Dołubowo

Dołubowo – wieś w Polsce, położona w województwie podlaskim, w powiecie siemiatyckim, w gminie Dziadkowice^[6][4].

Dołubowo

wieś
Dworek w Dołubowie
Państwo	Polska
Województwo	podlaskie
Powiat	siemiatycki
Gmina	Dziadkowice
Liczba ludności (2011)	349[1][2]
Strefa numeracyjna	85
Kod pocztowy	17-306[3]
Tablice rejestracyjne	BSI
SIMC	0028205[4]
Położenie na mapie gminy Dziadkowice Dołubowo
Położenie na mapie Polski Dołubowo
Położenie na mapie województwa podlaskiego Dołubowo
Położenie na mapie powiatu siemiatyckiego Dołubowo
52°36′43″N 22°52′30″E[5]

Miejscowość jest siedzibą rzymskokatolickiej Parafii Świętych Apostołów Piotra i Pawła w dekanacie Brańsk. Prawosławni mieszkańcy wsi należą do parafii Opieki Matki Bożej w Czarnej Cerkiewnej.

W latach 1952–1954 miejscowość była siedzibą gminy Dołubowo. W latach 1954–1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady Dołubowo, po jej zniesieniu w gromadzie Czarna Średnia. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.

Części wsi

Integralne części wsi Dołubowo^[6][4]

SIMC	Nazwa	Rodzaj
0028211	Zakościele	część wsi

Historia

• 31 października 1465 r., sędzia brański Wit Łyczko ufundował kościół pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny Miłosierdzia oraz śś. Piotra i Pawła^[7].
• Połowa XV wieku. – wieś założona przez rodzinę Łyczków-Dołubowskich, którzy postawili tu dwór.
• 1465 - zbudowano kościół.
• 2. połowa XVII wieku - własność Arnolda Łaguny, który zamierzał założyć tu miasto.
• XVIII wiek - własność Orzeszków, potem Markowskich i Karwowskich (za sprawą zamążpójścia córek Orzeszków).
• 2. połowa XIX wieku - w posiadaniu Pieńkowskich.
• 1907 - sprzedane Stanisławowi Jakubowi Łowickiemu.
• W latach 20. XX wieku powstał w Dołubowie cmentarz wojenny, gdzie pogrzebano nieznanych polskich żołnierzy poległych w 1920. Liczba pochowanych osób jest nieznana. W centralnej części cmentarza umieszczono krzyż i kamień z napisem: 'TU LEŻĄ ŻOŁNIERZE POLSCY POLEGLI ZA OJCZYZNĘ W 1920 R.'
• W latach 1939–1945 nieopodal Dołubowa funkcjonowało lotnisko wojskowe, wykorzystywane na przemian przez radzieckie i niemieckie lotnictwo.^{[potrzebny przypis]}

Dwór w Dołubowie

Pierwszy dwór w Dołubowie powstał w XV wieku. W 1661 roku właścicielem majątku został towarzysz pancerny Arnolf Łaguna. W II połowie XIX w. całe Dołubowo stało się własnością Jana Pieńkowskiego. W istniejącym ówcześnie dworze urodził się znany pod koniec XIX wieku malarz Ignacy Pieńkowski. W 1907 r. liczący 668 ha majątek Dołubowo od Saturnina Klemensa Pieńkowskiego kupił Stanisław Łowicki, który w 1912 r. wzniósł tu istniejący do dzisiaj drewniany dwór. Był on wraz z żoną Marią z Czarkowskich właścicielem Dołubowa do 1939 roku. Ich synowie Stanisław junior i Władysław służyli we wrześniu 1939 r. w 42. Pułku Piechoty w Białymstoku, a następnie zostali wzięci do niewoli przez Sowietów i osadzeni w obozie jenieckim w Kozielsku, skąd trafili później do Katynia, gdzie zostali zamordowani w kwietniu 1940 r. W 1944 r. majątek rozparcelowano, przy czym część zabudowań przypadła dawnej służbie dworskiej. Część ozdobną ogrodu wraz z dworem przekazano szkole podstawowej działającej we dworze jeszcze w 1995 roku. Dwór jest wpisany do rejestru zabytków pod numerem 629 z 30.12.1986 roku, a otaczający go park z 2 poł. XIX, pod nr rej.:402 z 2.08.1977^[8].

Inne zabytki

• zespół kościoła parafialnego, nr rej.:A-46 z 14.10.1994;
  • kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła, 1901-1904
  • kostnica, 1905
  • cmentarz kościelny
  • ogrodzenie z bramą i bramkami, 1905

Zobacz też

• Parafia Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Dołubowie

Przypisy

1. Wieś Dołubowo w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-12-21], liczba ludności na podstawie danych GUS.
2. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 230 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
4. GUS. Rejestr TERYT
5. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 25535
6. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
7. Romaniuk Z., Z dziejów sądownictwa szlacheckiego ziemi bielskiej od XV do poł. XVI w. [w:] Białostocczyzna, nr 3, 1995, s. 58-59
8. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podlaskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024.

Linki zewnętrzne

• Dołubów, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 10.
• Dołubów, Dołubowo, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 427.