Płaszczek gruzełkowany (Dacryobolus karstenii (Bres.) Oberw. ex Parmasto) gatunek grzybów z rodziny Dacryobolaceae[1].

Szybkie fakty Domena, Królestwo ...
Płaszczek gruzełkowany
Thumb
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

żagwiowce

Rodzina

Dacryobolaceae

Rodzaj

płaszczek

Gatunek

Płaszczek gruzełkowany

Nazwa systematyczna
Dacryobolus karstenii (Bres.) Oberw. ex Parmasto
Consp. System. Corticiac. (Tartu): 98 (1968)
Zamknij
Thumb

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Dacryobolus, Dacryobolaceae, Polyporales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten opisał w 1897 r. Giacomo Bresàdola nadając mu nazwę Stereum karstenii[1]. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę, nadali mu Franz Oberwinkler i Erast Parmasto w 1968 r.[1]

Ma 9 synonimów. Niektóre z nich:

  • Tubulicrinis crassus (Burt) Y. Hayashi 1974
  • Tubulicrinis karstenii (Bres.) Donk 1956[2].

Polską nazwę zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3]

Morfologia

Grzyb kortycjoidalny o owocniku rozpostartym, okrągłym lub elipsoidalnym. Jest dość gruby (500–700 µm), ale miękki przy cięciu, głęboko spękany, o barwie od bladozłotej do izabelowatej. Brzeg ostry, często lekko podniesiony, u młodych owocników delikatnie strzępiasty[4].

System strzępkowy dimityczny, kontekst dwuwarstwowy. Strzępki w kontekście szkliste, silnie splątane, w większości włókniste, o średnicy 2,5–4,5 µm i grubości ścianki 1–1,5 µm. Inne strzępki o średnicy 3–4 µm, regularne, cienkościenne i splątane; obserwowane w amoniakalnym barwniku Kongo strzępki włókniste tracą swoją grubą ścianę i widać tylko strzępki cienkościenne, rozgałęzione, kędzierzawe. Hymenium o grubości 60–80 µm, zbudowane z wąskich strzępek o średnicy około 1,5 µm, zwartych, często pofałdowanych. Podstawki o szerokości 4,5 µm u góry z 4 sterygmami; ich długi smukły trzon jest trudny do prześledzenia i przekracza 30 µm długości. Cystydy 150–250 × 4–6,5 µm, niektóre o długości 40–60 µm, cylindryczne, tępe, o grubości ścianki 2–2,5 µm, z wyjątkiem wierzchołka. Niektóre mogą zawierać kryształki, czasami zgrupowane w nałożone na siebie pierścienie. Wiele cystyd jest mniej zróżnicowanych i bardziej smukłych, strzępkopodobnych i nagich. Zarodniki wąskie, słabo zakrzywione, cylindryczne, 4,7–5,5 × 1–1,3 µm, nieamyloidalne. Zarodniki z okazów pochodzących z regionów tropikalnych są nieco mniejsze[4].

Występowanie i siedlisko

Występuje w Ameryce Północnej i Południowej, Europie, Azji i na Nowej Gwinei. Najwięcej stanowisk podano w Europie[5]. W Polsce w 2003 r. W. Wojewoda przytoczył tylko dwa stanowiska, obydwa dawne (w Międzyrzeczu Podlaskim, 1900, 1903)[3]. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status E – gatunek wymierający, którego przeżycie jest mało prawdopodobne, jeśli nadal będą działać czynniki zagrożenia[6]. Aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów[7]. Nowe stanowiska w Wielkopolskim Parku Narodowym podają także B. Gierczyk i Anna Kujawa[8].

Nadrzewny grzyb saprotroficzny. Występuje w lasach na martwym drewnie sosny pospolitej[3], ale notowany także na świerku pospolitym. Rozwija się na drewnie, rzadziej korze. Najczęściej występuje na leżących, pozbawionych kory kłodach, rzadziej na opadłych gałęziach[4].

Przypisy

Wikiwand in your browser!

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.

Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.