Dexter (serial telewizyjny)

Dexter – amerykański serial telewizyjny wyprodukowany i emitowany przez stację telewizyjną Showtime. Akcja serialu skupia się wokół Dextera Morgana (w tej roli Michael C. Hall). Bohater za dnia pracuje jako analityk śladów krwi w wydziale zabójstw policji Miami w fikcyjnym departamencie Miami Metro Police, nocą zaś jest seryjnym mordercą. Pierwszy sezon serialu został stworzony na podstawie powieści Jeffa Lindsaya Demony Dextera (Darkly Dreaming Dexter). Scenariusz do kolejnych sezonów serialu, napisany przez Jamesa Manosa Jr., powstał niezależnie od prac Lindsaya. Michael C. Hall otrzymał za rolę wiele nagród i nominacji (wśród nich Złoty Glob).

Ten artykuł dotyczy serialu telewizyjnego. Zobacz też: inne znaczenia słowa „Dexter”.

Dexter

Logo serialu
Gatunek	kryminał, dramat
Kraj produkcji	Stany Zjednoczone
Oryginalny język	angielski
Główne role	Michael C. Hall Jennifer Carpenter Desmond Harrington C.S. Lee Lauren Vélez David Zayas James Remar Julie Benz Erik King
Liczba odcinków	96
Liczba serii	8 serii
Nagrody	Nagrody
Spis odcinków
Produkcja
Produkcja	Drew Z. Greenberg Michael Cuesta Lauren Gussis
Reżyseria	Michael Cuesta Tony Goldwyn Steve Shill Keith Gordon John Dahl Nick Gomez Ernest R. Dickerson Robert Lieberman Marcos Siega Jeremy Podeswa Adam Davidson
Scenariusz	Timothy Schlattmann James Manos Jr. Charles H. Eglee Scott Buck Melissa Rosenberg Daniel Cerone Clyde Phillips Drew Z. Greenberg Lauren Gussis Adam Fierro Jeff Lindsay Kevin Maynard Scott Reynolds
Muzyka	Daniel Licht
Zdjęcia	Romeo Tirone
Scenografia	Anthony Cowley Brandy Alexander Richard Fojo Debra Combs Bryan Thetford
Czas trwania odcinka	50 minut
Pierwsza emisja
Data premiery	1 października 2006
Stacja telewizyjna	Showtime
Lata emisji	2006–2013
Format obrazu	16:9
Strona internetowa

Michael C. Hall - odtwórca głównej roli w serialu

W kwietniu 2013 roku stacja Showtime oznajmiła, że ósmy sezon serialu, którego emisję zaplanowano od 30 czerwca 2013 roku, będzie ostatnim sezonem Dextera^[1].

W październiku 2020 roku stacja Showtime ogłosiła powstanie kolejnych 10 odcinków serialu. Premiera nowego sezonu zaplanowana była na 7 listopada 2021^[2]. Nowa seria nosi osobny tytuł – Dexter: New Blood^[3].

Fabuła

Charakterystyka głównego bohatera

Dexter to tytułowy główny bohater serialu, specjalista analizy śladów krwi z posterunku policji w Miami. W ciągu dnia przykładny obywatel, nocą seryjny zabójca ścigający tych, którzy wymykają się wymiarowi sprawiedliwości i unikają odpowiedzialności za popełnione zbrodnie. Adoptowany przez policjanta Harry’ego i nauczony przez niego kodeksu, Dexter musi mierzyć się z życiem swoim i innych. Samo imię bohatera jest zabarwione ironią – Dexter po łacinie znaczy «prawy», «praworządny».

Sezon 1

Dexter Morgan, analityk śladów krwi w Departamencie Policji Metro w Miami, jest potajemnie seryjnym mordercą, który narodził się w wyniku traumatycznego incydentu związanego ze śmiercią swojej matki, gdy miał trzy lata. Jego przybrany ojciec, funkcjonariusz Harry Morgan, zauważył mordercze skłonności w Dexterze, kiedy ten dorastał i zaczął zabierać go na wyprawy myśliwskie, by zaspokoić jego pragnienia zabijania. Kiedy Dexter przyznał się do pragnienia zabijania ludzi, jego przybrany ojciec wpływa na niego, aby wytworzyć w nim "kodeks" nakazujący zabijać tylko morderców i innych brutalnych przestępców którzy uniknęli więzienia.

