Floks

Floks, płomyk (Phlox) – rodzaj roślin należący do rodziny wielosiłowatych (Polemoniaceae). Należy do niego około 70 gatunków^[4]. Występują one głównie w Ameryce Północnej^[5], na obszarze od Meksyku na północ^[4]. Jeden gatunek ma zasięg obejmujący Rosyjski Daleki Wschód i Syberię^[6]. Rośliny te zasiedlają wilgotne łąki, widne lasy i tereny skaliste w górach^[6]. W Polsce przedstawiciele rodzaju nie występują w środowisku naturalnym, kilka gatunków jest uprawianych jako rośliny ozdobne, przy czym niektóre sporadycznie dziczeją (efemerofity). Nazwa pochodzi od łacińskiego słowa phlox = płomień i nawiązuje do jaskrawo wybarwionych kwiatów tych roślin.

Floks

Morfologia (floks Drummonda)
Systematyka[1][2]
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	wrzosowce
Rodzina	wielosiłowate
Rodzaj	floks
Nazwa systematyczna
Phlox L. Sp. Pl. 151. 1753[3]
Typ nomenklatoryczny
Phlox glaberrima L.[3]
Synonimy
Armeria O. Kuntze Fonna Adanson Lychnidea J. Hill[3]

Floks wiechowaty

Floks szydlasty

Morfologia

Floks Drummonda

Floks plamisty

Pokrój

Rośliny zielne wieloletnie (czasem drewniejące u nasady^[7]) i jednoroczne o pędach prosto wzniesionych osiągających do 1 m wysokości, rzadziej o pędach płożących^[6].

Liście

Naprzeciwległe (tylko najwyższe czasem skrętoległe^[7]), siedzące lub krótkoogonkowe^[7], pojedyncze, całobrzegie, od równowąskich po okrągławe^[6].

Kwiaty

Pięciokrotne, promieniste, skupione w szczytowych kwiatostanach (wierzchotki, wiechy, główki), rzadko pojedyncze^[7]. Kielich dzwonkowaty lub rurkowaty, złożony z 5 działek zrośniętych u nasady, zwykle z wydatnym nerwem środkowym. Płatków korony jest 5 o barwie białej, żółtawej, różowej, czerwonej, fioletowej, niebieskiej. Szczyt płatków jest zaokrąglony lub wcięty, a ich nasady są zrośnięte w długą i cienką rurkę. Pręcików jest 5, nierównej długości, ukryte są w rurce korony. Zalążnia górna, z 3 owocolistków, z jedną szyjką słupka^[6].

Owoce

Kulistawa^[6] lub jajowata^[7] torebka zawierająca w każdej z trzech komór od pojedynczego do kilku nasion^[6].

Systematyka

Rodzaj należy do podrodziny Polemonioideae z rodziny wielosiłowatych Polemoniaceae. W obrębie rodzaju gatunki dzielone są na trzy sekcje: Divaricatae, Phlox i Pulvinatae^[8].

Wykaz gatunków^[4]

• Phlox aculeata A.Nelson
• Phlox adsurgens Torr. ex A.Gray – floks wzniesiony
• Phlox albomarginata M.E.Jones
• Phlox alyssifolia Greene
• Phlox amabilis Brand
• Phlox amoena Sims
• Phlox amplifolia Britton
• Phlox andicola (Britton) E.E.Nelson
• Phlox × arendsii H.B.May – floks Arendsa
• Phlox austromontana Coville
• Phlox bifida L.C.Beck – floks dwudzielny
• Phlox buckleyi Wherry
• Phlox caespitosa Nutt. – floks darniowy
• Phlox carolina L. – floks karoliński
• Phlox caryophylla Wherry
• Phlox cluteana A.Nelson
• Phlox colubrina Wherry & Constance
• Phlox condensata (A.Gray) E.E.Nelson
• Phlox cuspidata Scheele
• Phlox diffusa Benth.
• Phlox dispersa Sharsm.
• Phlox divaricata L. – floks kanadyjski
• Phlox dolichantha A.Gray
• Phlox douglasii Hook. – floks Douglasa
• Phlox drummondii Hook. – floks Drummonda
• Phlox floridana Benth.
• Phlox glaberrima L.
• Phlox glabriflora (Brand) Whitehouse
• Phlox gladiformis (M.E.Jones) E.E.Nelson
• Phlox × glutinosa Buckley
• Phlox griseola Wherry
• Phlox hendersonii (E.E.Nelson) Cronquist
• Phlox hirsuta E.E.Nelson
• Phlox hoodii Richardson
• Phlox idahonis Wherry
• Phlox kelseyi Britton
• Phlox longifolia Nutt.
• Phlox maculata L. – floks plamisty
• Phlox mesoleuca Greene
• Phlox mexicana Wherry
• Phlox missoulensis Wherry
• Phlox mollis Wherry
• Phlox multiflora A.Nelson
• Phlox nana Nutt. – floks niski
• Phlox nivalis G.Lodd. ex Sweet
• Phlox oklahomensis Wherry
• Phlox opalensis Dorn
• Phlox ovata L. – floks owalny
• Phlox paniculata L. – floks wiechowaty
• Phlox pattersonii Prather
• Phlox peckii Wherry
• Phlox pilosa L.
• Phlox pulchra (Wherry) Wherry
• Phlox pulvinata (Wherry) Cronquist
• Phlox pungens Dorn
• Phlox × pyramidalis Sm.
• Phlox richardsonii Hook.
• Phlox rigida Benth.
• Phlox roemeriana Scheele
• Phlox sibirica L.
• Phlox solivaga Mayfield & Darrach
• Phlox speciosa Pursh
• Phlox stolonifera Sims – floks rozłogowy
• Phlox subulata L. – floks szydlasty
• Phlox tenuifolia E.E.Nelson
• Phlox triovulata Thurb. ex Torr.
• Phlox variabilis Brand
• Phlox vermejoensis B.S.Legler
• Phlox viridis E.E.Nelson
• Phlox viscida E.E.Nelson
• Phlox woodhousei (A.Gray) E.E.Nelson

Zastosowanie

Dzięki walorom ozdobnym swoich kwiatów wiele gatunków jest uprawianych jako rośliny ozdobne.

Gatunki uprawiane^{[9][10][11][12][13]}

• floks Arendsa, płomyk Arendsa (Phlox arendsii hort.)
• floks Douglasa, płomyk Douglasa (Phlox douglasii Hook.)
• floks Drummonda, płomyk Drummonda (Phlox drummondii Hook.)
• floks kanadyjski, płomyk kanadyjski (Phlox divaricata L.)
• floks karoliński, płomyk karoliński (Phlox carolina L.)
• floks plamisty, płomyk plamisty (Phlox maculata L.)
• floks rozłogowy, płomyk rozłogowy (Phlox stolonifera Sims)
• floks szydlasty, płomyk szydlasty (Phlox subulata L., syn. P. setacea L.)
• floks śnieżny, płomyk śnieżny (Phlox covillei E. Nelson)
• floks wiechowaty, płomyk wiechowaty (Phlox paniculata L.)