Dinopium

Dinopium – rodzaj ptaków z podrodziny dzięciołów (Picinae) w obrębie rodziny dzięciołowatych (Picidae).

Dinopium
Rafinesque, 1814[1]
Sułtanik żółtogrzbiety (D. benghalense)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	dzięciołowe
Podrząd	dzięciołowce
Nadrodzina	Picoidea
Rodzina	dzięciołowate
Podrodzina	dzięcioły
Plemię	Picini
Rodzaj	Dinopium
Typ nomenklatoryczny
Dinopium (Picoides) erythronotus Rafinesque, 1814 (= Picus javanensis Ljungh, 1797)
Synonimy
Tiga Kaup, 1836[2] Chrysonotus Swainson, 1837[3] Brachypternus Strickland, 1841[4] Brachypternopicus Malherbe, 1845[5] Brahmapicus Malherbe, 1849[6] Dinopicus[a] E.C.S. Baker, 1927[7]
Gatunki
5 gatunków – zobacz opis w tekście

Rozmieszczenie geograficzne

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w orientalnej Azji^[8].

Morfologia

Długość ciała 26–32 cm; masa ciała 67–133 g^[8].

Systematyka

Rodzaj ten wprowadził w 1814 roku francuski przyrodnik Constantine Samuel Rafinesque w publikacji własnego autorstwa poświęconej podsumowaniu odkryć i prac somiologicznych (tj. biologicznych)^[1]. Gatunkiem typowym jest (oznaczenie monotypowe) sułtanik czerwonorzytny (D. javanense).

Etymologia

• Dinopium (Dinopicus (gr. πικος pikos ‘dzięcioł’)): gr. δεινος deinos ‘potężny, olbrzymi’; ωψ ōps, ωπος ōpos ‘wygląd’^[9].
• Chrysonotus: gr. χρυσονωτος khrusonōtos ‘złotogrzbiety’, od χρυσος khrusos ‘złoto’; νωτον nōton ‘grzbiet, plecy, tył’^[10]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Picus javanensis Ljungh, 1797.
• Tiga: epitet gatunkowy Picus tiga Horsfield, 1822^[b]; sumatrzańska, lokalna nazwa Tiga dla sułtanika czerwonorzytnego^[11]. Gatunek typowy (absolutna tautonimia): Picus tiga Horsfield, 1822 (= Picus javanensis Ljungh, 1797).
• Brachypternus: gr. βραχυς brakhus ‘krótki’; πτερνη pternē ‘pięta’^[12]. Gatunek typowy (późniejsze oznaczenie)^[13]: Picus aurantius Linnaeus 1766 (= Picus benghalensis Linnaeus, 1758).
• Brachypternopicus: rodzaj Brachypternus Strickland, 1841; łac. picus ‘dzięcioł’^[14]. Gatunek typowy (późniejsze oznaczenie)^[15]: Picus (Brachypternopicus) rubropygialis Malherbe, 1845 (= Picus javanensis Ljungh, 1797).
• Brahmapicus: Brahma lub Brama, najwyższy duch hinduski; łac. picus ‘dzięcioł’^[16]. Gatunek typowy (późniejsze oznaczenie)^[17]: Picus benghalensis Linnaeus, 1758.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki^[18]:

• Dinopium shorii (Vigors, 1831) – sułtanik himalajski
• Dinopium javanense (Ljungh, 1797) – sułtanik czerwonorzytny
• Dinopium everetti (Tweeddale, 1878) – sułtanik palawański
• Dinopium benghalense (Linnaeus, 1758) – sułtanik żółtogrzbiety
• Dinopium psarodes (A.A.H Lichtenstein, 1783) – sułtanik cejloński

Uwagi

1. Niepoprawna późniejsza pisownia Dinopium Rafinesque, 1814.
2. Synonim D. javanense.