Od śmierci Harry’ego Dexter zabił wielu ludzi, cały czas trzymając się kodeksu ojca. Zgodnie z naukami ojca zaciera ślady zbrodni, zabierając ofiarę do przygotowanego pokoju wyłożonego plastikową folią, aby łatwo pozbyć się dowodów na morzu. Trzyma tylko próbkę krwi każdej ofiary w szklanym szkiełku, przechowywanym w pudełku ukrytym w jego mieszkaniu. Ani jego przyrodnia siostra Debra Morgan, ani współpracownicy (z wyjątkiem sierżanta Jamesa Doakesa) nie podejrzewają o nic Dextera.

Aby zachowywać się bardziej naturalnie, Dexter zaczyna spotykać się z Ritą, matką Astor i Cody’ego, a jej mąż Paul jest w więzieniu z powodu przestępstw związanych z narkotykami. Ponieważ Paul wciąż żyje, Dexter uważa, że Rita nie interesuje się romantyzmem, zachowując dystans do związku z nią. Paul zostaje ostatecznie zwolniony z więzienia i próbuje się spotykać z Ritą, mimo że Rita planowała z nim rozwód. Widząc, jak Paul kłóci się z Ritą, Dexter wrabia Paula za posiadanie narkotyków, wysyłając go z powrotem do więzienia.

Szereg zabójstw prostytutek prowadzi do identyfikacji nowego seryjnego mordercy, zwanego "Mordercą z Chłodni", ze względu na to, że ciało ofiary jest dobrze zachowane poprzez trzymanie w chłodzie, zanim zostanie znalezione. Dexter identyfikuje wzorce seryjnego mordercy na podstawie własnych przyzwyczajeń i pomaga Debrze która pomagając departamentowi uzyskać przewagę nad zabójcą zyskuje awans do wydziału zabójstw. Jej dochodzenie prowadzi ją do spotkania Rudy’ego Coopera, specjalisty od protetyki i rozpoczynają związek. Tymczasem Dexter odkrywa, że Morderca z Chłodni włamał się do jego mieszkania i zostawił drwiące wskazówki, prowadząc Dextera do przekonania, że Zabójca z nim pogrywa. Podczas dochodzenia w sprawie zabójcy Dexter odkrywa, że jego biologiczny ojciec, Joe Driscoll, zmarł niedawno, prowadząc go do zakwestionowania swoich wspomnień o tym, jak zmarła jego matka.

Wypełnione krwią miejsce zbrodni powoduje, że Dexter odzyskuje wspomnienia o tym co się stało: przestępcy umieścili jego i jego matkę, Laurę Moser, w kontenerze transportowym, zabili ją i poćwiartowali piłą mechaniczną, i zamknęli Dextera w kałuży krwi jego matki po czym został uratowany przez Harry’ego dwa dni później. Harry celowo zmienił akta sprawy, aby Dexter nigdy się nie dowiedział.

Przez Debrę Rudy próbuje zbliżyć się do Dextera. Dexter pierwszy zauważa, że Rudy zabił Joego, a później dochodzi do wniosku, że to on jest Mordercą z Chłodni. Kiedy jego tożsamość zostaje ujawniona, Rudy porywa Debrę i wciąga Dextera w pułapkę. Rudy zdradza Dexterowi, że jest jego starszym bratem, Brianem Moserem, również zostawionym w kontenerze, gdy Laura została zabita. Jednak, w przeciwieństwie do Dextera, został zmuszony do życia w szeregu różnych instytucji psychiatrycznych. Brian również rozwinął tendencje do zabójstw seryjnych, ale nie miał moralności, którą Harry zaszczepił w Dexterze i wykreował postać Mordercy z Chłodni, by pomóc Dexterowi przypomnieć sobie przeszłość.

Brian sugeruje Dexterowi zabić Debrę razem, ale Dexter odmawia. Brian ucieka po nawiązanej walce, a Dexter ratuje Debrę. Gdy policja prowadzi dochodzenie, Doakes podejrzewa Dextera o to, że jest mordercą, ale Debra ręczy za niego. Brian próbuje ponownie schwytać Debrę, ale wpada w pułapkę zastawioną przez Dextera. Dexter przeprasza Briana a następnie go zabija pozostawiając jego ciało i pozorując samobójstwo. Policja orzeka, że sprawa Mordercy z Chłodni jest zamknięta, chociaż Doakes trzyma się blisko Dextera wciąż go podejrzewając. Rita odkrywa dowody, że Dexter mógł wrobić Paula.

