Grunwald (Poznań)

Grunwald – część miasta Poznania^[1], w zachodnim obszarze miasta, podzielona na cztery osiedla samorządowe. Główną częścią Grunwaldu jest północny fragment ul. Grunwaldzkiej, ul. Stanisława Przybyszewskiego oraz rondo Jana Nowaka-Jeziorańskiego^[2].

Zobacz też: inne znaczenia słowa Grunwald.

Grunwald

Część miasta Poznania
Zdjęcie Grunwaldu z lotu ptaka. Po lewej kompleks Szpitala Klinicznego im. Heliodora Święcickiego, od lewej do prawej skośnie w górę biegnie ul. Marcelińska
Państwo	Polska
Województwo	wielkopolskie
Miasto	Poznań
SIMC	0969451
Strefa numeracyjna	(+48) 61
Tablice rejestracyjne	PO
Położenie na mapie Poznania Grunwald
Położenie na mapie Polski Grunwald
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Grunwald
52°23′53″N 16°52′32″E

Zabytkowa kamienica przy ulicy Grunwaldzkiej 23 (2013)

I Liceum Ogólnokształcące (2019)

Kościół św. Michała Archanioła przy ulicy Stolarskiej (2007)

Samolot na elewacji budynku mieszkalnego (ul. Grunwaldzka 41a) (2008)

Położenie

Historyczny Grunwald znajduje się na północny zachód od Łazarza, na północ od Pogodna, na południe od Ogrodów i Jeżyc, na wschód od Świtu, powstał z luźnych założeń urbanizacji wokół ulicy Grunwaldzkiej od Willi Flora i terenów PeWuKi, Szpitala Heliodora Święcickiego i Ostrorogu.

Według mapy jednostek obszarowych z Systemu Informacji Miejskiej z 2008 r., jednostka Grunwald obejmuje teren między ulicami: H. Święcickiego, Śniadeckich, na północ od E. Orzeszkowej i A. Grottgera, Ułańskiej, St. Wyspiańskiego, W. Reymonta, Grochowskiej, Grunwaldzkiej, na wschód od ul. Zakręt, Szamotulskiej, na południe od Bukowskiej^[2] co jest spójne z podziałem historycznym, choć nie obejmuje dawnego osiedla Jana Ostroroga (2009-10), które objęło północną część historycznego Ostrorogu położoną po północnej stronie Grunwaldzkiej. Cały historyczny Grunwald znajduje się w obrębie ewidencyjnym „Łazarz 39”^[3].

Jednostki pomocnicze miasta

Cztery osiedla samorządowe obejmujące Grunwald:

• Osiedle Grunwald Północ (poza Grunwaldem obejmuje także Świt, Osiedle im. Cyryla Ratajskiego (częściowo), Osiedle ks. Jerzego Popiełuszki)
• Osiedle Grunwald Południe (poza Grunwaldem obejmuje również Pogodno, Kasztelanów (częściowo) w tym też osiedle Abisynia, Raszyn, Osiedle im. Cyryla Ratajskiego (częściowo), Osiedle im. Mikołaja Kopernika)
• Osiedle Stary Grunwald (poza Grunwaldem obejmuje Ostroróg, Osiedle im. Cyryla Ratajskiego (częściowo)).
• Osiedle Św. Łazarz (obejmuje oprócz Łazarza także małą część Grunwaldu z osiedlami takimi jak: Zespół mieszkaniowy przy ul. Przybyszewskiego (rejon ulic: St. Przybyszewskiego, Marcelińska, Niecała i Biała), Osiedle im. Cyryla Ratajskiego (częściowo), City Park Poznań, Osiedle Ułańskie, Zespół mieszkaniowy przy ulicy Skrytej, Kaiser-Wilhelm-Anlage, a również takie ulice jak: Rokietnicka, Zakątek, Arnolda Szylinga, Polna (częściowo), Wojskowa, Stolarska, Ułańska i Iłłakowiczówny oraz Święcickiego)^[4].

W latach 1954–1990 obszar Grunwaldu należał do dużej dzielnicy administracyjnej o takiej samej nazwie tj. Grunwald.

