Dnieprzańska Flotylla Wojenna

Dnieprzańska Flotylla Wojenna^[1][2] (ros. Днепровская военная флотилия) – radziecka flotylla rzeczna operująca na Dnieprze i jego dopływach podczas wojny domowej w Rosji oraz II wojny światowej. Istniała z przerwami w latach 1919–1920, 1930–1940, 1943–1945.

Dnieprzańska Flotylla Wojenna

Днепровская военная флотилия

Historia
Państwo	ZSRR
Sformowanie	1919, 1931, 1943
Rozformowanie	1920, 1940, 1945
Nazwa wyróżniająca	Dnieprzańska
Dowódcy
Ostatni	kontradm. Wissarion W. Grigorjew
Działania zbrojne
wojna domowa w Rosji wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa
Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych	flotylla rzeczna
Formacja	Marynarka Wojenna ZSRR
Podległość	Ludowy Komisariat Marynarki Wojennej ZSRR
Odznaczenia

Przed II wojną światową

Flotylla dnieprzańska została sformowana w sierpniu 1919 roku z samodzielnych oddziałów okrętów rzecznych w składzie około 30 jednostek. Flotylla walczyła z oddziałami Armii Ochotniczej i oddziałami Armii Czynnej Ukraińskiej Republiki Ludowej oraz w wojnie polsko-bolszewickiej^[3]. W grudniu 1920 roku została formalnie rozformowana^[4]. 27 czerwca 1931 roku flotylla została reaktywowana^[4]. Jej zadaniem była walka z polską Flotyllą Pińską. W 1939 roku liczyła 120 okrętów i kutrów, w tym 7 monitorów („Udarnyj” i 6 typu SB-37^[5]). Od 17 do 28 września 1939 brała udział w napaści na Polskę^[6].

17 lipca 1940 roku została przeformowana we Flotyllę Pińską (złożoną w dużej mierze z polskich zdobycznych okrętów), a 5 monitorów przeszło w skład Flotylli Dunajskiej^[5].

II wojna światowa

W czasie II wojny światowej wraz z dojściem Armii Czerwonej do rzeki Dniepr, Flotylla została ponownie sformowana z dniem 14 września 1943 roku na bazie Flotylli Wołżańskiej. Prowadziła bojowe działania od 20 października 1943 roku do wiosny działając na rzekach: Dniepr, Berezyna, Prypeć, Bug, Wisła, Odra, Sprewa. Razem z wojskami lądowymi brała udział w walkach na Ukrainie, Białorusi, w Polsce oraz w Niemczech. Okręty zabezpieczały flanki wojsk oraz forsowanie rzek, wysadzały desanty, niszczyły przybrzeżne ogniowe punkty i forty przeciwnika, przewoziły wojska i ładunki wojskowe. Wykonując po wodnych drogach Polski i Niemiec trudny 500-kilometrowy przemarsz, Flotylla brała udział w szturmie i zdobyciu Berlina, wykonując wsparcie ogniowe, a także zabezpieczając forsowanie rzek i kanałów.

Latem 1944 postanowiono, że okręty 1. Brygady Flotylli Dnieprzańskiej zostaną załadowane w Pińsku, a zwodowane w Dęblinie, natomiast 2. Brygady – załadowane w Mozyrzu i zwodowane w Brześciu, na Bugu. 1. Brygada miała działać na odcinku Wisły między Puławami i Warszawą. Gdy wojska radzieckie doszły do Wisły w rejonie Dęblina, okazało się, że ukształtowanie brzegu nie pozwalało doprowadzić czasowej linii kolejowej na tyle blisko rzeki, żeby można było wodować okręty. Dlatego w pierwszej dekadzie sierpnia postanowiono zwodować okręty nie na Wiśle, ale na Bugu, na odcinku między Małkinią a Treblinką. 25 sierpnia zakończono załadunek okrętów w Pińsku, a w międzyczasie do brzegu pod Małkinią doprowadzono około 1,5 km tymczasowej linii kolejowej.

Główny transport z okrętami wyszedł z Pińska 4 września. Punkt dowodzenia Flotylli urządzono w dworku niedaleko Małkini. Transporty doszły do Małkini, a samo zwodowanie przeszło bez większych problemów. Kutry opancerzone dwuwieżowe (tj. projektu 1124) odesłano z powrotem do Pińska, gdyż miały za duże zanurzenie. Problemem okazało się przebazowanie okrętów do ujścia Bugu: po drodze trzeba było pokonać 93 płycizny (mniej więcej co kilometr) oraz znajdujące się tuż poniżej miejsca wodowania resztki mostu, zagradzające nurt. Ostatecznie 15 października Flotylla znalazła się w rejonie linii frontu. W jej składzie znajdowały się 24 kutry opancerzone, oddział kutrów przeciwlotniczych (częściowo przezbrojonych w artyleryjskie wyrzutnie rakietowe RS), pływająca bateria artyleryjska i inne – łącznie 104 okręty.

