Dinopium

	Dinopium
	Rafinesque, 1814
	; Sułtanik żółtogrzbiety (D. benghalense)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	dzięciołowe
Podrząd	dzięciołowce
Nadrodzina	Picoidea
Rodzina	dzięciołowate
Podrodzina	dzięcioły
Plemię	Picini
Rodzaj	Dinopium
	Typ nomenklatoryczny
	Dinopium (Picoides) erythronotus Rafinesque, 1814 (= Picus javanensis Ljungh, 1797)
Synonimy
	Tiga Kaup, 1836; Chrysonotus Swainson, 1837; Brachypternus Strickland, 1841; Brachypternopicus Malherbe, 1845; Brahmapicus Malherbe, 1849; Dinopicus E.C.S. Baker, 1927;
	Tiga Kaup, 1836; Chrysonotus Swainson, 1837; Brachypternus Strickland, 1841; Brachypternopicus Malherbe, 1845; Brahmapicus Malherbe, 1849; Dinopicus E.C.S. Baker, 1927;
Gatunki
	5 gatunków – zobacz opis w tekście
	5 gatunków – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Dinopium – rodzaj ptaków z podrodziny dzięciołów (Picinae) w obrębie rodziny dzięciołowatych (Picidae).

Szybkie fakty Domena, Królestwo ...

Zamknij

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w orientalnej Azji^[8].

Długość ciała 26–32 cm; masa ciała 67–133 g^[8].

Rodzaj ten wprowadził w 1814 roku francuski przyrodnik Constantine Samuel Rafinesque w publikacji własnego autorstwa poświęconej podsumowaniu odkryć i prac somiologicznych (tj. biologicznych)^[1]. Gatunkiem typowym jest (oznaczenie monotypowe) sułtanik czerwonorzytny (D. javanense).

Etymologia

Dinopium (Dinopicus (gr. πικος pikos ‘dzięcioł’)): gr. δεινος deinos ‘potężny, olbrzymi’; ωψ ōps, ωπος ōpos ‘wygląd’^[9].
Chrysonotus: gr. χρυσονωτος khrusonōtos ‘złotogrzbiety’, od χρυσος khrusos ‘złoto’; νωτον nōton ‘grzbiet, plecy, tył’^[10]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Picus javanensis Ljungh, 1797.
Tiga: epitet gatunkowy Picus tiga Horsfield, 1822^[b]; sumatrzańska, lokalna nazwa Tiga dla sułtanika czerwonorzytnego^[11]. Gatunek typowy (absolutna tautonimia): Picus tiga Horsfield, 1822 (= Picus javanensis Ljungh, 1797).
Brachypternus: gr. βραχυς brakhus ‘krótki’; πτερνη pternē ‘pięta’^[12]. Gatunek typowy (późniejsze oznaczenie)^[13]: Picus aurantius Linnaeus 1766 (= Picus benghalensis Linnaeus, 1758).
Brachypternopicus: rodzaj Brachypternus Strickland, 1841; łac. picus ‘dzięcioł’^[14]. Gatunek typowy (późniejsze oznaczenie)^[15]: Picus (Brachypternopicus) rubropygialis Malherbe, 1845 (= Picus javanensis Ljungh, 1797).
Brahmapicus: Brahma lub Brama, najwyższy duch hinduski; łac. picus ‘dzięcioł’^[16]. Gatunek typowy (późniejsze oznaczenie)^[17]: Picus benghalensis Linnaeus, 1758.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki^[18]:

Dinopium shorii (Vigors, 1831) – sułtanik himalajski
Dinopium javanense (Ljungh, 1797) – sułtanik czerwonorzytny
Dinopium everetti (Tweeddale, 1878) – sułtanik palawański
Dinopium benghalense (Linnaeus, 1758) – sułtanik żółtogrzbiety
Dinopium psarodes (A.A.H Lichtenstein, 1783) – sułtanik cejloński

Remove ads

[a]
Niepoprawna późniejsza pisownia Dinopium Rafinesque, 1814.
[b]
Synonim D. javanense.

