Grzawa

Grzawa (pierwotnie Rdzawa; niem. Heinwald) – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie pszczyńskim, w gminie Miedźna.

Grzawa

wieś
Kościół w Grzawie
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Powiat	pszczyński
Gmina	Miedźna
Wysokość	ok. 260 m n.p.m.
Liczba ludności (2022)	469[1]
Strefa numeracyjna	32
Kod pocztowy	43-227[2]
Tablice rejestracyjne	SPS
SIMC	0217076
Położenie na mapie gminy Miedźna Grzawa
Położenie na mapie Polski Grzawa
Położenie na mapie województwa śląskiego Grzawa
Położenie na mapie powiatu pszczyńskiego Grzawa
49°57′51″N 19°03′26″E[3]

Nazwa

Grzawa jest jedyną w Polsce miejscowością o takiej nazwie. Gdyby w przeszłości jej pisownia nie przechodziła różnych przeinaczeń, dziś wioska zwałaby się zapewne Rdzawą (1563, a także 1524, 1568, 1598, później Grdzawa – 1444, 1772, 1790, Rzawa rok 1517, Gzawa rok 1536, Grdziawa rok 1636, także 1721). Ongiś było to określenie koloru wody zabarwionej związkami żelaza. Rdzawką zwano również trzęsawiska ("bażoły") z rdzawą wodą. Trudną grupę spółgłoskową "rdz" zapisywano dawniej różnie, co doprowadziło do obecnej formy, mylnie kojarzonej ze słowem "grzać"^[4].

Historia

W dokumencie sprzedaży dóbr pszczyńskich wystawionym przez Kazimierza II cieszyńskiego w języku czeskim we Frysztacie w dniu 21 lutego 1517 roku wieś została wymieniona jako Rzawa^[5].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa katowickiego.

Zabytki

Kościół p. w. św. Jana Chrzciciela. Zbudowany na początku XVI wieku, drewniany, konstrukcji zrębowej, z wieżą o konstrukcji słupowej. Jest najstarszą na ziemi pszczyńskiej zabytkową, drewnianą świątynią katolicką.

Osobistości

W Grzawie urodzili się:

• Jan Kędzior – śląski działacz społeczny i polityczny,
• bp Walenty Wojciech i jego brat Antoni.
• ks. Walenty Waloszek – salezjanin, więzień KL Auschwitz i KL Dachau