Do zajęcia Serocka sformowano oddział 13 okrętów, złożony z dwóch eks-polskich kutrów uzbrojonych (BKA-36 i BKA-37) i kutrów przezbrojonych w wyrzutnie RS; okręty współdziałały z wojskami lądowymi podchodzącymi pod Serock od północy. W zajęciu miasta uczestniczył oddział marynarzy, wysadzony z okrętów (Przyczółek serocki).

22 października okręty Flotylli wspierały ogniem dział i RS radzieckie wojska nacierające na Zegrze. Potem jeszcze kilkakrotnie wysadzały desanty (m.in. w rejonie miejscowości Komornica) i udzielały wsparcia ogniowego (np. pod m. Dębe). Podczas tych działań Flotylla stacjonowała w zdobywanych wcześniej punktach opory przeciwnika, również w Serocku i Zegrzu. W połowie grudnia, wobec pojawienia się lodu, okręty zaprzestały działań.

W styczniu 1945 roku Flotylla przeszła do Modlina. Wiadomo już było, że Flotylla zostanie przerzucona na teren Niemiec. 17 marca, po ustąpieniu lodów, Flotylla rozpoczęła marsz na zachód. W kwietniu okręty doszły do Kostrzyna. Sześć BKA (ze składu Flotylli) odłączono od reszty: popłynęły w dół Wisły, do Gdańska i tam weszły w skład Floty Bałtyckiej.

Z dniem 9 maja 1945 roku Flotylla została rozwiązana.

Skład

Dniepr z dorzeczem

• Kutry opancerzone – typu 1125
• Kutry opancerzone – typu 1124
• Kutry rakietowe – typu Ja-5
• Kutry trałowe – typu K-15-MG-17
• Kutry trałowe – typu MSW-38
• Kutry trałowe – typu K-18
• Kutry dozorowe – typu A
• Kutry – PWO
• Półglisery – typu NKL-27
• Bateria pływająca – PAB

Poszczególne jednostki i oddziały bojowe flotylli w latach 1943-1945 Wrzesień 1943 r.

• 2 gwardyjski dywizjon kutrów opancerzonych
  • 3 gwardyjski oddział kutrów opancerzonych: Kutry opancerzone – Nr 11, Nr 12, Nr 13, Nr 42, Nr 43 (wszystkie typu 1125)
  • 4 gwardyjski oddział kutrów opancerzonych: Kutry opancerzone – Nr 14, Nr 41, Nr 44, Nr 92, Nr 93 (wszystkie typu 1125)
  • 1 oddział kutrów rakietowych: Kutry rakietowe – Ja-1, Ja-2, Ja-3, Ja-4, Ja-10 (typu Ja-5)
  • 1 oddział kutrów PWO Kutry – PWO-20, PWO-21, PWO-22, PWO-23, PWO-24, PWO-25, PWO-26, PWO-27, PWO-28, PWO-29
  • 1 oddział kutrów trałowych Kutry trałowe – RTSzcz-120, RTSzcz-140, RTSzcz-143, RTSzcz-154, RTSzcz-162, RTSzcz-163 (typu K-15-MG-17)
  • Oddział półgliserów: Półglisery – 6 jedn.
  • bateria pływająca – Nr 1220

Październik 1943 r.

• 2 gwardyjski dywizjon kutrów opancerzonych
  • 3 gwardyjski oddział kutrów opancerzonych: Kutry opancerzone – Nr 11, Nr 12, Nr 13, Nr 42, Nr 43 (wszystkie typu 1125)
  • 4 gwardyjski oddział kutrów opancerzonych: Kutry opancerzone – Nr 14, Nr 41, Nr 44, Nr 92, Nr 93 (wszystkie typu 1125)
  • 1 oddział kutrów rakietowych: Kutry rakietowe – Ja-1, Ja-2, Ja-3, Ja-4, Ja-10, Ja-11, Ja-12, Ja-13 (typu Ja-5)
  • 1 oddział kutrów trałowych: Kutry trałowe – RTSzcz-120, RTSzcz-140, RTSzcz-143, RTSzcz-154, RTSzcz-162, RTSzcz-163 (typu K-15-MG-17)
  • 2 oddział półgliserów: Półglisery – 26 jedn. (wszystkie typu NKL-27)
  • bateria pływająca – Nr 1220

Początek 1944 r.

