Gródek Szlachecki

Gródek Szlachecki – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie parczewskim, w gminie Siemień^[4][6].

Gródek Szlachecki

wieś
Wjazd od wschodu
Państwo	Polska
Województwo	lubelskie
Powiat	parczewski
Gmina	Siemień
Wysokość	140–160 m n.p.m.
Liczba ludności (2021)	501[1][2]
Strefa numeracyjna	83
Kod pocztowy	21-220[3]
Tablice rejestracyjne	LPA
SIMC	0019229[4]
Położenie na mapie gminy Siemień Gródek Szlachecki
Położenie na mapie Polski Gródek Szlachecki
Położenie na mapie województwa lubelskiego Gródek Szlachecki
Położenie na mapie powiatu parczewskiego Gródek Szlachecki
51°34′28″N 22°47′51″E[5]

Wieś stanowi sołectwo w gminie Siemień^[7]. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 541 mieszkańców^[8].

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Wojciecha w Tyśmienicy.

Historia

Fragment wsi

Za panowania Władysława Jagiełły teren, na którym znajduje się obecnie Gródek pokryty był puszczą. Tereny te były zabagnione, o słabych glebach, co nie sprzyjały osadnictwu. Ludzie zajmowali się wypalaniem lasów i zbieraniem węgla drzewnego – pierwszymi osadnikami byli prawdopodobnie bartnicy. W tym czasie istniał tylko Parczew i Ostrów Lubelski. Niedaleko przebiegała granica państwowa polsko-litewsko-ruska. Przez te tereny przemieszczali się Litwini, Rusini i Jaćwież. Zasadnicza zmiana sytuacji okolic Parczewa nastąpiła w latach 1385–1386. W pierwszej połowie XVI wieku, za panowania Zygmunta Starego zaczęły się pierwsze lokacje wsi. Tworzyło się starostwo w Parczewie. Ze starostwa tego wydzieliła się część ostrowska w skład, której wchodziła wieś Tyśmienica wspólnie z Gródkiem. Kolonizacja Gródka szła od strony Ostrowa. Istniały takie wsie jak: Tyśmienica, Babianka, Żabiniec, Gródek.

W 1559 r. Jan Tęczyński, starosta parczewski i wojewoda krakowski, zaczął osadzać wieś Wola Gródek, co oznaczało, że kmiecie w niej mieszkający byli zwolnieni przez pewien okres od płacenia podatków. W pierwszej lustracji województwa lubelskiego z 1565 roku jest podane, że od 5 lat paru kmieci mieszkających w Gródku płaciło podatki. W lustracji wymienione jest również, że mieszka tu 7 rodzin kmiecych gospodarujących na 3,5 łana ziemi. Nie zachował się dokument lokacyjny wsi, za rok powstania wsi można przyjąć 1560.

W 1565 roku właścicielem Gródka był Stanisław Tęczyński. Od lipca 1565 roku właścicielami byli Andrzej Gołuchowski i Elżbieta z Kulikowskich Gołuchowska. Według lustracji województwa lubelskiego z 1661 Gródek po potopie szwedzkim był bezludny, nie było tu stawu, karczmy, folusza, młyna.

W 1683 roku w Gródku były 3 dymy (gospodarstwa) i 1 komornik z ogrodem. W latach 1704–1716 Gródek pustoszyły wojska, najpierw saskie, potem polskie, zbierające kontrybucje i grabiące wsie. Po roku 1874 car rosyjski podzielił Gródek na 2 części: Gródek Królewski i Gródek Szlachecki.

W 1898 roku wybudowano koło Gródka torowiska i stację kolejową. Od 1919 zaczęła działać w Gródku szkoła z 1 nauczycielem. W 1927 na potrzeby szkoły zakupiono drewniany budynek z Tyśmienicy, który został zniszczony podczas II wojny światowej.

W latach 1954–1968 wieś należała do gromady Tyśmienica, po jej zniesieniu należała i była siedzibą władz gromady Gródek. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bialskopodlaskiego. 21 grudnia 1998 roku wieś Gródek i kolonię Gródek Szlachecki połączono, tworząc wieś Gródek Szlachecki^[9].

Stan obecny

W miejscowości znajduje się szkoła podstawowa^[10].

Działają zespoły ludowo-śpiewacze: Alebabki i Kamelia. Inicjatorami powstania zespołu Alebabki byli radni Rady Gminy Siemień – Maria Łukaszek oraz Janusz Wójcik. Zespół istnieje od stycznia 2008^[11].

Zobacz też

• Gródek Rządowy
• Gródek nad Dunajcem
• Gródek-Dwór
• Gródek-Kolonia