[1]
C.S. Rafinesque: Précis des découvertes et travaux somiologiques. Palerme: Royale typographie militaire, aux dépens de l’auteur, 1814, s. 2. (fr.).
[2]
J.J. Kaup: Das Thierreich in seinen Hauptformen. Darmstadt: Verlag von Johann Philipp Dieh, 1835, s. 37. (niem.).
[3]
W. Swainson: On the natural history and classification of birds. Cz. 2. London: John Taylor, 1837, s. 309, seria: Cabinet cyclopaedia. Natural history. (ang.).
[4]
H.E. Strickland. Commentary on Mr. G. R. Gray’s 'Genera of Birds' 1840. „The Annals and Magazine of Natural History”. 7, s. 35, 1841. (ang.).
[5]
A. Malherbe. Description de sept espèces nouvelles du genre Picus, Linné. „Revue Zoologie”. 8, s. 400, 1845. (fr.).
[6]
A. Malherbe. Nouvelle classification des picinées ou pics, devant sertir de base a une monographie de ces oiseaux grimpeurs, accompagnée de planches peintes. „Mémoires de l’Académie nationale de Metz”. 30, s. 344, 1849. (fr.).
[7]
E.C.S. Baker: Birds. Cz. 4. London: Taylor & Francis, 1922, s. xiii, 72, seria: Fauna of British India, including Ceylon and Burma. (ang.).
[8]
D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette, Woodpeckers (Picidae), version 1.0, [w:] S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2020, Dinopium, DOI: 10.2173/bow.picida1.01 [dostęp 2024-11-12] (ang.).
[9]
The Key to Scientific Names ↓, Dinopium [dostęp 2023-04-22].
[10]
The Key to Scientific Names ↓, Chrysonotus [dostęp 2023-04-22].
[11]
The Key to Scientific Names ↓, Tiga [dostęp 2023-04-22].
[12]
The Key to Scientific Names ↓, Brachypternus [dostęp 2023-04-22].
[13]
G.R. Gray: A list of the genera of birds: with their synonyma an indication of the typical species of each genus. Wyd. 2. London: R. and J.E. Taylor, 1841, s. 71. (ang.).
[14]
The Key to Scientific Names ↓, Brachypternopicus [dostęp 2023-04-22].
[15]
E. Hargitt: Catalogue of the Picariae in the Collection of the British Museum. Cz. 18. London: Printed by order of the Trustees, 1890, s. 378, seria: Catalogue of the Birds in the British Museum. (ang.).
[16]
The Key to Scientific Names ↓, Brahmapicus [dostęp 2023-04-22].
[17]
H.E. Strickland: Ornithological notes. W: W. Jardine: Contributions to ornithology for 1851. Cz. 4. 1851, s. 19. (ang.).
[18]
Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Picini Leach, 1820 (Wersja: 2024-10-06). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2024-11-12].

Remove ads

The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).

[7] [a]
Niepoprawna późniejsza pisownia Dinopium Rafinesque, 1814.

[a-12] [b]
Synonim D. javanense.

[Rafinesque-1] [1]
C.S. Rafinesque: Précis des découvertes et travaux somiologiques. Palerme: Royale typographie militaire, aux dépens de l’auteur, 1814, s. 2. (fr.).

[Kaup-2] [2]
J.J. Kaup: Das Thierreich in seinen Hauptformen. Darmstadt: Verlag von Johann Philipp Dieh, 1835, s. 37. (niem.).

[Swainson-3] [3]
W. Swainson: On the natural history and classification of birds. Cz. 2. London: John Taylor, 1837, s. 309, seria: Cabinet cyclopaedia. Natural history. (ang.).

[Strickland-4] [4]
H.E. Strickland. Commentary on Mr. G. R. Gray’s 'Genera of Birds' 1840. „The Annals and Magazine of Natural History”. 7, s. 35, 1841. (ang.).

[Malherbe-5] [5]
A. Malherbe. Description de sept espèces nouvelles du genre Picus, Linné. „Revue Zoologie”. 8, s. 400, 1845. (fr.).

[mal-6] [6]
A. Malherbe. Nouvelle classification des picinées ou pics, devant sertir de base a une monographie de ces oiseaux grimpeurs, accompagnée de planches peintes. „Mémoires de l’Académie nationale de Metz”. 30, s. 344, 1849. (fr.).

[Baker-8] [7]
E.C.S. Baker: Birds. Cz. 4. London: Taylor & Francis, 1922, s. xiii, 72, seria: Fauna of British India, including Ceylon and Burma. (ang.).

[botw-9] [8]
D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette, Woodpeckers (Picidae), version 1.0, [w:] S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2020, Dinopium, DOI: 10.2173/bow.picida1.01 [dostęp 2024-11-12] (ang.).

[10] [9]
The Key to Scientific Names ↓, Dinopium [dostęp 2023-04-22].

[11] [10]
The Key to Scientific Names ↓, Chrysonotus [dostęp 2023-04-22].

[13] [11]
The Key to Scientific Names ↓, Tiga [dostęp 2023-04-22].

[14] [12]
The Key to Scientific Names ↓, Brachypternus [dostęp 2023-04-22].

[gray-15] [13]
G.R. Gray: A list of the genera of birds: with their synonyma an indication of the typical species of each genus. Wyd. 2. London: R. and J.E. Taylor, 1841, s. 71. (ang.).

[16] [14]
The Key to Scientific Names ↓, Brachypternopicus [dostęp 2023-04-22].

[har-17] [15]
E. Hargitt: Catalogue of the Picariae in the Collection of the British Museum. Cz. 18. London: Printed by order of the Trustees, 1890, s. 378, seria: Catalogue of the Birds in the British Museum. (ang.).

[18] [16]
The Key to Scientific Names ↓, Brahmapicus [dostęp 2023-04-22].

[str-19] [17]
H.E. Strickland: Ornithological notes. W: W. Jardine: Contributions to ornithology for 1851. Cz. 4. 1851, s. 19. (ang.).

[Mielczarek&Kuziemko-20] [18]
Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Picini Leach, 1820 (Wersja: 2024-10-06). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2024-11-12].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[a]

[7]

[8]

[9]

[10]

[b]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

Dinopium

Etymologia

Podział systematyczny

Wikiwand in your browser!

Dinopium

Etymologia

Podział systematyczny

Wikiwand in your browser!

Rozmieszczenie geograficzne

Morfologia

Systematyka

Uwagi

Przypisy

Bibliografia