• 1 brygada okrętów rzecznych
  • 2 gwardyjski dywizjon kutrów opancerzonych
    • 1 oddział kutrów opancerzonych Kutry opancerzone – BK-1, BK-2, BK-92, BK-93 (typu 1125)
    • 2 oddział kutrów opancerzonych Kutry opancerzone – BK-3, BK-4, BK-5, BK-6 (typu 1125)
    • 3 gwardyjski oddział kutrów opancerzonych Kutry opancerzone – BK-11, BK-12, BK-13, BK-14 (typu 1125)
    • 4 gwardyjski oddział kutrów opancerzonych

Kutry opancerzone – BK-41, BK-42, BK-43, BK-44 (typu 1125)

• • 1 dywizjon kutrów dozorowych i trałowych
    • 1 oddział kutrów dozorowych Kutry dozorowe – SK-21, SK-22, SK-23, SK-24, SK-25, SK-26 (typu A)
    • 2 oddział kutrów trałowych

Kutry trałowe – RTSzcz-170, RTSzcz-171, RTSzcz-172, RTSzcz-173, RTSzcz-174 (typu MSW-38)

• • • 1 oddział kutrów rakietowych Kutry rakietowe – Ja-1, Ja-2, Ja-3, Ja-4, Ja-10, Ja-11, Ja-12, Ja-13 (typu Ja-5)
    • 2 oddział półgliserów Półglisery – Nr 70-81 (typu NKL-27)
    • bateria pływająca – Nr 1220

Sztab półglisery – Nr 86, Nr 87

• 3 brygada trałowa
  • • 5 oddział kutrów opancerzonych Kutry opancerzone – Nr 35, Nr 36, Nr 37
  • 1 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych Kutry trałowe – Nr 118, Nr 120, Nr 125, Nr 129 (typu K-15-MG-17)
    • 2 oddział kutrów trałowych Kutry trałowe – Nr 133, Nr 138, Nr 140 (typu LG-17)
    • półglisery – Nr 18, Nr 20
  • 2 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych Kutry trałowe – Nr 143, Nr 144, Nr 151, Nr 152 (typu K-15-MG-17)
    • 2 oddział kutrów trałowych Kutry trałowe – Nr 154, Nr 157, Nr 159 (typu K-15-MG-17) półglisery – Nr 22, Nr 23
  • 3 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych Kutry trałowe – Nr 161, Nr 162, Nr 163 (typu K-15-MG-17)
    • 2 oddział kutrów trałowych Kutry trałowe – Nr 205, Nr 208, Nr 670, Nr 671, Nr 672, Nr 673 (typu K-18) Półglisery – Nr 82, Nr 83
  • 4 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych Kutry trałowe – Nr 497, Nr 498, Nr 499 (typu MSW-38)
    • 2 oddział kutrów trałowych Kutry trałowe – Nr 101, Nr 102, Nr 103, Nr 501 (typu MSW-38)Półglisery – Nr 84, Nr 85
    • Oddział półgliserów sztabu flotylli

Półglisery – Nr 62-69 (typu NKL-27)

• 292 samodzielny dywizjon artylerii przeciwlotniczej
  • 1076 bateria przeciwlotnicza (4x85)
  • 1077 bateria przeciwlotnicza (4x85)
  • 1082 bateria przeciwlotnicza (4x45)
  • 1061 bateria przeciwlotnicza (4x37)
• 293 samodzielny dywizjon artylerii przeciwlotniczej
  • 1031 bateria przeciwlotnicza (4x85)
  • 1032 bateria przeciwlotnicza (4x85)
  • 1071 bateria przeciwlotnicza (4x45)
  • 1075 bateria przeciwlotnicza (4x37)

21 lutego 1944 r.

• 1 brygada okrętów rzecznych
  • 2 gwardyjski dywizjon kutrów opancerzonych
    • 1 oddział kutrów opancerzonych Kutry opancerzone – BK-1, BK-2, BK-92, BK-93 (typu 1125)
    • 2 oddział kutrów opancerzonych Kutry opancerzone – BK-3, BK-4, BK-5, BK-6 (typu 1125)
    • 3 gwardyjski oddział kutrów opancerzonych Kutry opancerzone – BK-11, BK-12, BK-13, BK-14 (typu 1125)
    • 4 gwardyjski oddział kutrów opancerzonych Kutry opancerzone – BK-41, BK-42, BK-43, BK-44 (typu 1125)
  • 1 dywizjon kutrów dozorowych i trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych Kutry trałowe – RTSzcz-170, RTSzcz-171, RTSzcz-172, RTSzcz-173, RTSzcz-174 (typu MSW-38)
    • 2 oddział kutrów dozorowych Kutry dozorowe – SK-21, SK-22, SK-23, SK-24, SK-25, SK-26 (typu A)
    • 1 samodzielny oddział kutrów rakietowych Kutry rakietowe – Ja-1, Ja-2, Ja-3, Ja-4, Ja-10, Ja-11 (typu Ja-5)
    • 2 samodzielny oddział półgliserów Półglisery – Nr 70-81 (typu NKL-27), bateria pływająca – Nr 1220
    • sztab półglisery – Nr 86, Nr 87 (typu NKL-27)
• 2 brygada okrętów rzecznych
  • 1 dywizjon kutrów opancerzonych
    • 1 oddział kutrów opancerzonych Kutry opancerzone – Nr 148, Nr 149, Nr 152, Nr 153 (typu 1125)
    • 2 oddział kutrów opancerzonych Kutry opancerzone – Nr 140, Nr 141, Nr 142, Nr 154 (typu 1125)
    • 3 oddział kutrów opancerzonych Kutry opancerzone – Nr 155, Nr 156, Nr 157, Nr 162 (typu 1125)
    • 4 oddział kutrów opancerzonych
  • 1 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych Kutry trałowe – Nr 674, Nr 675, Nr 676, Nr 677, Nr 678 (typu K-18)
    • 2 oddział kutrów trałowych Kutry trałowe – Nr 679, Nr 680, Nr 681, Nr 682, Nr 683 (typu K-18)
  • 2 samodzielny oddział kutrów rakietowych Kutry rakietowe – Ja-12, Ja-13 (typu Ja-5); 4 jedn. (typu Ja-6)
  • 1 samodzielny oddział półgliserów Półglisery – Nr 101-112 (typu NKL-27)
  • sztab Półglisery – Nr 113, Nr 114 (typu NKL-27)
  • 3 brygada trałowa
    • 5 oddział kutrów opancerzonych Kutry opancerzone – Nr 35, Nr 36, Nr 37
  • 1 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych Kutry trałowe – Nr 118, Nr 125, Nr 129, 2 jedn. (typu K-15-MG-17)
    • 2 oddział kutrów trałowych