Obsada

Role główne

Aktor	Postać	Sezon
		1	2	3	4	5	6	7	8
Michael C. Hall	Dexter Morgan	Główna
Jennifer Carpenter	Debra Morgan	Główna
David Zayas	Angel Batista	Główna
James Remar	Harry Morgan	Główna
C.S. Lee	Vince Masuka	Główna
Lauren Vélez	María LaGuerta	Główna
Erik King	James Doakes	Główna						Gościnnie
Julie Benz	Rita Bennett	Główna				Gościnnie
Geoff Pierson	Thomas Matthews	Gościnnie			Gościnnie				Główna
Desmond Harrington	Joey Quinn			Główna
Aimee Garcia	Jamie Batista						Gościnnie		Główna

Role drugoplanowe

• Christina Robinson jako Astor
• Daniel Goldman jako Cody (w serii pierwszej)
• Preston Bailey jako Cody (w seriach od drugiej do ósmej)
• Christian Camargo jako Rudy Cooper/Brian Moser
• Geoff Pierson jako Tom Matthews
• Margo Martindale jako Camilla Figg
• Jaime Murray jako Lila West alias Lila Tournay
• Keith Carradine jako Frank Lundy
• David Ramsey jako Anton Briggs
• Jimmy Smits jako Miguel Prado
• Anne Ramsay jako Ellen Wolf
• John Lithgow jako Arthur Mitchell
• Courtney Ford jako Christine Hill
• Julia Stiles jako Lumen Pierce
• Jonny Lee Miller jako Jordan Chase
• Billy Brown jako Michael Anderson
• Colin Hanks jako Travis Marshall
• Edward James Olmos jako James Gellar
• Josh Cooke jako Louis
• Mos Def jako Samuel Wright
• Katia Winter jako Nadia
• Yvonne Strahovski jako Hannah McKay
• Ray Stevenson jako Isaak Sirko

Role epizodyczne

• Steve Eastin jako Bill Bennett
• Kathleen Noone jako Maura Bennett
• Mark Pellegrino jako Paul Bennett
• Sam Witwer jako Neil Perry
• Jason Manuel Olazabal jako Ramon Prado
• Valerie Cruz jako Sylvia Prado
• Jesse Borrego jako George King
• Brando Eaton jako Jonah Mitchell
• Maria Doyle Kennedy jako Sonya
• Peter Weller jako Stan Liddy
• Brad William Henke jako Tony Tucci

Nagrody

Złoty Glob

2010

• Najlepszy aktor w serialu dramatycznym – Michael C. Hall
• Najlepszy aktor drugoplanowy w serialu, miniserialu lub filmie telewizyjnym – John Lithgow

Nagroda Emmy

2010

• Najlepszy gościnny występ w serialu dramatycznym – aktor – John Lithgow za odcinek Road Kill
• Najlepsza reżyseria serialu dramatycznego – Steve Shill za odcinek The Getaway

2007

• Najlepsza czołówka
• Najlepszy montaż serialu dramatycznego kręconego przy użyciu jednej kamery – Elena Maganini za odcinek Dexter

Amerykańska Gildia Aktorów Filmowych

2010

• Najlepszy aktor w serialu dramatycznym – Michael C. Hall

Nagrody Satelita

2009

• Najlepszy aktor drugoplanowy w serialu, miniserialu lub filmie telewizyjnym – John Lithgow

2008

• Najlepszy serial dramatyczny

2007

• Najlepszy serial dramatyczny
• Najlepszy aktor w serialu dramatycznym – Michael C. Hall

2006

• Najlepsza aktorka drugoplanowa w serialu, miniserialu lub filmie telewizyjnym – Julie Benz

Saturny

2010

• Najlepsza drugoplanowa aktorka telewizyjna – Julie Benz

2009

• Najlepsza drugoplanowa aktorka telewizyjna – Jennifer Carpenter
• Najlepszy występ gościnny – Jimmy Smits

2008

• Najlepszy serial telewizji regionalnej

2007

• Najlepszy aktor w programie telewizyjnym lub serialu – Michael C. Hall

Odcinki

Emisja w Stanach Zjednoczonych

Po sukcesie pierwszego i drugiego sezonu (nie opartego już na kolejnych książkach z serii Lindsaya) stacja Showtime zdecydowała się na przedłużenie kontraktu z producentami. Trzeci sezon miała premierę 28 września 2008 roku w Stanach Zjednoczonych. 21 października 2008 roku stacja Showtime ogłosiła zamówienie kolejnych dwóch sezonów, które zostaną wydane podobnie jak poprzednie początkiem jesieni (2009 roku dla czwartego sezonu i 2010 dla piątego). Każdy sezon liczył po 12 odcinków. W grudniu 2010 roku stacja Showtime potwierdziła produkcję szóstego sezonu i początek jego emisji 2 października 2011^[4][5].

Na stronie internetowej stacji Showtime oraz na serwisie YouTube obejrzeć można odcinki animowane serialu Dexter pod nazwą Early Cuts, w których poznajemy nieznane dotąd wątki z życia głównego bohatera.

