciel HMS "Gallant" i walczył z silnymi atakami lotnictwa. Od 20 do 24 marca osłaniał konwój na Maltę MW-6 (operacja MC-9). Brał następnie udział w bitwie pod Matapanem 28 marca 1941.
16 kwietnia 1941 „Mohawk” w składzie zespołu K (niszczyciele HMS „Nubian”, „Jervis” i „Janus”) wziął udział w bitwie z tzw. konwojem „Tarigo” pod Safakisem u wybrzeża Tunezji. Okręty brytyjskie zatopiły cały konwój pięciu statków i trzy włoskie niszczyciele eskorty: „Luca Tarigo”, „Baleno” i „Lampo”, jednakże HMS „Mohawk” został sam storpedowany przez „Luca Tarigo” i unieruchomiony. Zginęło przy tym 41 członków załogi, uratowano 168. Obezwładniony okręt został dobity artylerią HMS „Janus” w rejonie pozycji 34°56′N 11°42′E[1].
Dowódcy:[6]
Szczegółowy opis i dane techniczne – w artykule niszczyciele typu Tribal (1936)
1939-1940:
1940-1941
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
