Dysocjanty

Dysocjanty – grupa substancji psychoaktywnych, których działanie polega głównie na redukowaniu lub blokowaniu (często w sensie fizycznym) sygnałów z mózgu do „świadomości”^[1][2].

Deprywacja sensoryczna i dysocjacja mogą ułatwić wgląd w swoją osobowość. Uczucie śnienia na jawie i halucynacje sprawiają, że dysocjanty odczuwalnie przypominają psychodeliki^[3]. Zasadniczo można osiągnąć bardzo podobne stany tymi dwiema kontrastującymi metodami − poprzez dysocjanty i psychodeliki – jednak „wydźwięk” doświadczenia, korzyści i ryzyko różnią się bardzo znacznie.

Najlepszymi przykładami dysocjantów są fencyklidyna, ketamina i dekstrometorfan^[1]. Warto tu też wymienić podtlenek azotu (gaz rozśmieszający), szałwię wieszczą^[1] oraz muscymol.

Wiele dysocjantów wykazuje też depresyjne działanie na ośrodkowy układ nerwowy, co sprawia, że używanie ich niesie podobne ryzyko jak w przypadku opioidów, włączając w to skrajną bradykardię, mogącą prowadzić do śmierci (zwłaszcza przy użyciu bardzo dużych dawek)^[3].

Efekty działania dysocjantów są opisywane jako depersonalizacja, analgezja, odrealnienie oraz uczucie śnienia na jawie^[1][2].

Farmakologiczny podział dysocjantów

Antagonisty receptora NMDA

• dekstrometorfan
• dekstrorfan
• ibogaina
• fencyklidyna
• ketamina
• podtlenek azotu
• ksenon

Agonisty receptora opioidowego κ

• salwinoryna A
• ibogaina
• pentazocyna

Agonisty receptora σ

• narkotyna

Zobacz też

• delirianty