Loading AI tools
filozofia, ideologia i ruch społeczny dotyczący dobrostanu środowiska naturalnego Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ekologizm lub Enwiromentalizm[2] (ang. Environmentalism) – kierunek filozoficzny ukształtowany w drugiej połowie XX wieku[3]. Stanowi rozwinięcie humanizmu o nowe przyrodnicze sumienie człowieka. Zajmuje się problemami ochrony środowiska oraz miejscem człowieka w świecie przyrody. Bada wzajemne zależności między człowiekiem a przyrodą oraz ich wpływ na jakości życia ludzi. Zajmuje się też perspektywą przeżycia populacji ludzi[potrzebny przypis]. Także ogólna nazwa teorii, które zakładają, że kształtowanie się osobowości dokonuje się przede wszystkim pod wpływem środowiska, w tym szczególnie geograficznego[4].
Ruch ekologiczny (termin, który czasami obejmuje ruchy konserwatorskie i zielone) jest zróżnicowanym ruchem społecznym, politycznym i naukowym. Działa na rzecz ochrony środowiska i racjonalnego korzystania z zasobów naturalnych, aby zapewnić odpowiednią jakość życia (zdrowe powietrze, żywność, czysta woda) i prawidłowy jego rozwój na Ziemi[5]. Chociaż ruch ten jest reprezentowany przez różnorodne organizacje to, ze względu na włączenie tematyki ochrony środowiska do programu nauczania[6], ruch ekologiczny ma młodszą grupę demograficzną niż jest to powszechne w przypadku innych ruchów społecznych.
Enwiromentalizm jako ruch zajmuje się szeroko pojętymi kwestiami opresji instytucjonalnej, w tym między innymi: wykorzystywaniem ekosystemów i zasobów naturalnych do generowania odpadów, wyrzucaniem odpadów do społeczności będących w gorszej sytuacji, zanieczyszczeniem powietrza, zanieczyszczeniem wody, słabą infrastrukturą, narażeniem życia organicznego na toksyny, monokulturą, dążeniem do przeciwdziałania polietylenowi (ruch jhola) i różnymi innymi kwestiami. Ze względu na te podziały, ruch ekologiczny można podzielić na następujące główne obszary: nauka o środowisku, aktywizm ekologiczny, rzecznictwo ekologiczne i sprawiedliwość ekologiczna[7].
Ekologizm wolnorynkowy to teoria, według której wolny rynek, prawa własności i prawo deliktów zapewniają najlepsze narzędzia do ochrony zdrowia i zrównoważonego rozwoju środowiska. Teoria ta zakłada, że zarządzanie środowiskiem jest czymś naturalnym, podobnie jak pozbywanie się sprawców zanieczyszczeń i innych agresorów poprzez pozwy indywidualne i zbiorowe[8].
Ruch klimatyczny to międzynarodowy ruch społeczny skupiający się na wywieraniu nacisku na rządy i przemysł w celu podjęcia działań (zwanych również „akcjami klimatycznymi”) dotyczących przyczyn i skutków zmian klimatycznych.
Wybrane międzynarodowe organizacje ekologiczne:
Najstarszą organizacją ekologiczną w Polsce jest Liga Ochrony Przyrody, która powstała 9 stycznia 1928[9].
![Thumb](#/media/Plik:Bundesarchiv_Bild_183-1990-1025-019,_Ronneburg,_"Robin_Wood",_Blockade_der_Mülldeponie.jpg)
.jpg)
Działacz ekologiczny to osoba, która utożsamia się z walką o ochronę środowiska wraz z żyjącymi tam ludźmi i zwierzętami. Do znanych działaczy ekologicznych można zaliczyć[10]:
Działania aktywistów ekologicznych spotykają się czasami ze znaczącą opozycją[11]. Co roku mordowanych jest na całym świecie ponad 100 działaczy na rzecz ochrony środowiska[12]. Niektóre z ostatnich ofiar śmiertelnych odnotowano w Brazylii, gdzie aktywiści walczą z wycinką lasów deszczowych Amazonii[13]. W 2014 r. zamordowano 116 aktywistów ekologicznych[14], i 185 w 2015 roku[12]. Ponad 200 aktywistów ekologicznych zostało zamordowanych na całym świecie w okresie od 2016 roku do początku 2018 roku[15]. Global Witness twierdzi, że w sumie w latach 2012-2022 zabitych zostało 1910 aktywistów, co odpowiada jednemu morderstwu co dwa dni. Według raportu 88 procent wszystkich zabójstw zarejestrowano w Ameryce Łacińskiej[16][17].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