Kutry trałowe – Nr 133, Nr 136, Nr 140, 2 jedn. (typu K-15-MG-17) Półglisery – Nr 20, Nr 21

• • 2 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych Kutry trałowe – Nr 144, Nr 151, Nr 152, 2 jedn. (typu K-15-MG-17)
    • 2 oddział kutrów trałowych Kutry trałowe –Nr 157, Nr 159, 1 jedn. (typu K-15-MG-17); Nr 205, Nr 206 (typu K-18) półglisery – Nr 22, Nr 23
  • 3 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych Kutry trałowe – Nr 120, Nr 140, Nr 161, Nr 162, Nr 163 (typu K-15-MG-17)
    • 2 oddział kutrów trałowych Kutry trałowe – Nr 143, Nr 154 (typu K-15-MG-17); Nr 670, Nr 671, Nr 672, Nr 673 (typu K-18) Półglisery – Nr 82, Nr 83
  • 4 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych Kutry trałowe – Nr 497, Nr 498, Nr 499, Nr 500 (typu MSW-38); 2 jedn. (typu K-15-MG-17)
    • 2 oddział kutrów trałowych Kutry trałowe – Nr 101, Nr 102, Nr 103, Nr 501 (typu MSW-38); 2 jedn. (typu K-15-MG-17) Półglisery – Nr 84, Nr 85
    • sztab Półglisery – Nr 18, Nr 19
    • Oddział półgliserów sztabu flotylli Półglisery – Nr 62-69 (typu NKL-27)
  • 292 samodzielny dywizjon artylerii przeciwlotniczej
    • 1076 bateria przeciwlotnicza (4x85)
    • 1077 bateria przeciwlotnicza (4x85)
    • 1061 bateria przeciwlotnicza (6x25)
    • 1082 bateria przeciwlotnicza (6x25)
  • 293 samodzielny dywizjon artylerii przeciwlotniczej
    • 1031 bateria przeciwlotnicza (4x85)
    • 1032 bateria przeciwlotnicza (4x85)
    • 1071 bateria przeciwlotnicza (6x25)
    • 1075 bateria przeciwlotnicza (6x25)

Maj 1944 r.