Emisja w Polsce

Premiera pierwszego sezonu w Polsce odbyła się 1 października 2007 w kolekcji VOD nScreen dostępnej w telewizji n. Premiera telewizyjna odbyła się 2 września 2008 na antenie TVN w późnych godzinach nocnych (23:30). Emisja drugiego sezonu w TVN rozpoczęła się 3 marca 2009 o godzinie 23:30. Seria ta emitowana była również na kanale Universal Channel dostępnym na platformie cyfrowej n oraz na platformie cyfrowej Cyfra +, oraz TVN 7 i w niektórych sieciach kablowych. W Polsce trzecia seria cyklu miała premierę 1 listopada 2009 na platformie cyfrowej n w opcji nSeriale na VOD. Czwarta seria dostępna była na kanale nFilm HD. W czerwcu 2013 roku TVN emitował 3 sezon serialu (czwartki około 23:30).
Wszystkie odcinki serialu obecne były na platformach Netflix i HBO GO. W 2022 roku wszystkie sezony serialu można obejrzeć w serwisie Canal+ online, z nowym tłumaczeniem stacji Canal+.

Odcinki

Nr odcinka	Data premiery	Oryginalny tytuł	Polski tytuł
Sezon 1
1	01.10.2006	Dexter	Dexter
2	08.10.2006	Crocodile	Krokodyl
3	15.10.2006	Popping Cherry	Dalszy ciąg Cherry
4	22.10.2006	Let’s Give the Boy a Hand	Podajmy chłopcu dłoń
5	29.10.2006	Love American Style	W amerykańskim stylu
6	05.11.2006	Return to Sender	Zwrot do nadawcy
7	12.11.2006	Circle of Friends	Krąg przyjaciół
8	19.11.2006	Shrink Wrap	Terapia
9	26.11.2006	Father Knows Best	Ojciec wie lepiej
10	03.12.2006	Seeing Red	Studium w szkarłacie
11	10.12.2006	Truth Be Told	Wyznanie prawdy
12	17.12.2006	Born Free	Wolny
Sezon 2
13	30.09.2007	It’s Alive!	Od nowa
14	07.10.2007	Waiting to Exhale	Chwila wytchnienia
15	14.10.2007	An Inconvenient Lie	Uzależniony
16	21.10.2007	See-Through	Na wylot
17	28.10.2007	The Dark Defender	Mroczny Obrońca
18	04.11.2007	Dex, Lies, and Videotape	Dexter, kłamstwa i kaseta video
19	11.11.2007	That Night, a Forest Grew	Manipulantka
20	18.11.2007	Morning Comes	Nowy dzień
21	25.11.2007	Resistance Is Futile	Daremny opór
22	02.12.2007	There’s Something About Harry	Tajemnica Harry’ego
23	09.12.2007	Left Turn Ahead	Przed tobą skręt w lewo
24	16.12.2007	The British Invasion	Brytyjska inwazja
Sezon 3
25	28.09.2008	Our Father	Nasz ojciec
26	05.10.2008	Finding Freebo	Szukając Freebo
27	12.10.2008	The Lion Sleeps Tonight	Lew dziś śpi
28	19.10.2008	All in the Family	Wszystko zostaje w rodzinie
29	26.10.2008	Turning Biminese	Rejs na Bimini
30	02.11.2008	Sí Se Puede	Zróbmy to razem
31	09.11.2008	Easy as Pie	Najlepsze ciasto na świecie
32	16.11.2008	The Damage a Man Can Do	Zło, które czyni człowiek
33	23.11.2008	About Last Night	Wczorajsza noc
34	30.11.2008	Go Your Own Way	Idź własną drogą
35	07.12.2008	I Had a Dream	Przebudzenie
36	14.12.2008	Do You Take Dexter Morgan?	Czy bierzesz Dextera Morgana?
Sezon 4
37	27.09.2009	Living the Dream	Życie jak sen
38	04.10.2009	Remains to Be Seen	Odkryte szczątki
39	11.10.2009	Blinded by the Light	W świetle lamp
40	18.10.2009	Dex Takes a Holiday	Dexter bierze wolne
41	25.10.2009	Dirty Harry	Brudny Harry
42	01.11.2009	If I Had a Hammer	Gdybym miał młotek
43	08.11.2009	Slack Tide	Cisza na morzu
44	15.11.2009	Road Kill	Wyjechać, by zabić
45	22.11.2009	Hungry Man	Wielki głód
46	29.11.2009	Lost Boys	Zaginieni
47	06.12.2009	Hello, Dexter Morgan	Witaj, Dexterze Morganie
