Elephantulini

Elephantulini – monotypowe plemię ssaków z podrodziny Macroscelidinae w obrębie rodziny ryjkonosowatych (Macroscelididae).

Elephantulini
Dumbacher, Carlen & Rathbun, 2016[1]
Przedstawiciel plemienia – ryjoskoczek zaroślowy (E. intufi)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	ryjkonosowe
Rodzina	ryjkonosowate
Podrodzina	Macroscelidinae
Plemię	Elephantulini
Typ nomenklatoryczny
Plemię: Elephantulus O. Thomas & Schwann, 1906 Rodzaj:Macroscelides rupestris A. Smith, 1831
Synonimy
Rodzaju: Nasilio O. Thomas & Schwann, 1906[2] Elephantomys Broom, 1937[3]
Rodzaj i gatunki
Elephantulus O. Thomas & Schwann, 1906[2] – ryjoskoczek[4] 10 gatunków (w tym 2 wymarłe) – zobacz opis w tekście

Zasięg występowania

Plemię obejmuje gatunki występujące w środkowej, zachodniej i południowej Afryce^[5][6].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 94–148 mm, długość ogona 86–162 mm, długość ucha 19–36 mm, długość tylnej stopy 27–42 mm; masa ciała 31–83 g^[7][8]. Wzór zębowy: I ${\displaystyle {\tfrac {3}{3}}}$ C ${\displaystyle {\tfrac {1}{1}}}$ P ${\displaystyle {\tfrac {4}{4}}}$ M ${\displaystyle {\tfrac {2}{2}}}$ (x2) = 40^[7].

Systematyka

Rodzaj zdefiniowali w 1906 roku brytyjscy zoolodzy Oldfield Thomas i Harold Schwann na łamach Proceedings of the Zoological Society of London^[2]. Na gatunek typowy wyznaczono w ramach oryginalnego oznaczenia ryjoskoczka skalnego (E. rupestris)

Etymologia

• Elephantulus: gr. ελεφας elephas, ελεφαντος elephantos „słoń”^[9]; łac. przyrostek zdrabniający -ulus^[10].
• Nasilio: zdrobnienie łac. nasus „nos”^[11]. Gatunek typowy: Macroscelides brachyrynchus A. Smith, 1836.
• Elephantomys: gr. ελεφας elephas, ελεφαντος elephantos „słoń”^[9]; μυς mus, μυος muos „mysz”^[12]. Gatunek typowy: †Elephantomys langi Broom, 1937 (= †Elephantulus broomi Corbet & Hanks, 1968).

Podział systematyczny

Do plemienia należy jeden rodzaj z następującymi występującymi współcześnie gatunki^{[13][8][5][4]}:

• Elephantulus fuscipes (O. Thomas, 1894) – ryjoskoczek ciemnostopy
• Elephantulus brachyrhynchus (A. Smith, 1834) – ryjoskoczek krótkonosy
• Elephantulus fuscus (W. Peters, 1852) – ryjoskoczek ciemny
• Elephantulus intufi (A. Smith, 1836) – ryjoskoczek zaroślowy
• Elephantulus rupestris (A. Smith, 1831) – ryjoskoczek skalny
• Elephantulus myurus O. Thomas & Schwann, 1906 – ryjoskoczek zuluski
• Elephantulus edwardii (A. Smith, 1839) – ryjoskoczek przylądkowy
• Elephantulus pilicaudus Smit, 2008 – ryjoskoczek włochatoogonowy

Opisano również gatunki wymarłe z plejstocenu dzisiejszej Południowej Afryki:

• Elephantulus antiquus Broom, 1948^[14]
• Elephantulus broomi Corbet & Hanks, 1968^[15]

Przypisy

1. J.P. Dumbacher, E.J. Carlen & G.B. Rathbun. Petrosaltator gen. Nov., a new genus replacement for the North African sengi Elephantulus rozeti (Macroscelidea; Macroscelididae). „Zootaxa”. 4136 (3), s. 576, 2016. DOI: 10.11646/zootaxa.4136.3.8. (ang.).
2. O. Thomas & H. Schwann. [On mammals collected by Mr. C. H. B, Grant in the Zoutpansberg District of the Transvaal, and presented to the National Collection by Mr. C. D. Rudd]. „Abstract of the Proceedings of the Zoological Society of London”. 33, s. 10, 1906. (ang.).
3. R. Broom. On some new pleistocene mammals fromlimestone caves of the Transvaal. „South African Journal of Science”. 33, s. 758, 1937. (ang.).
4. Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 21. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
5. C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 114. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
6. D.E. Wilson & D.M. Reeder (red.): Genus Elephantulus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-10-30].
7. S. Heritage: Family Macroscelididae (Sengis). W: R.A. Mittermeier & D.E. Wilson (red.): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 8: Insectivores, Sloths and Colugos. Barcelona: Lynx Edicions, 2018, s. 231–234. ISBN 978-84-16728-08-4. (ang.).
8. Class Mammalia. W: Lynx Nature Books (A. Monadjem (przedmowa) & C.J. Burgin (wstęp)): All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 75. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
9. Jaeger 1944 ↓, s. 104.
10. Jaeger 1944 ↓, s. 546.
11. Jaeger 1944 ↓, s. 143.
12. Jaeger 1944 ↓, s. 141.
13. N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-08-20]. (ang.).
14. R. Broom. Some South African Pliocene and Pleistocene mammals. „Annals of the Transvaal Museum”. 21 (1), s. 5, 1948. (ang.).
15. G.B. Corbet & J. Hanks. A revision of the elephant-shrews, family Macroscelididae. „Bulletin of the British Museum (Natural History) Zoology”. 16 (2), s. 54, 1968. (ang.).

Bibliografia

• Edmund C.E.C. Jaeger Edmund C.E.C., Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 1-256, OCLC 637083062 (ang.).