• 1 brygada okrętów rzecznych
  • 2 gwardyjski dywizjon kutrów opancerzonych
    • 1 gwardyjski oddział kutrów opancerzonych Kutry opancerzone – Nr 1, Nr 2, Nr 92, Nr 93
    • 2 gwardyjski oddział kutrów opancerzonych Kutry opancerzone – Nr 222, Nr 223, Nr 224
    • 4 gwardyjski oddział kutrów opancerzonych Kutry opancerzone – Nr 41, Nr 42, Nr 43, Nr 44
    • 1 oddział kutrów rakietowych Kutry rakietowe – Ja-1, Ja-2, Ja-3, Ja-4, Ja-5, Ja-6
    • 2 oddział półgliserów Półglisery – Nr 70-81 bateria pływająca – Nr 1220
  • 292 samodzielny dywizjon artylerii przeciwlotniczej
    • 1076 i 1077 baterie przeciwlotnicze (4x85)
    • 1061 i 1082 baterie przeciwlotnicze (6x25)
    • sztab Półglisery – Nr 86, Nr 87
• 2 brygada okrętów rzecznych
  • 2 samodzielny dywizjon kutrów opancerzonych
    • 3 gwardyjski oddział kutrów opancerzonych Kutry opancerzone – Nr 11, Nr 12, Nr 13, Nr 14
    • 5 oddział kutrów opancerzonych Kutry opancerzone – Nr 35, Nr 36, Nr 37
    • Oddział kutrów rakietowych Kutry rakietowe – Ja-12, Ja-13 (wszystkie typu Ja-5)
    • 2 oddział kutrów dozorowych Kutry dozorowe – Nr 21, Nr 22, Nr 23, Nr 24, Nr 25, Nr 26 (wszystkie typu A)
    • 1 oddział półgliserów Półglisery – Nr 101-112 bateria pływająca – Nr 1270
  • 293 samodzielny dywizjon artylerii przeciwlotniczej
    • 1031 i 1032 baterie przeciwlotnicze (4x85)
    • 1071 i 1075 baterie przeciwlotnicze (6x25)
    • sztab Półglisery – Nr 113, Nr 114
• 3 brygada trałowa
  • 1 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych Kutry trałowe – RTSzcz-118, RTSzcz-125, RTSzcz-129 (wszystkie typu K-15-MG-17)
    • 2 oddział kutrów trałowych Kutry trałowe – Nr 136, Nr 138, Nr 161 (wszystkie typu K-15-MG-17) półglisery – 2 jedn.
  • 2 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych Kutry trałowe – Nr 144, Nr 151, Nr 152 (wszystkie typu K-15-MG-17)
    • 2 oddział kutrów trałowych Kutry trałowe – Nr 205, Nr 206 (typu K-18); Nr 157, Nr 159 (typu K-15-MG-17) półglisery – 2 jedn.
  • 3 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych
    • 2 oddział kutrów trałowych Kutry trałowe – Nr 120, Nr 140, Nr 143, Nr 154, Nr 162, Nr 163
  • 4 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych
    • 2 oddział kutrów trałowych Kutry trałowe – Nr 170, Nr 171, Nr 172, Nr 173, Nr 174
    • Oddział półgliserów Półglisery – 6 jedn.

Czerwiec 1944 r. (Wyzwolenie Pińska)

• 1 brygada okrętów rzecznych
  • 2 gwardyjski dywizjon kutrów opancerzonych
    • 1 gwardyjski oddział kutrów opancerzonych Kutry opancerzone – Nr 1, Nr 92, Nr 93
    • 3 gwardyjski oddział kutrów opancerzonych Kutry opancerzone – Nr 11, Nr 12, Nr 13, Nr 14
    • 4 gwardyjski oddział kutrów opancerzonych Kutry opancerzone – Nr 41, Nr 42, Nr 43, Nr 44
    • 5 oddział kutrów opancerzonych

Kutry opancerzone – Nr 36, Nr 37

• • 3 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych Kutry trałowe – Nr 140, Nr 143, Nr 144, Nr 151, T-134
    • 2 oddział kutrów trałowych Kutry trałowe – Nr 675, Nr 676, Nr 677, T-533, T-535
  • 1 dywizjon kutrów dozorowych
    • 1 oddział kutrów dozorowych Kutry dozorowe – Nr 11, Nr 12, Nr 13, Nr 14, Nr 15, Nr 16, Nr 17
    • 2 oddział kutrów dozorowych Kutry dozorowe – Nr 21, Nr 22, Nr 23, Nr 24, Nr 25, Nr 26
    • 1 oddział półgliserów półglisery – Nr 101-112
    • Samodzielny oddział kutrów PWO Kutry – Nr 61, Nr 62, Nr 63, Nr 64, Nr 65, Nr 66, Nr 67, Nr 68, Nr 69, Nr 70
  • Dywizjon pływających baterii
    • bateria pływająca – Nr 1225, Nr 1226, Nr 1227, Nr 1228, Nr 1229
  • 292 samodzielny dywizjon artylerii przeciwlotniczej
    • 1076 i 1077 baterie przeciwlotnicze (4x85)
    • 1061 i 1082 baterie przeciwlotnicze (6x25)
    • sztab półglisery – Nr 113, Nr 114
• 2 brygada okrętów rzecznych
  • 1 dywizjon kutrów opancerzonych
    • 1 oddział kutrów opancerzonych Kutry opancerzone – Nr 301, Nr 302, Nr 303, Nr 304
    • 2 oddział kutrów opancerzonych Kutry opancerzone – Nr 2, Nr 222, Nr 223, Nr 224
  • 4 dywizjon kutrów trałowych

Półglisery – Nr 84, Nr 88

• • • 1 oddział kutrów trałowych Kutry trałowe – Nr 149, Nr 150, Nr 153, Nr 154, Nr 155
    • 2 oddział kutrów trałowych Kutry trałowe – Nr 156, Nr 160, Nr 161, Nr 163, T-132
    • 2 oddział półgliserów Półglisery – Nr 70-81 bateria pływająca – Nr 1220
  • 293 samodzielny dywizjon artylerii przeciwlotniczej
    • 1031 i 1032 baterie przeciwlotnicze (4x85)
    • 1071 i 1075 baterie przeciwlotnicze (6x25)
    • sztab półglisery – Nr 85, Nr 86

1 lipca 1944 r.

