Departament Intendentury Ministerstwa Spraw Wojskowych

Departament Intendentury Ministerstwa Spraw Wojskowych
	Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1918
Rozformowanie	1939
	Tradycje
Rodowód	Sekcja Gospodarcza; Departament IV Gospodarczy; Departament X Gospodarczy; Departament VII
	Dowódcy
Pierwszy	gen. ppor. int. Jan Zavřel
Ostatni	płk dr Karol Rudolf
	Organizacja
Dyslokacja	garnizon Warszawa
Podległość	Ministerstwo Spraw Wojskowych

Departament Intendentury Ministerstwa Spraw Wojskowych (Dep. Int. MSWojsk.) – jednostka organizacyjna Ministerstwa Spraw Wojskowych w II Rzeczypospolitej.

Szybkie fakty Państwo, Sformowanie ...

Zamknij

Departament Intendentury zajmował się zaopatrzeniem w żywność, umundurowaniem oraz kwaterunkiem, a także rozliczaniem kosztów transportu i zaopatrzeniem emerytalnym^[1].

W październiku 1918 w ramach Ministerstwa Spraw Wojskowych utworzono Sekcję Gospodarczą kierowaną przez pułkownika Jana Zavřela. W grudniu składała się ona z sekcji: poborowej, żywnościowej,kwaterunkowej, mundurowej, budżetowej i taborowej. 10 stycznia 1919 zarządzono restrukturyzację. Departament Gospodarczy^{[uwaga 1]}. składał się wówczas z sekcji: poborów i należności, żywnościowej, budżetowej, taborowej, kwaterunkowej, emerytur, zaopatrzenia oraz Rady Emerytalnej, Głównej Kasy Wojskowej, Komisji Kasowej MSWojsk. i kancelarii. W ciągu roku następowały dalsze zmiany organizacyjne^[3].

Skład Departamentu VII Gospodarczego 20 lutego 1920^[4]

sekcja organizacyjna
sekcja umundurowania
sekcja żywnościowa
sekcja należności pieniężnych
sekcja zaopatrzenia rodzin wojskowych i emerytów
sekcja wojenno-likwidacyjna^{[uwaga 2]}
kancelaria

Skład Departamentu VII Intendentury 22 sierpnia 1921^[4]

Wydział I Ogólno-Organizacyjny
Wydział II Żywnościowy
Wydział III Mundurowy
Wydział IV Uposażenia
komisja żywnościowa
komisja mundurowa
komisja kancelaria

Skład Departamentu Intendentury w sierpniu 1939^[6]

Wydział Ogólny
Wydział Żywnościowy
Wydział Mundurowy
Wydział Uposażenia
Wydział Kwaterunkowy
Wydział Budżetowo-Rachunkowy
Wydział Emerytalny

Szefowie departamentu

mjr int. Roman Górecki
płk / gen. ppor. int. Jan Zavřel
płk int. Jan Huber
ppłk / płk Aleksander Litwinowicz
gen. bryg. Mieczysław Norwid-Neugebauer (10 XII 1923 – X 1925)
płk SG Jerzy Wołkowicki (X 1925 – )
płk Jan Koźmiński (-1928)^[7]
płk / gen. bryg. Karol Masny (XII 1927 – VIII 1939^[7])
płk dr Karol Rudolf (IX 1939)

