Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Grupy energetyczne w Polsce – grupy kapitałowe powstałe w wyniku przebudowy polskiego rynku energetycznego na mocy rządowego programu. Celem programu było m.in. utworzenie silnych ekonomicznie przedsiębiorstw, będących w stanie ponosić koszty inwestycji, stanowić konkurencję i równoważyć rynek energetyczny.
Systemem gazowym zarządzał już od 1982 r. jednolity państwowy koncern wielozakładowy, jakim było PGNiG, natomiast system elektroenergetyczny był rozdrobniony, jako że tworzyły go: Grupa PSE oraz 33 samodzielne zakłady energetyczne, z których dwa zostały sprywatyzowane (Stoen oraz GZE), a pozostałe 31 niesprywatyzowanych zakładów połączono w 4 koncerny elektroenergetyczne.
Zgodnie z dyrektywą EC/54/2003, struktury te musiały zostać poddane zasadniczej przebudowie, a jej pierwszym etapem było wydzielenie ze struktur Grupy PSE oraz PGNiG operatorów systemów przesyłowych (PSE Operator oraz Gaz-System), które pozostały bezpośrednio w rękach Skarbu Państwa.
Następnie ze struktur każdego z utworzonych 4 koncernów elektroenergetycznych oraz z obu sprywatyzowanych zakładów energetycznych wydzielono po jednym operatorze systemu dystrybucyjnego. Z kolei z PGNiG wydzielono początkowo sześć regionalnych spółek będących operatorami systemów dystrybucyjnych, połączonych następnie w pojedynczą Polską Spółkę Gazownictwa SA.
Pozostałości Grupy PSE stały się ostatecznie częścią Polskiej Grupy Energetycznej, jednej z czterech kontrolowanych przez Skarb Państwa grup elektroenergetycznych, która w późniejszym okresie odkupiła także uprzednio sprywatyzowany Górnośląski Zakład Energetyczny od szwedzkiej Grupy Vattenfall. Gazownicza Grupa PGNiG weszła z kolei w skład Grupy Orlen. Dawny Stołeczny Zakład Energetyczny pozostaje natomiast jako Stoen Operator częścią niemieckiej grupy E.ON.
Koncerny energetyczne zostały w efekcie powyższego procesu przekształcone w grupy energetyczne.
Zgodnie z planem powstały 4 grupy elektroenergetyczne i 1 gazownicza, których spółki-matki stały się spółkami publicznymi notowanymi na GPW, niemniej Skarb Państwa zachował w nich pakiet kontrolny akcji. Oprócz tego istnieje kilka jednoosobowych spółek energetycznych Skarbu Państwa.
Polska Grupa Energetyczna utworzona na bazie holdingu BOT Górnictwo i Energetyka SA, Zespołu Elektrowni Dolna Odra SA, aktywów pozostałych po wydzieleniu z PSE SA Operatora Systemu Przesyłowego wraz z majątkiem oraz 8 spółek dystrybucyjnych z Polski centralnej i wschodniej, z wyjątkiem RWE Stoen. 29 grudnia 2006 do spółki PSE Energia wniesionych zostało 8 firm dystrybucyjnych. Ostatecznie 9 maja 2007 roku oficjalnie powstała Polska Grupa Energetyczna, w tym dniu Skarb Państwa dokonał wniesienia 85% akcji spółek PGE Energia SA i BOT Górnictwo i Energetyka SA jako wkładu niepieniężnego do Polskich Sieci Elektroenergetycznych SA. Początkowo siedzibą główną spółki PGE Energia SA był Lublin. 30 lipca 2009 została ona przeniesiona do Warszawy. PGE zadebiutowała na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie 6 listopada 2009 roku.
Przychody: 34 mld zł
Zysk netto: 1,2 mld zł
Udział w dystrybucji: 29%
Udział w produkcji: 41%
Zatrudnienie: 39 tys. osób
6 grudnia 2006 roku zgodnie z programem rządowym Skarb Państwa (reprezentowany przez ministra skarbu) oraz Enion, EnergiaPro i Elektrownia Stalowa Wola założyły Energetykę Południe. W skład grupy weszły:
Przychody: około 16 mld zł
Zysk netto: 1 mld
Udział w dystrybucji: 26%
Udział w produkcji: 17%
Zatrudnienie: około 28 tys. osób
Według rządowego programu w skład tej grupy wejść miały na drodze prywatyzacji lub konsolidacji:
Kopalnia Lubelski Węgiel „Bogdanka” SA, pierwotnie również planowana do integracji z Grupą, ostatecznie została w obliczu protestów płynących z różnych stron wyłączona z projektu[2].
Przychody: około 8–10 mld zł
Zysk netto: brak danych
Udział w dystrybucji: 15%
Udział w produkcji: 8%
Zatrudnienie: około 10 tys. osób
Czwartą grupą elektroenergetyczną jest Grupa Energetyczna Północ. W maju 2007 r. Minister Skarbu Państwa podwyższył kapitał zarejestrowanej w styczniu tego roku spółki ENERGA SA, wnosząc do niej 85% swoich akcji Koncernu Energetycznego ENERGA oraz Zespołu Elektrowni Ostrołęka. W skład holdingu wchodzi:
Grupę kapitałową ENERGA tworzy 47 spółek, które zajmują się sprzedażą i produkcją energii elektrycznej i cieplnej, ale także zajmują się inną działalnością – od budownictwa energetycznego, poprzez usługi transportowe, informatyczne, turystyczne, iluminację obiektów, aż po usługi hotelowe.
Przychody: około 5,7 mld zł
Zysk netto: około 210 mln zł
Udział w dystrybucji: 15%
Udział w produkcji: 2%
Zatrudnienie: 8,6 tys. osób
Jedyną znaczącą grupą gazowniczą w Polsce jest Grupa Orlen, dokładniej jej część stanowiąca dawnej samodzielną Grupę PGNiG. W skład części gazowniczej Grupy Orlen wchodzą:
Należą do nich:
Sprywatyzowane lub skomunalizowane wcześniej przedsiębiorstwa lub grupy, pozostające w prywatnych lub komunalnych rękach, to:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.