• 1 brygada okrętów rzecznych
  • 2 gwardyjski dywizjon kutrów opancerzonych
    • 1 oddział kutrów opancerzonych Kutry opancerzone – BK-1, BK-2, BK-92, BK-93
    • 2 oddział kutrów opancerzonych Kutry opancerzone – BK-222, BK-223, BK-224, BK-106
    • 3 gwardyjski oddział kutrów opancerzonych Kutry opancerzone – BK-11, BK-12, BK-13, BK-14
    • 4 gwardyjski oddział kutrów opancerzonych Kutry opancerzone – BK-41, BK-42, BK-43, BK-44
  • 1 dywizjon kutrów dozorowych i trałowych
    • 2 oddział kutrów dozorowych Kutry dozorowe – Nr 21, Nr 22, Nr 23, Nr 24, Nr 25, Nr 26
    • 1 oddział kutrów trałowych Kutry trałowe – Nr 170, Nr 171, Nr 172, Nr 173, Nr 174
    • 1 oddział kutrów rakietowych Kutry rakietowe – Ja-1, Ja-2, Ja-3, Ja-4, Ja-10, Ja-11
    • 2 oddział półgliserów Półglisery – Nr 70-81 (typu NKL-27) bateria pływająca – Nr 1220
    • 1 oddział kutrów dozorowych Kutry dozorowe – Nr 11, Nr 12, Nr 13, Nr 14, Nr 15, Nr 16, Nr 17
    • Samodzielny oddział kutrów PWO Kutry – Nr 61, Nr 62, Nr 63, Nr 64, Nr 65, Nr 66, Nr 67, Nr 68, Nr 69, Nr 70
    • Dywizjon pływających baterii Baterie pływające – Nr 1225, Nr 1226, Nr 1227, Nr 1228, Nr 1229
    • sztab półglisery – Nr 86, Nr 87
• 2 brygada okrętów rzecznych
  • 1 dywizjon kutrów opancerzonych
    • 1 oddział kutrów opancerzonych Kutry opancerzone – Nr 301, Nr 302, Nr 303, Nr 304
    • 2 oddział kutrów opancerzonych Kutry opancerzone – 4 jedn.
    • 3 oddział kutrów opancerzonych Kutry opancerzone – 4 jedn.
    • 4 oddział kutrów opancerzonych Kutry opancerzone – 4 jedn.
  • 1 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych Kutry trałowe – Nr 674, Nr 675, Nr 676, Nr 677, Nr 678
    • 2 oddział kutrów trałowych Kutry trałowe – Nr 679, Nr 680, Nr 681, Nr 682, Nr 683
    • 2 oddział kutrów rakietowych Kutry rakietowe – Ja-12, Ja-13, 4 jedn.
    • 1 oddział półgliserów Półglisery – Nr 101-112
    • sztab Półglisery – Nr 113, Nr 114
• 3 brygada trałowa
  • • 5 oddział kutrów opancerzonych Kutry opancerzone – Nr 35, Nr 36, Nr 37
  • 1 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych Kutry trałowe – Nr 118, Nr 120, Nr 125, Nr 129
    • 2 oddział kutrów trałowych Kutry trałowe – Nr 133, Nr 138, Nr 140, 2 jedn. półglisery – Nr 20, Nr 21
  • 2 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych Kutry trałowe – Nr 143, Nr 144, Nr 151, Nr 152, 1 jedn.
    • 2 oddział kutrów trałowych Kutry trałowe – Nr 154, Nr 157, Nr 159, 2 jedn. półglisery – Nr 22, Nr 23
  • 3 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych Kutry trałowe – Nr 161, Nr 162, Nr 163, 2 jedn.
    • 2 oddział kutrów trałowych Kutry trałowe – Nr 205, Nr 208, Nr 670, Nr 671, Nr 672, Nr 673 półglisery – Nr 82, Nr 83
  • 4 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych Kutry trałowe – Nr 497, Nr 498, Nr 499, Nr 500, 2 jedn.
    • 2 oddział kutrów trałowych Kutry trałowe – Nr 101, Nr 102, Nr 103, Nr 501, 2 jedn. półglisery – Nr 84, Nr 85
    • sztab półglisery – Nr 18, Nr 19
    • Oddział półgliserów sztabu flotylli Półglisery – Nr 62-69 (typu NKL-27)
  • 292 samodzielny dywizjon artylerii przeciwlotniczej
    • 1076 bateria przeciwlotnicza (4x85)
    • 1077 bateria przeciwlotnicza (4x85)
    • 1061 bateria przeciwlotnicza (6x25)
    • 1082 bateria przeciwlotnicza (6x25)
  • 293 samodzielny dywizjon artylerii przeciwlotniczej
    • 1031 bateria przeciwlotnicza (4x85)
    • 1032 bateria przeciwlotnicza (4x85)
    • 1071 bateria przeciwlotnicza (6x25)
    • 1075 bateria przeciwlotnicza (6x25)

