Dyzopiramid

Dyzopiramid, dizopiramid (łac. disopyramidum) – wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny, stosowany jako lek klasy IA leków przeciwarytmicznych. Działa depresyjnie na mięsień sercowy oraz układ bodźcotwórczo-przewodzący. Pod względem właściwości farmakologicznych podobny do chinidyny i prokainamidu. Zwalnia depolaryzację diastoliczną. Blokując kanał sodowy, wydłuża okres repolaryzacji i refrakcji w przedsionkach i komorach, osłabia kurczliwość mięśnia sercowego. Nie działa na receptory adrenergiczne. Wywiera silne działanie cholinolityczne.

Dyzopiramid

Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) (2RS)-4-[bis(1-metyloetylo)amino]-2-fenylo-2-(pirydyn-2-ylo)butanamid Inne nazwy i oznaczenia farm. łac. disopyramidum, Dysopyramidi phosphas (fosforan dyzopiramidu) inne dizopiramid, disopiramid
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C21H29N3O
Masa molowa	339,47 g/mol
Wygląd	biały lub prawie biały proszek[1]
Identyfikacja
Numer CAS	3737-09-5 54687-36-4 (·HCl) 74427-45-5 (racemat) 74464-83-8 (izomer R) 74464-84-9 (izomer S)
PubChem	3114
DrugBank	DB00280
SMILES CC(C)N(CCC(C1=CC=CC=C1)(C2=CC=CC=N2)C(=O)N)C(C)C
InChI InChI=1S/C21H29N3O/c1-16(2)24(17(3)4)15-13-21(20(22)25,18-10-6-5-7-11-18)19-12-8-9-14-23-19/h5-12,14,16-17H,13,15H2,1-4H3,(H2,22,25) InChIKey UVTNFZQICZKOEM-UHFFFAOYSA-N
Właściwości Rozpuszczalność w wodzie 44,9 mg/l[2] w innych rozpuszczalnikach rozpuszczalny w etanolu, dobrze w dichlorometanie[1] Temperatura topnienia 94,5–95 °C[2] logP 2,58[2]
Niebezpieczeństwa Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2024-09-05] Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Na podstawie podanego źródła[3] Uwaga Zwroty H H302, H361fd Zwroty P P202, P264, P280, P301+P312, P308+P313, P405 Numer RTECS UR8432000 Dawka śmiertelna LD50 333 mg/kg (szczur, drogą pokarmową)[3]
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC	C01BA03
Farmakokinetyka Działanie przeciwarytmiczne Okres półtrwania 4–10 h Wiązanie z białkami osocza i tkanek 50–65% Metabolizm wątrobowy Wydalanie z moczem
Uwagi terapeutyczne Drogi podawania doustnie

Farmakokinetyka

Lek wchłania się w 70–80% z przewodu pokarmowego, osiągając maksymalne stężenie w osoczu krwi po 2–3 godzinach. Wiązanie z białkami zależy od stężenia leku w osoczu; waha się ono od 60% do 80%. Biologiczny okres półtrwania wynosi 6–8 godzin. Metabolizm dyzopiramidu przebiega w wątrobie. Wydalanie następuje przez nerki.

Wskazania

• nadkomorowe zaburzenia rytmu
• przedwczesne skurcze komorowe
• komorowe zaburzenia rytmu
• kardiomiopatia przerostowa
• migotanie przedsionków i częstoskurcz komorowy
• omdlenia wazowagalne

Przeciwwskazania

• nadwrażliwość na lek
• zespół Wolffa-Parkinsona-White’a
• blok przedsionkowo-komorowy II i IIIº
• blok odnogi pęczka Hisa
• niewydolność krążenia
• wstrząs kardiogenny
• miastenia
• hipokalemia
• jaskra
• przerost gruczołu krokowego
• wrodzone wydłużenie odstępu QT

Działania niepożądane

Ze względu na działanie cholinolityczne dyzopiramid może wywołać działania niepożądane:

• suchość w jamie ustnej
• zaburzenia akomodacji
• zaburzenia żołądkowo-jelitowe
• trudności w oddawaniu moczu

Ponadto mogą wystąpić:

• żółtaczka cholestatyczna
• hipotensja
• hipoglikemia
• różnego rodzaju dysrytmie
• nasilenie niewydolności krążenia
• zmniejszenie kurczliwości serca
• spadek ciśnienia tętniczego krwi
• zmniejszenie stężenia glukozy
• bóle i zawroty głowy
• ostre psychozy

Objawy ustępują po odstawieniu leku.

Preparaty

• Disocor – kapsułki 0,1 g
• Rythmodan – kapsułki 0,1 g

Dawkowanie

Dawki dobiera się indywidualnie pod nadzorem kardiologicznym, przy jednoczesnej kontroli EKG i ciśnienia tętniczego. Doustnie, zazwyczaj 300–600 mg na dobę w 2–4 dawkach podzielonych. U pacjentów w podeszłym wieku zaleca się ostrożne dobieranie dawki.

Wskazane jest monitorowanie stężenia leku we krwi. Zalecane dawki terapeutyczne to 2–5 µg/ml; dawka powyżej 9 µg/ml jest toksyczna^[4].

Uwagi

Nie stosować w ciąży i okresie karmienia piersią. Podczas przyjmowania leku należy przeprowadzać kontrolne badania EKG, gdyż poszerzenie zespołu QRS lub wydłużenie odstępu QT jest wskazaniem do zmniejszenia dawki, bądź zaprzestania podawania leku do czasu normalizacji obrazu EKG.

Leczenie w okresie po zawale mięśnia sercowego należy ograniczyć do przypadków zagrażających życiu niemiarowości pochodzenia komorowego, ponieważ stwierdzono występowanie zwiększenie śmiertelności i nie zakończonych zgonem poważnych zaburzeń rytmu.

Podczas leczenia może wystąpić upośledzenie zdolności do prowadzenia pojazdów i obsługi maszyn.

Przypisy

1. Farmakopea Polska VIII, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2008, s. 3491, ISBN 978-83-88157-53-0.
2. Disopyramide, [w:] DrugBank [online], University of Alberta, DB00280 [dostęp 2024-09-05] (ang.).
3. Disopyramide [online], karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich, 18 stycznia 2023, numer katalogowy: D2920000 [dostęp 2024-09-05]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
4. BogdanB. Solnica BogdanB., Badania laboratoryjne. Wartości referencyjne 2010, Kraków: Medycyna Praktyczna, 2010, ISBN 978-83-7430-267-8, OCLC 751005199. Brak numerów stron w książce

Bibliografia

• Indeks leków Medycyny Praktycznej, MartaM. Belowa (red.), Kraków: Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, 2004, ISBN 83-89015-70-6, OCLC 830673084. Brak numerów stron w książce

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.