Pokojowa obsada personalna departamentu w marcu 1939 roku^[8]^{[uwaga 3]}

szef departamentu – gen. bryg. Karol Masny
I zastępca szefa departamentu – płk int. z wsw^[10] dr Karol Rudolf
II zastępca szefa departamentu – płk int. z wsw Ignacy Witek
szef Wydziału Ogólnego – ppłk int. z wsw Adam Leon Ciepiela
kierownik referatu organizacyjnego – mjr inż. Jan Alfons Krzyściak
kierownik referatu wyszkolenia – mjr Dobrzański Włodzimierz Seweryn
kierownik referatu zasobów materiałowych – mjr Skwara Józef Adam
referent – kpt. Perz Stanisław
referent [dubler] – kpt. Rcichert Jan Michał
referent [dubler] – kpt. Bański Damazy
kierownik referatu instrukcji i tabel należności – kpt. Zaremba Stefan
szef Wydziału Żywnościowego – ppłk Burnagel Stanisław Michał
kierownik referatu zaopatrzenia – mjr Procner Józef Wincenty
kierownik referatu zasobów żywnościowych – kpt. Adam Marian Jaros^[11]
szef Wydziału Mundurowego – ppłk Jan Franciszek Zych
kierownik referatu administracyjnego – kpt. Ferszt Mieczysław
kierownik referatu administracyjnego [dubler] – kpt. Klepacki Jan
kierownik referatu zaopatrzenia – mjr Stolarski Eugeniusz Mieczysław
kierownik referatu zaopatrzenia [dubler] – kpt. Lorincz-Miller Józef Stanisław
kierownik referatu zasobów mundurowych – kpt. Nowicki Stefan
kierownik referatu zasobów mundurowych [dubler] – kpt. Walkowiak Walenty
szef Wydziału Kwaterunkowego – ppłk Stanisław Czerny
kierownik referatu administracyjnego – mjr int. z wsw Jan Sochacki^{[uwaga 4]}
kierownik referatu zaopatrzenia – mjr int. z wsw Jerzy Hojarczyk
kierownik referatu ryczałtów – mjr int. z wsw Roman Lizak^{[uwaga 5]}
kierownik referatu zasobów kwaterunkowych – mjr Leopold Kazimierz Reiss
szef Wydziału Uposażeń – ppłk Pachel Stanisław
kierownik referatu uposażeń – kpt. Zborowski Paweł Tadeusz
referent – chor. Jasiński Jan
kierownik referatu transportów – kpt. Jan Neugebauer
szef Wydziału Budżetowo-Rachunkowego – mjr dr Dąbrowski Tadeusz Emil
kierownik referatu budżetowego – mjr Podsiadło Piotr
kierownik referatu kredytów – kpt. int. Marian Aleksander Timme †1940 Charków^[14]
kierownik referatu cenzury – mjr Selwa Kazimierz Stanisław
referent – mjr kontr. Kutateladze Bidzina
referent [dubler] – kpt. Kurowski Feliks
szef Wydziału Emerytalnego^{[uwaga 6]} – ppłk Berger Tadeusz Józef
kierownik referatu zaopatrzenia emerytalnego oficerów – kpt. Karasiński Stanisław I
kierownik referatu – kpt. Szymański Sergiusz Józef Daniel
referent – kpt. Pikoń Stanisław
delegat do Biura Aprowizacji Ministerstwa Rolnictwa i Reform Rolnych – mjr Kołodkiewicz Wacław

[U 1]
W początkowym okresie swego istnienia Departament Gospodarczy zachował nazwę „Sekcja Gospodarcza M. S. Wojsk." przejętą z nazwy analogicznej instytucji b. Komisji Wojskowej i pod tą nazwą figurował w odprawach wewnętrznych M. S. Wojsk, po dzień 17.11.1918. W urzędowaniu wewnętrznym i zewnętrznym, używał już od 14 listopada nazwy „Departament Gospodarczy M. S. Wojsk^[2].
[U 2]
Funkcjonujący przy Departamencie VII Intendentury Wydział Wojenno-Likwidacyjny został z dniem 14 kwietnia 1923 wyłączony ze składu Ministerstwa Spraw Wojskowych i przekazany do Izby Skarbowej w Warszawie jako Dział Rent^[5].
[U 3]
Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939^[9].
[U 4]
Major intendent z wyższymi studiami wojskowymi Jan Sochacki (ur. 4 listopada 1893 roku w Brodach). Na stopień majora został mianowany w 1936 roku w korpusie intendentów. Był odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi^[12]. W 1940 roku został zamordowany w Bykowni.
[U 5]
Major intendent z wyższymi studiami wojskowymi Roman Lizak (ur. 26 lipca 1894 roku). Na stopień majora został mianowany w 1936 roku w korpusie intendentów. Był odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi i Medalem Niepodległości^[12]^[13].
[U 6]
Z dniem 1 kwietnia 1939 Samodzielny Referat Emerytalny został przemianowany na Wydział Emerytalny^[3].

[1]
Ziomek 2014 ↓, s. 109.
[2]
Dziesięciolecie intendentury WP II RP ↓, s. 206.
[3]
Charakterystyka akt ↓.
[4]
Charakterystyka akt ↓, s. 2.
[5]
Charakterystyka akt ↓, s. 3.
[6]
Charakterystyka akt ↓, s. 4.
[7]
Ziomek 2014 ↓, s. 107.
[8]
Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 440.
[9]
Rybka i Stepan 2006 ↓, s. VI.
[10]
Oficer intendent z wyższymi studiami wojskowymi.
[11]
Adam Jaros. [w:] Kolekcja akt żołnierzy zarejestrowanych w rejonowych komendach uzupełnień, sygn. II.56.15210 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-12-10].
[12]
Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 333.
[13]
Roman Lizak. Muzeum Polskich Formacji Granicznych. [dostęp 2019-06-20].
[14]
Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 560.

Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
Zbigniew Rzeszótko: Charakterystyka akt Departamentu Intendentury Ministerstwa Spraw Wojskowych 1918-1939. [dostęp 2018-10-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-10-15)].
Henryk Stypułkowski(red.), Karol Rudolf (red.): Dziesięciolecie intendentury Polskiej Siły Zbrojnej 1918-1928. Warszawa: Koło Oficerów Intendentów, 1929.
Ewelina Ziomek. Działalność generała brygady Aleksandra Litwinowicza w okresie sprawowania funkcji II wiceministra spraw wojskowych w latach 1936–1939. „Przegląd Zachodniopomorski”. 2, 2014. Szczecin. ISSN 0552-4245.

[3] [U 1]
W początkowym okresie swego istnienia Departament Gospodarczy zachował nazwę „Sekcja Gospodarcza M. S. Wojsk." przejętą z nazwy analogicznej instytucji b. Komisji Wojskowej i pod tą nazwą figurował w odprawach wewnętrznych M. S. Wojsk, po dzień 17.11.1918. W urzędowaniu wewnętrznym i zewnętrznym, używał już od 14 listopada nazwy „Departament Gospodarczy M. S. Wojsk^[2].

[7] [U 2]
Funkcjonujący przy Departamencie VII Intendentury Wydział Wojenno-Likwidacyjny został z dniem 14 kwietnia 1923 wyłączony ze składu Ministerstwa Spraw Wojskowych i przekazany do Izby Skarbowej w Warszawie jako Dział Rent^[5].

[12] [U 3]
Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939^[9].

[16] [U 4]
Major intendent z wyższymi studiami wojskowymi Jan Sochacki (ur. 4 listopada 1893 roku w Brodach). Na stopień majora został mianowany w 1936 roku w korpusie intendentów. Był odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi^[12]. W 1940 roku został zamordowany w Bykowni.

[18] [U 5]
Major intendent z wyższymi studiami wojskowymi Roman Lizak (ur. 26 lipca 1894 roku). Na stopień majora został mianowany w 1936 roku w korpusie intendentów. Był odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi i Medalem Niepodległości^[12]^[13].

[20] [U 6]
Z dniem 1 kwietnia 1939 Samodzielny Referat Emerytalny został przemianowany na Wydział Emerytalny^[3].

[CITEREFZiomek2014109-1] [1]
Ziomek 2014 ↓, s. 109.

[CITEREFDziesięciolecie_intendentury_WP_II_RP206-2] [2]
Dziesięciolecie intendentury WP II RP ↓, s. 206.

[CITEREFCharakterystyka_akt-4] [3]
Charakterystyka akt ↓.

[CITEREFCharakterystyka_akt2-5] [4]
Charakterystyka akt ↓, s. 2.

[CITEREFCharakterystyka_akt3-6] [5]
Charakterystyka akt ↓, s. 3.

[CITEREFCharakterystyka_akt4-8] [6]
Charakterystyka akt ↓, s. 4.

[CITEREFZiomek2014107-9] [7]
Ziomek 2014 ↓, s. 107.

[CITEREFRybkaStepan2006440-10] [8]
Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 440.

[CITEREFRybkaStepan2006VI-11] [9]
Rybka i Stepan 2006 ↓, s. VI.

[13] [10]
Oficer intendent z wyższymi studiami wojskowymi.

[14] [11]
Adam Jaros. [w:] Kolekcja akt żołnierzy zarejestrowanych w rejonowych komendach uzupełnień, sygn. II.56.15210 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-12-10].

[CITEREFRybkaStepan2006333-15] [12]
Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 333.

[17] [13]
Roman Lizak. Muzeum Polskich Formacji Granicznych. [dostęp 2019-06-20].

[CITEREFKsięga_Cmentarna_Charkowa2003560-19] [14]
Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 560.

[1]

[uwaga 1]

[3]

[4]

[uwaga 2]

[6]

[7]

[8]

[uwaga 3]

[10]

[11]

[uwaga 4]

[uwaga 5]

[14]

[uwaga 6]

[2]

[5]

[9]

[12]

[13]

Departament Intendentury Ministerstwa Spraw Wojskowych

Wikiwand in your browser!

Departament Intendentury Ministerstwa Spraw Wojskowych

Wikiwand in your browser!

Formowanie i zmiany organizacyjne

Struktura organizacyjna

Obsada personalna departamentu

Uwagi

Przypisy

Bibliografia