Później 3 brygada trałowa

• 3 brygada trałowa
  • 1 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – Nr 125, Nr 126, Nr 133, Nr 136, T-141
    • 2 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – Nr 681, Nr 682, Nr 683, T-612, T-648

Półglisery – Nr 20, Nr 21

• • 2 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – Nr 152, Nr 157, Nr 159, Nr 161, T-639
    • 2 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – Nr 678, Nr 679, Nr 680, T-142, T-223 Półglisery – Nr 22, Nr 23
  • 3 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – Nr 140, Nr 143, Nr 144, Nr 151, T-134
    • 2 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – Nr 675, Nr 676, Nr 677, T-533, T-535 Półglisery – Nr 82, Nr 83
  • 4 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – Nr 113, Nr 137, Nr 138, Nr 141, Nr 142
    • 2 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – Nr 118, Nr 120, Nr 205, Nr 206, Nr 674, T-436

Półglisery – Nr 84, Nr 85

• • 5 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – Nr 149, Nr 150, Nr 153, Nr 154, Nr 155
    • 2 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – Nr 156, Nr 158, Nr 160, Nr 162, Nr 163, T-132

Półglisery – Nr 68, Nr 69

• • • sztab półglisery – Nr 18, Nr 19

1 października 1944 r.

• 1 brygada okrętów rzecznych
  • kutry opancerzone – Nr 1, Nr 11, Nr 12, Nr 13, Nr 14, Nr 36, Nr 37, Nr 41, Nr 42, Nr 43, Nr 44, Nr 93, Nr. 310, Nr. 311, Nr. 312, Nr. 397
  • kutry dozorowe – Nr 11, Nr 12, Nr 13, Nr 14, Nr 15, Nr 16, Nr 17
  • kutry trałowe – Nr 140, Nr 143, Nr 154, Nr 155, Nr 156, Nr 157, Nr 158, Nr 159, Nr 162, Nr 163
  • kutry PWO – Nr 61, Nr 62, Nr 63, Nr 64, Nr 65, Nr 66, Nr 67, Nr 68, Nr 69, Nr 70
  • baterie pływające – Nr 1220, Nr 1225, Nr 1226, Nr 1227, Nr 1228, Nr 1229
  • bateria pływająca opl – Nr 1270
  • półglisery – Nr 77, Nr 82, Nr 101, Nr 104, Nr 107, Nr 108, Nr 110, Nr 111, Nr 112, Nr 117
• 2 brygada okrętów rzecznych
  • kutry opancerzone – Nr 186, Nr 222, Nr 223, Nr 224, Nr 301, Nr 302, Nr 304, Nr 371, Nr 372, Nr 373, Nr 374, Nr 375
  • kutry trałowe – Nr 141, Nr 142, Nr 149, Nr 150, Nr 153, Nr 206, Nr 674, Nr 675, Nr 676, Nr 677
  • kutry dozorowe – Nr 21, Nr 22, Nr 23, Nr 24, Nr 25, Nr 26
  • kutry PWO – Nr 71, Nr 72, Nr 73, Nr 74, Nr 75, Nr 76, Nr 77, Nr 78, Nr 79, Nr 80
  • półglisery – Nr 71, Nr 72, Nr 73, Nr 74, Nr 75, Nr 76, Nr 78, Nr 79, Nr 80, Nr 81, Nr 83

1 grudnia 1944 r.

• 1 brygada okrętów rzecznych
  • kutry opancerzone – Nr 1, Nr 3, Nr 9, Nr 11, Nr 12, Nr 13, Nr 14, Nr 36, Nr 37, Nr 41, Nr 42, Nr 43, Nr 44
  • kutry dozorowe – Nr 11, Nr 12, Nr 13, Nr 14, Nr 15, Nr 16, Nr 17
  • kutry trałowe – Nr 140, Nr 143, Nr 151, Nr 154, Nr 155, Nr 156, Nr 158, Nr 159, Nr 162, Nr 163
  • kutry PWO – Nr 61, Nr 62, Nr 63, Nr 64, Nr 65, Nr 66, Nr 67, Nr 68, Nr 69, Nr 70
  • bateria pływająca opl – Nr 1270
  • półglisery – Nr 77, Nr 104, Nr 105, Nr 106, Nr 107, Nr 108, Nr 109, Nr 110, Nr 111, Nr 112
  • 1061, 1071, 1075, 1082 baterie przeciwlotnicze
• 2 brygada okrętów rzecznych
  • kutry opancerzone – Nr 186, Nr 222, Nr 223, Nr 224, Nr 301, Nr 302, Nr 304, Nr 371, Nr 372, Nr 373, Nr 374, Nr 375
  • kutry trałowe – Nr 69, Nr 141, Nr 142, Nr 149, Nr 150, Nr 153, Nr 206, Nr 693, Nr 694, Nr 696
  • kutry dozorowe – Nr 21, Nr 22, Nr 23, Nr 24, Nr 25, Nr 26
  • kutry PWO – Nr 71, Nr 72, Nr 73, Nr 74, Nr 75, Nr 76, Nr 77, Nr 78, Nr 79, Nr 80
  • półglisery – Nr 70, Nr 71, Nr 72, Nr 73, Nr 74, Nr 75, Nr 76, Nr 78, Nr 79, Nr 80

14 kwietnia 1945 r.