48	13.12.2009	The Getaway	Ucieczka
Sezon 5
49	26.09.2010	My Bad	Moja wina
50	03.10.2010	Hello, Bandit	Witaj, bandyto
51	10.10.2010	Practically Perfect	Chodząca doskonałość
52	17.10.2010	Beauty and the Beast	Piękna i bestia
53	24.10.2010	First Blood	Pierwsza krew
54	31.10.2010	Everything is Illumenated	Powrót Lumen
55	07.11.2010	Circle Us	Krąg
56	14.11.2010	Take It!	Weź to!
57	21.11.2010	Teenage Wasteland	Problemy dorastania
58	28.11.2010	In the Beginning	Pierwszy raz
59	05.12.2010	Hop a Freighter	Uciec frachtowcem
60	12.12.2010	The Big One	Gruba ryba
Sezon 6
61	02.10.2011	Those Kinds of Things	Te rzeczy
62	09.10.2011	Once Upon a Time	Dawno, dawno temu
63	16.10.2011	Smokey and the Bandit	Mistrz kierownicy ucieka
64	23.10.2011	A Horse of a Different Color	Zupełnie inna sprawa
65	30.10.2011	The Angel of Death	Anioł śmierci
66	06.11.2011	Just Let Go	Po prostu odpuść
67	13.11.2011	Nebraska	Nebraska
68	20.11.2011	Sins of Omission	Grzech zaniedbania
69	27.11.2011	Get Gellar	Dorwać Gellara
70	04.12.2011	Ricochet Rabbit	Króliczek
71	11.12.2011	Talk to the Hand	Gadaj zdrów
72	18.12.2011	This is the Way the World Ends	W ten sposób skończy się świat
Sezon 7
73	30.09.2012[6]	Are you...?	Czy jesteś...?
74	07.10.2012	Sunshine and Frosty Swirl	Promienie słońca i smak lodów z dzieciństwa
75	14.10.2012	Buck the System	Pomóc systemowi
76	21.10.2012	Run	Pościg
77	28.10.2012	Swim deep	Głębia
78	04.11.2012	Do the Wrong Thing	Postąpić niewłaściwie
79	11.11.2012	Chemistry	Chemia
80	18.11.2012	Argentina	Argentyna
81	25.11.2012	Helter Skelter	Wyścig z czasem
82	02.12.2012	The Dark... Whatever	Mroczny... coś tam
83	09.12.2012	Do You See What I See	Czy widzisz to co ja?
84	16.12.2012	Surprise, Motherfucker	Niespodzianka sukinsynu!
Sezon 8
85	30.06.2013	A Beautiful Day	Piękny dzień
86	07.07.2013	Every Silver Lining	Coś za coś
87	14.07.2013	What’s Eating Dexter Morgan?	Co gryzie Dextera Morgana?
88	21.07.2013	Scar Tissue	Blizna
89	28.07.2013	This Little Piggy	Wyliczanka
90	04.08.2013	A Little Reflection	Chwila refleksji
91	11.08.2013	Dress Code	Dress Code
92	18.08.2013	Are We There Yet?	Daleko jeszcze?
93	25.08.2013	Make Your Own Kind Of Music	Piosenka z dzieciństwa
94	08.09.2013	Goodbye Miami	Żegnaj Miami
95	15.09.2013	Monkey In A Box	Ostatni dzień
96	22.09.2013	Remember the Monsters?	Pamiętasz potwory?

Przypisy

1. ‘Dexter’ Final Season – Showtime Series: Season 8 Will Be Its Last | TVLine [online], tvline.com [dostęp 2020-07-08] (ang.).
2. Dexter sezon 9 – Kiedy premiera serialu? [online], movienews.pl [dostęp 2021-08-14] (pol.).
3. Dexter: New Blood. Clyde Phillips Productions, John Goldwyn Productions, Showtime Networks. 2021-11-07. [dostęp 2022-11-13].
4. Łukasz Muszyński: Będzie szósty sezon „Dextera”. Filmweb, 2010-12-03. [dostęp 2010-12-03]. (pol.).
5. SHOWTIME: Zapowiedź 6 sezonu „Dextera”. YouTube, 2011-06-16. [dostęp 2011-06-16]. (ang.).
6. Premiera siódmego sezonu Dextera. ew.com, 2012-05-16. [dostęp 2012-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-12-16)]. (pol.).

Linki zewnętrzne

• Dexter w bazie IMDb (ang.)
• Dexter w bazie Filmweb
• Oficjalna strona serialu (ang.)

Encyklopedie internetowe (serial telewizyjny):

• Britannica: topic/Dexter-American-television-program
• DSDE: dexter