Daktylowiec

Daktylowiec
	; Daktylowiec kanaryjski
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	arekowce
Rodzina	arekowate
Rodzaj	daktylowiec
	Nazwa systematyczna
	Phoenix L.; Sp. Pl. 1188. 1753
	Typ nomenklatoryczny
	Phoenix dactylifera L.
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Daktylowiec (Phoenix L.) – rodzaj roślin z rodziny arekowatych (Arececeae). Obejmuje 13^[4]–14 gatunków^[5] palm o pierzastych liściach. Występują one w tropikalnej i subtropikalnej części Azji, Afryki, w basenie Morza Śródziemnego i na Wyspach Kanaryjskich^[6] (w Europie jeden gatunek – Phoenix theophrasti)^[7]. Szeroko rozprzestrzeniony w uprawie w strefie międzyzwrotnikowej jest daktylowiec właściwy tj. palma daktylowa P. dactylifera^[6]. Większość gatunków rośnie na terenach suchych, w tym na pustyniach i półpustyniach, aczkolwiek z reguły w pobliżu cieków i źródeł wód podziemnych. Część gatunków występuje w lasach monsunowych. Phoenix paludosa rośnie w miejscach bagiennych, w namorzynach od strony lądu, a Phoenix roebelenii nad rzekami w Azji Południowo-Wschodniej^[4].

Szybkie fakty Domena, Królestwo ...

Zamknij

Rośliny z tego rodzaju mają zmienny pokrój, ale charakterystyczne liście – rozpoznawalne są po pierzastych liściach, których dolne listki są sztywne i cierniste, a dalsze są V-kształtne na przekroju^[6].

Nazwa rodzajowa została utworzona z greckiej nazwy palmy daktylowej^[6].

Pokrój: Palmy o rozmaicie wykształconym pędzie – u różnych gatunków występuje pojedyncza lub wiele kłodzin, bywają one okazałe lub silnie skrócone i podziemne. Zawsze są szorstkie z powodu zachowujących się na nich trwałych nasad liści^[6].
Liście: Okazałe, zimozielone, pierzasto złożone, tworzące pióropusz na szczycie kłodzin^[8] składający się zwykle z 8–50 liści^[6]. Pochwy liści są otwarte. Listki dolne (u nasady liścia, proksymalne) są przekształcone w szydlaste, ostre i sztywne ciernie. Kolejne listki są ostro zakończone i V-kształtne na przekroju^[6].
Kwiaty: Rośliny dwupienne o drobnych kwiatach zebranych w grona^[8]. Kwiatostany wyrastają między liśćmi lub skrętolegle wzdłuż osi kwiatostanu złożonego^[6].
Owoce: Jajowate do elipsoidalnych, zwykle jednonasienne, czarne lub brązowe. Mięsisty mezokarp daktylowca właściwego jest słodki, gruby i jadalny, u innych gatunków jest cienki i raczej gorzki^[6].

Synonimy taksonomiczne^[3]

Dachel Adanson, Palma P. Miller

Homonimy taksonomiczne^[3]

Phoenix Haller = Chrysopogon Trinius

Pozycja systematyczna

Rodzaj z rodziny arekowatych (Arecaceae) z rzędu arekowce (Arecales). W obrębie rodziny należy do podrodziny Coryphoideae, plemienia Phoeniceae^[9].

Wykaz gatunków^[5]

Phoenix acaulis Roxb.
Phoenix andamanensis S.Barrow
Phoenix atlantica A.Chev.
Phoenix caespitosa Chiov.
Phoenix canariensis Chabaud – daktylowiec kanaryjski
Phoenix dactylifera L. – daktylowiec właściwy
Phoenix loureiroi Kunth
Phoenix paludosa Roxb.
Phoenix pusilla Gaertn. – daktylowiec mąkodajny
Phoenix reclinata Jacq. – daktylowiec nagięty
Phoenix roebelenii O'Brien
Phoenix rupicola T.Anderson
Phoenix sylvestris (L.) Roxb. – daktylowiec leśny
Phoenix theophrasti Greuter

[1]
Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
[2]
Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-15] (ang.).
[3]
Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-02-22].
[4]
Phoenix L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-10-08].
[5]
Phoenix. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2018-11-17].
[6]
Andrew Henderson: Palms of Southern Asia. Princeton, Oxford: The New York Botanical Garden, Princeton University Press, 2009, s. 140. ISBN 978-0-691-13449-9.
[7]
David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 707, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
[8]
GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134.
[9]
Genus: Phoenix L.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2018-11-17].

[ruggiero-1] [1]
Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] [2]
Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-15] (ang.).

[A-3] [3]
Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-02-22].

[powo-4] [4]
Phoenix L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-10-08].

[tpl-5] [5]
Phoenix. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2018-11-17].

[henderson-6] [6]
Andrew Henderson: Palms of Southern Asia. Princeton, Oxford: The New York Botanical Garden, Princeton University Press, 2009, s. 140. ISBN 978-0-691-13449-9.

[mabb-7] [7]
David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 707, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.

[E-8] [8]
GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134.

[9] [9]
Genus: Phoenix L.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2018-11-17].

[4]

[5]

[6]

[7]

[1]

[2]

[3]

[8]

[9]

Wikiwand in your browser!

Daktylowiec

Wikiwand in your browser!

Morfologia

Systematyka

Przypisy