Figowiec pagodowy (Ficus religiosa) – gatunek roślin z rodziny morwowatych (Moraceae). Pochodzi z tropikalnych obszarów Azji (Bangladesz, Indie, Nepal, Pakistan, Indochiny)[4].
Jest szybko rosnącym drzewem z korzeniami powietrznymi, może osiągnąć wysokość do 30 metrów. W porównaniu do innych gatunków figowca ma bardzo miękkie liście. Podobne są kształtem do liści topoli. Uprawiany jako roślina doniczkowa figowiec pagodowy jest wyjątkowo podatny na zarażenie przędziorkiem owocowcem. Pochodzi z Półwyspu Indyjskiego i Sri Lanki.
Literatura wedyjska uznaje to drzewo jako jadźńawrykszas, czyli za jeden z jedenastu gatunków drzew indyjskich, odpowiednich do wyrobu przyrządów stosowanych w trakcie ceremonii ogniowych jadźńa[7].
Drzewo arasu (pipal) powiązane jest też z kultem Narajana, Dźanardany i pitrów[8]. Drzewa te są obiektami kultu i intencjonalnych okrążeń zwanych w hinduizmie aswattanarajanapradakszina przez pragnących potomstwa hindusów[9].
Na trasie religijnej pielgrzymki hinduistycznej pańćakrośi wokół Varanasi, stare drzewo Ficus religiosa o znaczeniu kultowym znajduje się w obrębie murów świątyni Bhimaćandi Dewi w miejscowości Bhimachandi. Jest poświęcone bogowi Śiwie[10].
Drzewo Ficus religiosa jest siedzibą bogini o imieniu Dasamata. W dni jej świąt kobiety miejskie, wiejskie jak i pochodzenia plemiennego gromadzą się przy takich drzewach, by odprawiać kolejno ceremonie pudźi[11]. Celem jest zapewnienie pomyślności mężowi i braciom a w dalszej kolejności całej rodzinie[12].
Nagardżuna tantryk, mistrz buddyzmu Diamentowej Drogi żyjący w VIII w n.e., wielbiąc przez 12 lat jakszini zamieszkującą drzewo figowca, zyskał objawienie wiedzy o alchemii i nieśmiertelności[13].
Michael A.M.A.RuggieroMichael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI:10.1371/journal.pone.0119248, PMID:25923521, PMCID:PMC4418965 [dostęp 2020-02-20](ang.).
The hypaethral temples. W:K.RSrinivasan:Temple of South India.Wyd.9.New Delhi:National Book Trust,2008,s.9,seria:India – The Land and the People. ISBN978-81-237-2251-1.(ang.).
The hypaethral temples. W:K.RSrinivasan:Temple of South India.Wyd.9.New Delhi:National Book Trust,2008,s.7,seria:India – The Land and the People. ISBN978-81-237-2251-1.(ang.).
MateuszWierciński:Religijne funkcje kobiet w społecznościach plemiennych Indii i w hinduizmie popularnym. W:Boginie, prządki, wiedźmy i tancerki. Wizerunki kobiety w kulturze Indii.Marzenna Jakubczak (red.).Wyd.1.Kraków:Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSITAS,2005,s.83. ISBN83-242-0485-7.
MateuszWierciński:Religijne funkcje kobiet w społecznościach plemiennych Indii i w hinduizmie popularnym. W:Boginie, prządki, wiedźmy i tancerki. Wizerunki kobiety w kulturze Indii.Marzenna Jakubczak (red.).Wyd.1.Kraków:Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSITAS,2005,s.84. ISBN83-242-0485-7.
