Cyrtanthus – rodzaj roślin z rodziny amarylkowatych. Obejmuje 55[5]–56[6] gatunków. Rośliny te występują w południowej i środkowo-wschodniej Afryce, na północy sięgając po Sudan[7]. Rosną na klifach, skałach, kamienistych lub trawiastych stokach, także w zaroślach. Zakwitają zwykle tuż po pożarach[7] – jest ono prowokowane przez dym (po angielsku zwane są fire-lilies – ognistymi liliami[5]). Kilka gatunków uprawianych jest jako rośliny ozdobne[7], zwłaszcza C. ventricosus, C. elatus, C. mackenii[5]. W klimacie chłodniejszym bywają uprawiane jako rośliny doniczkowe, nadają się także na długotrwałe kwiaty cięte[8].
Efektowne – pachnące i jaskrawo zabarwione, zwisają zebrane w baldachach, czasem są pojedyncze. Okwiat w kolorze czerwonym, różowym, pomarańczowym, żółtym, zielonym lub białym składa się z 6 listków o podobnej długości w dole zrośniętych, czasem na dłuższym odcinku tworząc rurkę[7], często wygiętą[8]. Pręcików jest 6, krótszych lub dłuższych od okwiatu. Zalążnia dolna powstaje z trzech owocolistków. W każdej z komór rozwijają się liczne zalążki. Pojedyncza szyjka słupka jest prosta lub wygięta, rzadko z trzema rozgałęzieniami na końcu[7].
Torebki z licznymi, czarnymi, płaskimi i oskrzydlonymi nasionami[7].
Pozycja systematyczna
Rodzaj z plemienia Cyrtantheae, podrodziny amarylkowych Amaryllidoideae z rodziny amarylkowatychAmaryllidaceae. W przeszłości w różnych systemach klasyfikowany był w szeroko ujmowanej rodzinie liliowatych[4]. Rodzaj obejmuje gatunki dawniej wyodrębniane w osobne rodzaje Anoiganthus i Vallota[5]. Gatunki z tego rodzaju łatwo tworzą mieszańce i w ofercie handlowej zamiast nazw gatunkowych w użyciu często określa się przedstawicieli tylko według koloru kwiatów[8].
Michael A.M.A.RuggieroMichael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI:10.1371/journal.pone.0119248, PMID:25923521, PMCID:PMC4418965 [dostęp 2020-02-20](ang.).