Zabudowa

Mieści się tu Park Manitiusa, Szpital Kliniczny im. Heliodora Święcickiego.

Nazwa dzielnicy mieszkaniowej przyjęła się po II wojnie światowej od ul. Grunwaldzkiej, która otrzymała swoją nazwę w 1919 r. dla upamiętnienia bitwy pod Grunwaldem^[5].

Zespół urbanistyczno-architektoniczny Grunwaldu (jednostka obszarowa nie włączając obszaru od ul. Szamotulskiej do ul. S. Przybyszewskiego) jest objęty ochroną i znajduje się w rejestrze zabytków^[6][7][8].

Zabytki:

• Willa Flora (ul. Grunwaldzka 3)
• Kamienica, ul. Grunwaldzka 7, 1897
• Kamienica, ul. Grunwaldzka 15, 1903
• Kamienica, ul. Grunwaldzka 23, 1900–1910

Oświata, sport, wspólnoty

Na Grunwaldzie funkcjonuje Wojskowy Klub Sportowy „Grunwald” Poznań, który posiada osiem sekcji sportowych.

Placówki oświatowe:

• Szkoła Podstawowa Nr 90 im. hr Władysława Zamoyskiego (ul. J. Chociszewskiego 56),
• Społeczna Szkoła Podstawowa i Społeczne Gimnazjum nr 1 im. św. Urszuli Ledóchowskiej (ul. Grunwaldzka 154)
• I Liceum Ogólnokształcące im. K. Marcinkowskiego (ul. Bukowska 16)
• II Liceum Ogólnokształcące im. Generałowej Zamoyskiej i Heleny Modrzejewskiej (ul. Matejki 8)

Kultura

• Teatr Strefa Ciszy (ul. Grunwaldzka 22)
• Kino Olimpia (mieściło się przy ul. Grunwaldzkiej 22, zlikwidowane w 2004 roku)
• Muzeum Policji (ul. Taborowa 22)
• Scena Robocza (ul. Grunwaldzka 22)

Wspólnoty religijne

Obszar Grunwaldu obejmuje pięć parafii:

• parafia rzymskokatolicka św. Wawrzyńca
• parafia rzymskokatolicka św. Michała Archanioła
• Parafia Ewangelicko-Augsburska w Poznaniu
• Kaplica I Zboru Chrześcijan Baptystów „Wspólnota Nowego Narodzenia”
• Cerkiew św. Mikołaja

Bezpieczeństwo

W dzielnicy znajduje się komenda miejska policji oraz Komisariat Policji „Poznań-Grunwald”^[9].

Zobacz też

• Grunwald (dzielnica Poznania 1954–1990)
• Abisynia
• Gospoda Targowa
• Przyroda

Przypisy

1. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. ws. wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
2. Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2017-09-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-22)].
3. Warstwy » Ewidencja Gruntów » Warstwy wczytane na terenie całego miasta » Obręby. [w:] System Informacji Przestrzennej [on-line]. ZGiKM GEOPOZ. [dostęp 2017-10-10].
4. Strona osiedla Św. Łazarz wraz z mapą.
5. Włodzimierz Łęcki, Piotr Maluśkiewicz, Poznań od A do Z – Leksykon krajoznawczy, wyd. Kurpisz, Poznań, 1998, s. 98, ISBN 83-87621-39-0.
6. Zespoły urbanistyczno-architektoniczne kolebki miasta, najstarszego przedmieścia i najstarszych dzielnic XIX-wiecznego Poznania z budynkami użyteczności publicznej, sakralnymi, założeniami parkowymi i willowymi, zabytkami architektury przemysłowej i kamienicami. – Nr rejestru A 239 z 6 października 1982.
7. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Poznania z 2008 r. (Załącznik graficzny do uchwały).
8. oprac. Biuro Miejskiego Konserwatora Zabytków w Poznaniu: Rejestr zabytków nieruchomych miasta Poznania. Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Poznaniu, 2016-08-31. [dostęp 2017-10-10].
9. Komisariaty podległe KMP. Komenda Miejska Policji w Poznaniu. [dostęp 2017-10-09].

Linki zewnętrzne

• Strona Spółdzielni Mieszkaniowej Grunwald