• 1 brygada okrętów rzecznych
  • kutry opancerzone – 10 jedn.
  • kutry dozorowe – 7 jedn.
  • kutry trałowe – 10 jedn.
  • kutry PWO – 10 jedn.
  • bateria pływająca opl – Nr 1270
  • półglisery – 10 jedn.
• 2 brygada okrętów rzecznych
  • kutry opancerzone – 8 jedn.
  • kanonierki rzeczne – 4 jedn.
  • kutry dozorowe – 6 jedn.
  • kutry trałowe – 10 jedn.
  • kutry PWO – 10 jedn.
  • półglisery – 10 jedn.
• 3 brygada okrętów rzecznych
  • kutry opancerzone – 12 jedn.
  • kanonierki rzeczne – 4 jedn.
  • pływające baterie – 3 jedn.
  • kutry dozorowe – 6 jedn.
  • kutry rakietowe – 4 jedn.
  • półglisery – 10 jedn.

Nagrody i wyróżnienia

Za bojowe zasługi i osobiste bohaterstwo skład Flotylli nagrodzono orderami

• Order Czerwonego Sztandaru (1944)
• Order Uszakowa I klasy (1945),

dwie jej brygady i dywizjon są nagrodzono orderem

• Order Czerwonego Sztandaru,
• dwa dywizjony zostały gwardyjskimi.

Oddziały i pododdziały Flotylli otrzymały nazwy Pińskich, Bobrujskich, Łuninieckich, Berlińskich.

Dowódcy flotylli

• Boris Władimirowicz Choroszchin, ros. Борис Владимирович Хорошхин (1920-1922)
• Gieorgij Borisowicz Czubunow, ros. Георгий Борисович Чубунов (XI 1937 - III 1940)
• kapitan 1 rangi Nikołaj Osipowicz Abramow, ros. Николай Осипович Абрамов (III - VI 1940)
• kapitan 1 rangi / kontradmirał Wissarion Wissarionowicz Grigorjew, ros. Виссарион Виссарионович Григорьев (1943-45)

Przypisy

1. Dyskant 1994 ↓, s. 247-253 autor posługuje się nazwą „Wojenna Flotylla Dnieprzańska” i skrótem „WFD”.
2. Mała Encyklopedia Wojskowa 1967 ↓, s. 404 hasło „Flotylle wojenne ZSRR”.
3. Mała Encyklopedia Wojskowa 1967 ↓, s. 405.
4. Dyskant 1994 ↓, s. 247.
5. W.A. Spiczakow, W tieni "Żelezniakowa". Riecznyje monitory sierii SB-37, w: "Morskaja Kampania" 7/2009, s.26-27
6. УПРАВЛЕНИЯ ОБЪЕДИНЕНИЙ И СОЕДИНЕНИЯ, ПОЛКИ, ОТДЕЛЬНЫЕ БАТАЛЬОНЫ И ДРУГИЕ ПОДРАЗДЕЛЕНИЯ И УЧРЕЖДЕНИЯ, ВХОДИВШИЕ В СОСТАВ ДЕЙСТВУЮЩЕЙ АРМИИ В ПЕРИОД ОСВОБОДИТЕЛЬНОГО ПОХОДА В ЗАПАДНУЮ БЕЛОРУССИЮ И ЗАПАДНУЮ УКРАИНУ В 1939 г.. [dostęp 2014-10-25]. (ros.).

Bibliografia

• Józef Wiesław Dyskant: Flotylla Rzeczna Marynarki Wojennej 1919-1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 83-11-08251-0.
• Jerzy Bordziłowski (red.): Mała Encyklopedia Wojskowa. T. I: A-J. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1967.
• http://www.dws.org.pl/viewtopic.php?f=78&t=16024
• https://web.archive.org/web/20100820170931/http://www.rzeczna2004.republika.pl/flotylle%20rosyjskie.htm
• http://hobbyport.ru/ships/pg_117.htm
• http://commi.narod.ru/bmc/mk1ka/ka42.htm
• http://moremhod.info/moremhod/dnepr/dn2.htm
• V.V.Grigoriew. I korabli szturmowali Berlin. Wojenizdat 1984:
• A.Szirokorad, Korabli i katiera WMF SSSR 1939-45 gg
• История Советского флота http://www.rusnavy.ru/ussr.hmt

Kontrola autorytatywna (flotylla okrętów):

• SUDOC: 261591215

Encyklopedie internetowe:

• ЕСУ: 22191